Τα τελευταία χρόνια τόσο οι επιστήμονες υγείας και διατροφής όσο και το καταναλωτικό κοινό δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τις λεγόμενες υπερτροφές ή αλλιώς superfoods.
Όταν μιλάμε για υπερτροφές εννοούμε τρόφιμα που περιέχουν πολλά θρεπτικάσυστατικά σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις σε σύγκριση με άλλες τροφές κι έχουν ευεργετικές επιδράσεις στηνανθρώπινη υγεία. Τέτοιες τροφές καταναλώνονταν ήδη από πολλούς λαούς των παλαιότερων εποχών, και σήμερα η διατροφική τους αξία έχει αρχίσει να αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο.
Παρακάτω θα μιλήσουμε για δύο τέτοιες υπερτροφές, τους σπόρους Chia και το φραγκόσυκο.
Ξεκινώντας με τους σπόρους Chia, προέρχονται από το φυτό Salvia hispanica L., που έχει μωβ λουλούδια και μεγάλα φύλλα. Πρωτοκαλλιεργήθηκε στο Μεξικό και στη Γουατεμάλα από τους ιθαγενείς. Όσον αφορά στη σύστασή τους, οι σπόροι αποτελούνται κατά 15-25% από πρωτεΐνες, 26-41% από υδατάνθρακες και 30-33% από λιπαρά. Επίσης, παρουσιάζουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες που είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της υγείας του πεπτικού συστήματος. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι το60% των λιπαρών των σπόρων αυτών είναι το α-λινολενικό οξύ, που ανήκει στα πολύτιμα ω-3 λιπαρά, ενώ το 20% αποτελείται από το λινελαϊκό οξύ που ανήκει στα ω-6 λιπαρά οξέα. Επίσης οι σπόροι Chia περιέχουν φαινολικά συστατικά, ουσίες μεαντιοξειδωτική δράση. Σημαντικό είναι ακόμη να αναφέρουμε ότι οι σπόροι Chia είναιελεύθεροι γλουτένης κι επομένως είναι κατάλληλοι για άτομα που πάσχουν απόκοιλιοκάκη.
Δεδομένα επιστημονικών μελετών σε ζώα υποδεικνύουν πως η κατανάλωση σπόρων Chia μπορεί να συμβάλει στη μείωση των τριγλυκεριδίων και της «κακής»χοληστερόλης (LDL), αλλά και στην αύξηση της «καλής» χοληστερόλης (HDL). Ενθαρρυντικά όμως είναι και τα αποτελέσματα μελετών σε ανθρώπους, που δείχνουν ότι η κατανάλωση των συγκεκριμένων σπόρων μπορεί να βελτιώσει τα επίπεδα γλυκόζηςαλλά και το σωματικό βάρος. Ωστόσο περισσότερες μελέτες είναι απαραίτητες για την τεκμηρίωση αυτών των ευεργετικών επιδράσεων.
Οι σπόροι Chia μπορούν να καταναλωθούν ψημένοι ή άψητοι. Μπορούν να προστεθούν σε σαλάτες, στο γιαούρτι, σε κέικ, μπισκότα, ψωμί κ.ά. Ακόμη μπορείτε να τους προσθέσετε στο νερό ή τον χυμό σας. Μία μερίδα των 30 γραμμαρίων αποδίδει περίπου140 θερμίδες.
Συνεχίζοντας, ένα τρόφιμο με χαρακτηριστικά υπερτροφής είναι το φραγκόσυκο. Πρόκειται για ένα φρούτο που αποδίδει περίπου 40 θερμίδες ανά καρπό, ενώ μας προσφέρει και 4 γραμμάρια φυτικών ινών που είναι μια αρκετά ικανοποιητική ποσότητα, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο μέσος ενήλικας χρειάζεται περίπου 20-25 γραμμάρια φυτικών ινών ημερησίως. Επίσης είναι πολύ πλούσιο σε πολυφαινόλες, βιταμίνες C και Ε, καθώς και καροτενοειδή.
Ήδη οι αρχαιότεροι λαοί χρησιμοποιούσαν το φραγκόσυκο στην παραδοσιακή ιατρικήτους για την αντιμετώπιση του έλκους, της δύσπνοιας, του γλαυκώματος, των ηπατικώνπαθήσεων και των πληγών. Σύγχρονες μελέτες δείχνουν πως το φραγκόσυκο και οχυμός του, λόγω των αντιοξειδωτικών που περιέχουν μπορούν πιθανόν να δράσουνπροληπτικά ενάντι χρόνιων παθήσεων, αλλά και να μειώσουν τα επίπεδα χοληστερόληςκαι γλυκόζης στο αίμα. Κλείνοντας, παρατηρούμε ότι τροφές που υπήρχαν στοδιαιτολόγιο πολλών λαών του παρελθόντος έχουν πολλές ωφέλιμες ιδιότητες για την υγεία μας. Γιατί λοιπόν να μην τις εντάξουμε κι εμείς στο καθημερινό μας διαιτολόγιο;
Γράφει η Παπαδά Ευσταθία, Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc, Ph.D.(cand)
Σε συνεργασία με το mednutrition.gr
