Συντηρητισμός και οπισθοδρόμηση ή απαράβατη ηθική και συνειδησιακή αντίθεση σε μία ιατρική πράξη που κρύβεται συνήθως κάτω από πέπλο μυστικότητας και ενοχής; Στην Ελλάδα της κρίσης όπου ακόμη και τα στατιστικά στοιχεία δυσκολεύονται να αποτυπώσουν με ακρίβεια την μεγάλη αύξηση των αμβλώσεων ως μία από τις συνέπειες της ασφυκτικής οικονομικής κατάστασης των ζευγαριών αλλά και των ίδιων των γυναικών που αποτελούν τα μεγαλύτερα θύματα της ανεργίας ή της κακοπληρωμένης εργασίας, κάνει την εμφάνισή του ένα φαινόμενο που προκαλεί τουλάχιστον προβληματισμό τόσο για τις αιτίες που το δημιούργησαν όσο και για τις αλυσιδωτές επιπτώσεις που μπορεί να έχει.
Η άρνηση των αναισθησιολόγων του Κρατικού Νοσοκομείου της Σάμου να συμμετέχουν σε διαδικασία διακοπής κύησης, επικαλούμενοι λόγους προσωπικής ηθικής φέρνει στην επιφάνεια αντιλήψεις και στερεότυπα που έμοιαζαν ξεχασμένα στο παρελθόν.
Το θέμα πήρε διαστάσεις από το γ.γ. του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Δημήτρη Βαρνάβα ο οποίος αποκάλυψε πως οι αναισθησιολόγοι του νοσοκομείου «Άγιος Παντελεήμονας» της Σάμου αρνούνται να χορηγούν αναισθησία στις γυναίκες που προχωρούν στη διακοπή μίας ανεπιθύμητης κύησης εκτός αν συντρέχουν ιατρικοί λόγοι κινδύνου της ζωής ή της υγείας της εγκύου.
Η απόφαση τους αυτή μάλιστα κοινοποιήθηκε εγγράφως στη διοίκηση του νοσοκομείο. Σύμφωνα με τον κ. Βαρνάβα, οι αναισθησιολόγοι επικαλούνται λόγους συνείδησης και ισχυρίζονται πως τους καλύπτει νόμος που ψηφίστηκε το 2005, σύμφωνα με τον οποίο «ο ιατρός, επικαλούμενος λόγους συνείδησης, έχει δικαίωμα να μη μετέχει σε νόμιμες ιατρικές επεμβάσεις στις οποίες αντιτίθεται συνειδησιακά, εκτός από επείγουσες περιπτώσεις» (άρθρο 2 παρ. 5 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας, Ν.3418/2005).
Αποτέλεσμα της άρνησης των αναισθησιολόγων στο μοναδικό νοσοκομείο της Σάμου να «συνεργήσουν» στη διακοπή μίας ανεπιθύμητης κύησης, είναι οι γυναίκες να αναγκάζονται να μεταβαίνουν σε άλλα νησιά ή να μετέρχονται αυτοσχέδιες μεθόδους, τις οποίες η ανθρωπότητα και η ιατρική κατάφεραν με πολλούς κόπους να απωθήσουν στη μνήμη τους ως σκοτεινό και εφιαλτικό παρελθόν.
Αν και η απόφαση αυτή των αναισθησιολόγων του νοσοκομείου της Σάμου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μεμονωμένη περίπτωση άρνησης ιατρικής σύμπραξης σε αμβλώσεις, εν τούτοις έρχεται να αναδείξει το κορυφαίο και θεμελιώδες, σύμφωνα με το νομικό μας πολιτισμό, δικαίωμα των γυναικών, να αποφασίζουν οι ίδιες για το σώμα τους! Κάθε γυναίκα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα του ελέγχου του σώματος της και της ελεύθερης επιλογής στις αποφάσεις που αφορούν τη ζωή της. Πρόκειται για μία κατάκτηση της κοινωνίας, μέσα από τους αιώνες.
Σ’ αυτή την πορεία για την αναγνώριση των αυτονόητων σήμερα δικαιωμάτων των γυναικών πολύτιμος σύμμαχος αναδεικνύεται η Δικαιοσύνη η οποία διασφαλίζει το ανθρώπινο δικαίωμά τους για το σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής τους ζωής (αρ. 6 της ΕΣΔΑ).
«Ασπίδα» προστασίας της ελεύθερης βούλησης των γυναικών ακόμη και στην άμβλωση υψώνει και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που θεωρεί επιβεβλημένο «το κράτος να βρίσκει ένα μηχανισμό ώστε οι συνειδησιακές ενστάσεις των γιατρών να συμβαδίζουν με τα συμφέροντα των ασθενών».
Η άρνηση ιατρικής σύμπραξης στη διακοπή της ανεπιθύμητης κύησης, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σταματά μπροστά στο πρότερο αγαθό της υγείας και της ζωής της εγκύου η οποία με τη θέλησή της αποφασίζει να προχωρήσει σε άμβλωση.
Με αυτό το σκεπτικό το ΕΔΔΑ καταδίκασε την Πολωνία γιατί δεν έχει δημιουργήσει ένα μηχανισμό ώστε οι όποιες αντιρρήσεις στην πράξη της άμβλωσης να ξεπεραστούν με την παραπομπή της εγκύου σε άλλον γιατρό που μπορεί να προχωρήσει στη διακοπή της κύησης.
Αφορμή στάθηκε η περίπτωση ενός 14χρονου κοριτσιού το οποίο εμφανίστηκε με τη μητέρα του σε ένα νοσοκομείο της πόλης Λουμπλίν ( 9η μεγαλύτερη πόλη της Πολωνίας) και ζήτησε να κάνει έκτρωση, γιατί είχε μείνει έγκυος από βιασμό. Αρχικά, ο υπεύθυνος του νοσοκομείου είπε ότι δεν ήταν υποχρεωμένος να δεχτεί το αίτημα και ζήτησε από τη μητέρα του κοριτσιού να το παντρέψει(!). Μετά από διάφορα γραφειοκρατικά ευτράπελα, ανάμεσα στα οποία και η παρέμβαση ενός Καθολικού ιερέα, που προσπάθησε να πείσει τη 14χρονη να γεννήσει, το νοσοκομείο της Λουμπλίν έβγαλε μέχρι και δελτίο τύπου ότι δεν πρόκειται να συμβάλει στην έκτρωση και το θέμα έφτασε στις ειδήσεις. Μετά, η οικογένεια προσέφυγε σε ένα νοσοκομείο στη Βαρσοβία, όπου ο ιερέας μαζί με έναν ακτιβιστή κατά των εκτρώσεων επισκέφθηκε το 14χρονο κορίτσι. Το νοσοκομείο βομβαρδίστηκε από e-mails να μην προχωρήσει στην έκτρωση, οπότε η μητέρα αναγκάστηκε να πάρει το 14χρονο κορίτσι και να φύγουν από το νοσοκομείο. Οι ακτιβιστές όμως τους σταμάτησαν και δεν τους επέτρεψαν ούτε ταξί να πάρουν. Ειδοποίησαν μάλιστα την αστυνομία και το 14χρονο κορίτσι οδηγήθηκε σε καταφύγιο για εφήβους, καθώς ένα δικαστήριο αφαίρεσε την γονική μέριμνα από τη μητέρα της. Χρειάστηκε να περάσουν τρεις ολόκληροι μήνες για να παρέμβει το Υπουργείο Υγείας και να γίνει τελικά η έκτρωση.
