Η Τουρκία κλείνει τις νομικές οδούς αντίστασης και μετατρέπεται σε αυταρχικό κράτος.
Από τότε που επιχειρήθηκε το πραξικόπημα, τον περασμένο Ιούλιο, περισσότεροι από 100.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν χάσει τη δουλειά τους στην Τουρκία. Ανάμεσά τους εκατοντάδες πανεπιστημιακοί. Νομικά εμπόδια δεν τους επιτρέπουν να εξεταστούν οι υποθέσεις τους.
H Τουρκία μετατρέπεται σε ένα αυταρχικό κράτος. Η διαπίστωση αυτή αναφέρεται όλο και συχνότερα στα σχόλια των γερμανικών εφημερίδων.
Η σύλληψη του ανταποκριτή της εφημερίδας Die Welt Ντενίζ Γιουτζέλ είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, αλλά δεν είναι το μόνο. Από τότε που επιχειρήθηκε το αποτυχημένο πραξικόπημα τον περασμένο Ιούλιο, 4.811 μέλη ΔΕΠ απομακρύνθηκαν από τα τουρκικά πανεπιστήμια. Επιπλέον 2.800 συμβάσεις δεν ανανεώθηκαν ή καταγγέλθηκαν πρόωρα και απολύθηκαν 1.100 διοικητικοί υπάλληλοι.
Η κατηγορία υπήρξε ότι ήταν φίλα προσκείμενοι προς τους πραξικοπηματίες. Ανάμεσα σε αυτούς που έχασαν τη δουλειά τους είναι και ο επιφανής συνταγματολόγος Ιμπραήμ Καμπόγλου…
Αυθαιρεσία και κωλυσιεργία
«Το 99% του τουρκικού πληθυσμού αντιστάθηκε στους πραξικοπηματίες. Κι εμείς επίσης – με όλη μας τη δύναμη. Αλλά όπως διαπιστώνει κανείς τώρα, αυτοί που αντιστάθηκαν στους πραξικοπηματίες αντιμετωπίζουν αντίποινα» λέει ο δρ. Ιμπραήμ Καμπόγλου. Περίπου 300 ακαδημαϊκοί υπέγραψαν το 2016 διακήρυξη με την οποία ζητούσαν την ειρήνη ανάμεσα σε Κούρδους και Τούρκους.
Η κίνηση αυτή ερμηνεύθηκε από την κυβέρνηση ως τρομοκρατική. Ο νομικός επιστήμονας Μεχμέτ Τζεμίλ Οτσανζού δεν κατάφερε καν να ενημερωθεί για τις κατηγορίες που τον βαραίνουν. Απλά απολύθηκε και του αφαίρεσαν το διαβατήριο. Έμαθε αργότερα για της κατηγορίες από μια υπηρεσιακή ανακοίνωση.
Οι δύο πανεπιστημιακοί κάνουν λόγο για αυθαιρεσία, αλλά δυστυχώς όπως επισημαίνουν η νομική οδός αντίστασης είναι κλειστή. Δεν έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν κατά της απόφασης απόλυσής τους. Για το σκοπό αυτό έχει δημιουργηθεί μια ειδική επιτροπή, όπως λέει ο Σεβεράλ Μπαλικαγιά από το Δικηγορικό Σύλλογο Κωνσταντινούπολης:
«Η πενταμελής επιτροπή είναι αρμόδια να εξετάζει όλες τις ενστάσεις. Είναι υπεύθυνη για όλη την Τουρκία από την απόλυση ενός καθηγητή μέχρι το κλείσιμο ενός συλλόγου. Ενδεχόμενο εξέτασης της προσφυγής από το Συνταγματικό Δικαστήριο δεν υπάρχει. Αυτομάτως λοιπόν δεν υπάρχει και η δυνατότητα περαιτέρω εξέτασης της υπόθεσης από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».
Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μπορεί κάποιος να απευθυνθεί μόνον εφόσον έχει εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα στη χώρα του. Με το ρυθμό όμως που εργάζεται η συγκεκριμένη επιτροπή ελέγχου στην Τουρκία, ο ενδιαφερόμενος ενδεχομένως να χρειαζόταν και δέκα χρόνια μέχρι να φθάσει η υπόθεσή του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Πρακτικά δηλαδή είναι σχεδόν αδύνατον.
Επιπλέον, υπάρχουν ακόμα πολλά ανοιχτά θέματα σχετικά με τη λειτουργία της επιτροπής, όπως για παράδειγμα με ποια κριτήρια αποφασίζει και εάν οι πέντε δικαστές επαρκούν.
Ο Σεβεράλ Μπαλικαγιά πιστεύει ότι ο ρόλος της επιτροπής είναι να εμποδίζει τις υποθέσεις να φθάνουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Για το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο η λειτουργία αυτής της επιτροπής είναι δίκοπο μαχαίρι. Από τη μια βλέπει ότι χωρίς αυτή την επιτροπή δεν μπορούν να φθάσουν υποθέσεις σε αυτό και από την άλλη, η μη λειτουργία της επιτροπής θα είχε σαν αποτέλεσμα ένας ποταμός από υποθέσεις να κατακλύσει το δικαστήριο.
Η μεγαλύτερη δίκη με 330 κατηγορούμενους αρχίζει
Η μεγαλύτερη δίκη εναντίον υπόπτων για συμμετοχή στο αποτυχόν πραξικόπημα, ξεκίνησε χτες 28 Φεβρουαρίου στην Τουρκία. Η δίκη διεξάγεται σε ειδική αίθουσα που ανεγέρθηκε ειδικά, ώστε να μπορεί να υποδεχθεί ακόμη και 1.500 άτομα.
Στη δίκη κατηγορούμενοι είναι 330 κρατούμενοι ως σήμερα στις φυλακές Sincan, έξω από την Άγκυρα. Οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να καταδικασθούν σε ισόβια λόγω των σχέσεών τους με το FETÖ (την θεωρούμενη «τρομοκρατική οργάνωση» των Γκιουλενιστών η οποία για την τουρκική κυβέρνηση θεωρείται πως βρίσκεται πίσω από το πραξικόπημα.
Οι περισσότεροι από τους υπόπτους είναι από την στρατιωτική διοίκηση της διοίκησης Σχολής Πυραύλων και του Πυροβολικού Πολάτι της Άγκυρας, και κατηγορούνται «για απόπειρα δολοφονίας και απόπειρα κατάργησης της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου της Τουρκικής Δημοκρατίας».
Η δίκη διεξάγεται σε ειδική διαμορφωμένη αίθουσα των φυλακών Sincan, η οποία ήταν κατάμεστη επειδή εκτός από τους καηγορούμενους , τους συγγενείς τους, τους δικηγόρους τους και το ακροατήριο, υπήρχαν και πάρα πολλοί φρουροί. Όπως και στην γύρω περιοχή, ενώ πετούσαν και ειδικά τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη, για να ελέγχουν τις κινήσεις.
Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου στρατηγός Yaşar Güler και ο αρχηγός της Χωροφυλακής Yaşar Güler είναι ανάμεσα στους μάρτυρες κατηγορίας.
Η ως τώρα μεγαλύτερη ανάλογη δίκη είχε γίνει στη Σμύρνη με 270 κατηγορούμενους. Ανάμεσά τους και ο ιμάμης Φετουλά Γκιουλέν, που ζει στις ΗΠΑ και δικάζεται ερήμην.
