Η κυβέρνηση του Ισημερινού σκόπευε το 2017 να διορίσει τον ιδρυτή του ιστοτόπου WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ σε μια διπλωματική θέση στη Ρωσία, αλλά ακύρωσε την κίνηση διότι οι αρχές της Βρετανίας αρνήθηκαν να του αναγνωρίσουν διπλωματική ασυλία, σύμφωνα με έγγραφό της το οποίο περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου ειδήσεων Reuters.
Η αποτυχημένη προσπάθεια αυτή υποδεικνύει ότι ο πρόεδρος του Ισημερινού, ο Λενίν Μορένο, ίσως επιδίωξε να εξασφαλίσει τη βοήθεια της Ρωσίας στην προσπάθειά του να διευθετηθεί το πρόβλημα με τον Ασάνζ, που παραμένει αποκλεισμένος στην πρεσβεία της λατινοαμερικάνικης χώρας τα τελευταία έξι χρόνια, για να αποφύγει τη σύλληψή του από τις βρετανικές αρχές, που τον κατηγορούν ότι παραβίασε τους όρους της προσωρινής αποφυλάκισής του, διότι φοβάται πως θα εκδοθεί στις ΗΠΑ.
Η κίνηση αυτή αποκαλύπτεται σε επιστολή του υπουργείου Εξωτερικών προς μια συντηρητική βουλεύτρια η οποία απαίτησε να της δοθούν πληροφορίες για την απόφαση της κυβέρνησης του Ισημερινού να δώσει την υπηκοότητα της χώρας στον Ασάνζ πέρυσι.
Τη 19η Δεκεμβρίου, η κυβέρνηση «ενέκρινε τον ειδικό διορισμό (…) του κ. Ασάνζ ώστε να μπορεί να ασκεί καθήκοντα στην πρεσβεία του Ισημερινού στη Ρωσική Ομοσπονδία», σύμφωνα με την επιστολή που επιδόθηκε στην βουλεύτρια Πάολα Βιντιμίγια.
Ο όρος «ειδικός διορισμός» αναφέρεται στη διακριτική ευχέρεια που έχει ο πρόεδρος του Ισημερινού να διορίζει κατά την κρίση του συμβούλους του ή άλλους σε διπλωματικές θέσεις ακόμη κι αν δεν είναι διπλωμάτες καριέρας.
Όμως το Φόρεϊν Όφις, σε σημείωμά του την 21η Δεκεμβρίου, αντέδρασε τονίζοντας ότι δεν αναγνωρίζει καμιά διπλωματική ιδιότητα στον Ασάνζ και δεν θεωρεί ότι «έχει οποιουδήποτε είδους προνόμιο ή ασυλία βάσει της Σύμβασης της Βιένης», συνεχίζει το κείμενο.
Ο Ισημερινός αποφάσισε να εγκαταλείψει το σχέδιο αμέσως μετά, σύμφωνα με την επιστολή.
Οι βρετανικές αρχές έχουν καταστήσει σαφές ότι θα συλλάβουν τον Ασάνζ τη στιγμή που θα βγει από την πρεσβεία, κάτι που σημαίνει ότι θα έπρεπε να αναγνωριστεί η διπλωματική του ιδιότητα από το Λονδίνο για να μπορέσει να ταξιδέψει στη Μόσχα.
Δικηγόροι που εκπροσωπούν τον Ασάνζ και εκπρόσωποι των κυβερνήσεων των ΗΠΑ και της Βρετανίας δεν απάντησαν αμέσως όταν τους ζητήθηκαν σχόλια. Ο WikiLeaks δεν απάντησε σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με το οποίο του ζητήθηκε σχόλιο. Δεν ήταν διαθέσιμος κάποιος εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ισημερινού.
Το σχέδιο του Ισημερινού να μετατρέψει τον Ασάνζ σε διπλωμάτη είχε αποκαλυφθεί ήδη από πέρυσι, αλλά δεν ήταν γνωστό μέχρι τώρα ότι το Κίτο σκόπευε να τον στείλει στη Ρωσία.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών είχαν υποστηρίξει το 2017 πως ο WikiLeaks λειτούργησε ως ενδιάμεσος της Ρωσίας όταν δημοσιοποίησε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κορυφαίων στελεχών των δημοκρατικών που έφεραν σε δύσκολη θέση την υποψήφια του κόμματος για την προεδρία των ΗΠΑ το 2016, τη Χίλαρι Κλίντον.
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είναι αντιμέτωπος με μια ομοσπονδιακή έρευνα για το εάν και κατά πόσον υπήρξε αθέμιτη σύμπραξη ανάμεσα στην εκστρατεία του και τη Ρωσία το 2016.
Ο Ασάνζ αρνείται πως έλαβε τα μηνύματα από τη Ρωσία, αλλά δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να του στάλθηκαν για λογαριασμό τρίτου.
Ο Τραμπ και η Ρωσία διαψεύδουν ότι υπήρξε οποιαδήποτε σύμπραξη μεταξύ τους. Η Ρωσία αρνείται ότι επενέβη καθ’ οιονδήποτε τρόπο στα αμερικανικά πολιτικά πράγματα.
Η εφημερίδα Guardian έγραψε την Παρασκευή ότι ρώσοι διπλωμάτες είχαν μυστικές συνομιλίες στο Λονδίνο για να βοηθήσουν τον Ασάνζ να διαφύγει με μια επιχείρηση που υποτίθεται ότι σχεδιαζόταν να γίνει την παραμονή των Χριστουγέννων του 2017.
Η εφημερίδα, που επικαλέστηκε πηγές που δεν κατονόμασε, ανέφερε ότι «οι λεπτομέρειες είναι ασαφείς» και ότι το σχέδιο αυτό εγκαταλείφθηκε διότι θεωρήθηκε ότι ενείχε πολλούς κινδύνους.
«Η πρεσβεία ουδέποτε διεξήγαγε συνομιλίες με συναδέλφους του Ισημερινού (…) περί συμμετοχής καθ’ οιονδήποτε τρόπο της Ρωσίας στον τερματισμό της παραμονής του κ. Ασάνζ στη διπλωματική αποστολή του Ισημερινού», ανέφερε στον ιστότοπό της η πρεσβεία της Ρωσικής Ομοσπονδίας, απαντώντας στο δημοσίευμα του Γκάρντιαν.
Δεν έχει γίνει σαφές εάν αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Ισημερινού ήλθαν σε οποιαδήποτε επαφή με αξιωματούχους της κυβέρνησης της Ρωσίας για τον Ασάνζ. Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας δεν έκανε κανένα σχόλιο στο Ρόιτερς για τα σχέδια του Κίτο να στείλει τον Ασάνζ ως διπλωμάτη στη Μόσχα.
Η επιστολή του ΥΠΕΞ του Ισημερινού αποτελούσε τη σύνοψη 28 εγγράφων που εστάλησαν στη Βιντιμίγια κατόπιν αιτήματός της.
Ανάμεσα σε αυτά τα έγγραφα είναι μια επιστολή του Ασάνζ διά της οποίας αποσύρει το αίτημά του να του χορηγηθεί πολιτικό άσυλο στον Ισημερινό ώστε να διοριστεί διπλωμάτης της χώρας. Η επιστολή, την οποία συμβουλεύτηκε το Ρόιτερς, αναφέρει ότι θέλει να μεταβεί μεταγενέστερα στο Κίτο.
Η Βιντιμίγια, που αναφέρθηκε σε ορισμένα από τα έγγραφα σε μια συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Πέμπτη, αξιώνει η κυβέρνηση να του αφαιρέσει την υπηκοότητα.
Ο Ασάνζ είχε ζητήσει άσυλο το 2012, για να αποφύγει την έκδοσή του στη Σουηδία, όπου καταζητείτο έπειτα από καταγγελίες σε βάρος του για σεξουαλικά εγκλήματα. Η υπόθεση αυτή τέθηκε στο μεταξύ στο αρχείο.
Ο πρόεδρος του Ισημερινού Λενίν Μορένο δηλώνει ότι το άσυλο που έχει δοθεί στον Ασάνζ δεν μπορεί να ισχύει επ’ αόριστον. Αλλά διστάζει επίσης να τερματίσει τη διπλωματική του προστασία, εξαιτίας των ανησυχιών για το ότι τα δικαιώματα του Ασάνζ υπάρχει κίνδυνος να παραβιαστούν.
