Του Κώστα Μπετινάκη
Στην Υεμένη μαίνεται ένας ξεχασμένος πόλεμος. Αλλά τις τελευταίες ημέρες σημειώνονται γεγονότα που απειλούν μία ακόμη γενικότερη ανάφλεξη.
Μπερδεμένο« κουβάρι» ο πόλεμος στην Υεμένη, όπως και στη Συρία, με ιδιαίτερο γεωστρατηγικό ενδιαφέρον και ανάμειξη τόσο του Ιράν, όσο και του αντιπάλου συνασπισμού της Σ. Αραβίας, της Ιορδανίας, της Αιγύπτου, του Μαρόκου και του Σουδάν«Νωρίς το πρωί (της Πέμπτης) τρεις τοποθεσίες με ραντάρ ελεγχόμενες από τους αντάρτες Χούθι στις ακτές της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα επλήγησαν με πυραύλους Κρουζ από τις αμερικανικές δυνάμεις, σε απάντηση για την επίθεση με πυραύλους που είχε δεχθεί το αμερικανικό καταδρομικό “Mason”», ανέφερε ανακοίνωση του εκπροσώπου του αμερικάνικου Πενταγώνου Peter Cook.
Αμέσως μετά, το Ιράν ανέπτυξε μονάδες του στόλου του στην περιοχή του Κόλπου του Άντεν -σε διεθνή ύδατα- σύμφωνα με ανακοίνωση του ιρανικού ναυαρχείου.
Η αποστολή των εν λόγω ιρανικών σκαφών «είναι η παροχή ασφάλειας στη θαλάσσια οδό αλλά και η προστασία των ιρανικών συμφερόντων στην ανοικτή θάλασσα» αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση.
Οι παρατηρητές αναλογίζονται πόσο επικίνδυνη είναι πλέον η ενδεχόμενη συγκέντρωση πολεμικών σκαφών των αντιμαχόμενων δυνάμεων σε μια κάθε άλλο παρά ήρεμη περιοχή, στην οποία σημειώνονται τακτικά και περιστατικά πειρατείας.
Στην αποστολή των πλοίων περιλαμβάνεται η είσοδός τους στην περιοχή των νοτιοδυτικών ακτών της Υεμένης που ελέγχονται από τους Χούθι, δήλωσε ο αντιναύαρχος Habibollah Sayyari. Η θαλάσσια περιοχή θεωρείται από τις πλέον πολυσύχναστες ναυτιλιακές εμπορικές οδούς.
Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου, είχε προηγουμένως δηλώσει πως «τα πλήγματα έγιναν μετά από εντολή που έδωσε ο πρόεδρος Ομπάμα» για να προσθέσει πως «σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες οι στόχοι καταστράφηκαν».
Στην ανακοίνωση του Πενταγώνου αναφέρεται ακόμη ότι επρόκειτο για «περιορισμένα αμυντικά πλήγματα για την προστασία των πληρωμάτων, των πλοίων και της ναυσιπλοΐας σε αυτό το σημαντικό θαλάσσιο πέρασμα. Οι ΗΠΑ θα απαντούν σε κάθε νέα απειλή στα σκάφη τους αλλά και στην εμπορική ναυσιπλοΐα προκειμένου να διατηρηθεί η ελευθερία στις πλόες στην Ερυθρά Θάλασσα, την Bab al-Mandeb και οπουδήποτε στον κόσμο».
Οι Χούθι που υποστηρίζονται από το Ιράν τόνισαν ότι η επίθεση εναντίον του «USS Mason» δεν εξαπολύθηκε από περιοχή που βρίσκεται υπό τον έλεγχό τους, αναφέρει το πρακτορείο Saba, το οποίο επικαλέστηκε στρατιωτική πηγή. «Οι ισχυρισμοί αυτοί είναι αβάσιμοι και οι επιτροπές του λαού δεν έχουν καμία σχέση με την εν λόγω ενέργεια» ανέφερε η ίδια πηγή
Πρόκειται για την πρώτη φορά που οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν ότι εμπλέκονται στρατιωτικά στον ξεχασμένο πόλεμο που έχει ξεσπάσει από το 2014 στην Υεμένη, όπου ο πρόσφατος βομβαρδισμός πλήθους σε επιμνημόσυνη τελετή.από την σαουδαραβική αεροπορία είχε προκαλέσει εκατόμβη θυμάτων πολιτών (σ.σ: 140 νεκρούς και 350 τραυματίες). Η επίθεση είχε προκαλέσει «περιορισμένη διεθνή κατακραυγή».
Μέχρι στιγμής η Ουάσινγκτον προσέφερε μόνο «επιμελητειακή βοήθεια» στον υπό τη Σαουδική Αραβία συνασπισμό, ο οποίος από τον Μάρτιο του 2015 υποστηρίζει τον στρατό της Υεμένης που είναι πιστός στον ανατραπέντα πρόεδρο Αμπντ Ράμπο Μάνσουρ Χάντι εναντίον των σιιτών ανταρτών που υποστηρίζονται από τον πρώην πρόεδρο Άλι Αμπντάλα Σάλεχ και το Ιράν.
Η Ουάσιγκτον πάντως, υποστηρίζει πως πλέον «θα αναθεωρήσει την υποστήριξή της στη συμμαχία με βάση τις αμερικανικές αρχές, τις αξίες και τα συμφέροντά της».
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, περισσότεροι από 4.125 πολίτες έχουν σκοτωθεί και 7.207 τραυματίστηκαν από τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Υεμένη, που ήταν η φτωχότερη αφρικανική χώρα πριν ακόμα ξεσπάσει ο πόλεμος. Μια απόπειρα ειρηνευτικής παρέμβασης στους αντιμαχόμενους που είχε γίνει στο Κουβέιτ τον Αύγουστο απέτυχε.
Γιατί αυτή η διεθνής αδιαφορία;
Μπερδεμένο« κουβάρι» ο πόλεμος στην Υεμένη, όπως και στη Συρία, με ιδιαίτερο γεωστρατηγικό ενδιαφέρον και ανάμειξη τόσο του Ιράν, όσο και του αντιπάλου συνασπισμού από πέντε κράτη του Κόλπου μαζί με τη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία, την Αίγυπτο, το Μαρόκο και το Σουδάν.
Στον μπερδεμένο πόλεμο συμμετέχουν όμως και δυνάμεις της αλ-Κάιντα της Αραβικής Χερσονήσου (AQAP) που έχουν πραγματοποιήσει φονικές επιθέσεις από τα προπύργιά τους στα νοτιοανατολικά της χώρας, με πρόφαση ότι πλήττουν θέσεις των Χούθι.
Δυτικές πηγές αντικατασκοπίας, θεωρούν την AQAP ως το πλέον επικίνδυνο κομμάτι της αλ-Κάιντα και οι ΗΠΑ πραγματοποιούν ήδη επιθέσεις εναντίον τους με τηλεκατευθυνόμενα βομβαρδιστικά (drone).
Η χθεσινή ανακοίνωση του αμερικανικού Πενταγώνου πιστεύεται πως έχει σχέση με την προώθηση που επέτυχαν τις τελευταίες ημέρες οι δυνάμεις των Χούθι (ή Ansarallah / υποστηρικτές του Θεού στα αραβικά).
Η πραγματικότητα είναι πως ο πόλεμος για την ανατροπή του υποστηριζόμενου από τις ΗΠΑ και τη Σαουδική Αραβία προέδρου Abd-Rabbuh Manṣour Al-Hadi, δεν έγινε από τους Χούθι και τους συμμάχους τους φυλάρχους της Βόρειας Υεμένης.
Ο ίδιος ο ανατραπείς πρόεδρος –που έχει καταφύγει στη Σαουδική Αραβία- ήθελε να επιστρέψει με την υποστήριξη της Ουάσιγκτον και του Οίκου των Σαούντ σε αυταρχικό καθεστώς, καταπατώντας τις συμφωνίες για δημοκρατική διακυβέρνηση που είχε συνυπογράψει με τους Χούθι.
Όταν οι Χούθι κατέλαβαν το 2014 την πρωτεύουσα της χώρας, Σαναά, κατήγγειλαν ταυτόχρονα τον Al-Hadi ως «ηθικά χρεοκοπημένο, που δεν τηρεί της υποσχέσεις του για δημοκρατική διακυβέρνηση, αλλά υπακούει στις εντολές των ΗΠΑ και των Σαουδαράβων». Σε μερικούς μήνες ακόμη και το κόμμα του Al-Hadi τον αποκήρυξε από την ηγεσία.
Η στρατηγική σημασία της Υεμένης, παίζει σημαντικό ρόλο στην γεωπολιτική εξίσωση όπου το Ιράν φαίνεται να αποκτά πλεονεκτήματα σε σχέση με τη Σαουδική Αραβία.
Η παρασιώπηση των επιχειρήσεων στην Υεμένη είχε όμως αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα για το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία. Πρόσφατη έρευνα του «Gallup poll» έδειξε ότι μόλις το 9% των Αμερικανών πολιτών θεωρούν το Ιράν ως σημαντικό εχθρό των ΗΠΑ.
Στα «ψιλά» επίσης έχει περάσει (όπου δημοσιεύθηκε) πως το Ισραήλ βοηθά έμμεσα τη Σαουδική Αραβία (κυρίως με πληροφορίες αντικατασκοπίας) στον πόλεμο εναντίον των Χούθι στην Υεμένη.
Οι φόβοι του Ισραήλ είναι μήπως οι σύμμαχοι του Ιράν Χούθι, δημιουργήσουν εμπόδια στην προσπέλαση ισραηλινών υποβρυχίων μέσω των στενών Bab Al-Mandeb στην Ερυθρά Θάλασσα για τις δραστηριότητές τους σε σχέση με το Ιράν.
Η Σαουδική Αραβία, που ως τότε έλεγχε απόλυτα την πολιτική διακυβέρνηση στην Υεμένη, δεν επιθυμεί να γειτονεύει με μια χώρα φιλική προς το το Ιράν. Ως επακόλουθο ξέσπασαν και άλλες εξεγέρσεις σε μια περιοχή που φέρεται να ελέγχεται πολιτικά από τον Οίκο των Σαούντ. Κάτι που ανησυχεί και την Ουάσιγκτον που είναι στενός σύμμαχος με τη Σαουδική Αραβία. Με δεδομένο ότι το Ιράν αποτελεί σύμμαχο της Ρωσίας και της Κίνας.
Τις δραματικές συνθήκες που ζουν δέκα εκατομμύρια παιδιά στην Υεμένη επισημάνθηκαν από ειδική έκδοση της UNICEF, επιδιώκοντας να δοθεί άμεση βοήθεια προς αυτά. Ξεπερνούν τα 400 τα παιδιά που έχουν χάσει τη ζωή τους και τα 600 όσα έχουν τραυματισθεί κατά τις επιδρομές και τις εξεγέρσεις, αναφέρουν τα στοιχεία που δημοσίευσε η υπηρεσία του ΟΗΕ.
Η Διεθνής Αμνηστία έχει καταγγείλει για τα δεινά των αμάχων που έχουν προκαλέσει οι σαουδαραβικοί βομβαρδισμοί.
Η κατάσταση είναι τόσο δραματική ώστε όλες οι σημαντικές ανθρωπιστικές οργανώσεις να έχουν εκδώσει επανειλημμένες δραματικές εκκλήσεις για τα όσα απάνθρωπα συμβαίνουν στην Υεμένη από χώρες που φέρονται να υποστηρίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
H Human Rights Watch κατήγγειλε μάλιστα τη Σαουδική Αραβία για εγκλήματα πολέμου στην Υεμένη.
Διαβάστε επίσης:
