«Χάνουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν τα ωραιότερα κρασιά»: το ρωσικό εμπάργκο στις εισαγωγές κρασιών από τη χώρα του σε αντίποινα για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ αφήνει αδιάφορο τον πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου Ντούσκο Μάρκοβιτς.
Την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, θα βρίσκεται στο τραπέζι των ηγετών που θα συμμετάσχουν στη σύνοδο κορυφής της Ατλαντικής Συμμαχίας. Λίγες ημέρες αργότερα, το Μαυροβούνιο θα γίνει επισήμως το 29ο μέλος του ΝΑΤΟ και αυτό δεν έχει προκαλέσει το προαναγγελθέν χάος στην Ποντγκόριτσα.
Το 2015, η ανακοίνωση της ένταξης στο ΝΑΤΟ αυτής της χώρας των 600.000 κατοίκων, στην πλειονότητά τους Σλάβοι και ορθόδοξοι, είχε προκαλέσει διαδηλώσεις με βίαια επεισόδια, οργανωμένες από τη φιλορωσική αντιπολίτευση.
Όπως και οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ενωση, αυτός ο προσανατολισμός προς τη Δύση επεβλήθη από τον πρωθυπουργό Μίλο Τζουκάνοβιτς (1991-2016) πριν παραδώσει την εξουσία στον Ντούσκο Μάρκοβιτς.
«Η στρατιωτική αξία του Μαυροβουνίου: μηδέν» έγραψε στο Twitter ο Ρώσος γερουσιαστής Αλεξέι Πουσκόφ. Αλλά, σύμφωνα με τον Σερτζάν Βούτσετις του Centre for International Policy Studies, το γεγονός της ένταξης της χώρας έχει «πολιτική και στρατηγική σημασία». «Από την πλευρά της Ρωσίας, κάθε κέρδος για το ΝΑΤΟ αποτελεί ζημία για τη Ρωσία».
Με το Μαυροβούνιο, η Συμμαχία ελέγχει το σύνολο των ακτών της Αδριατικής. Η παρουσία των δυνάμεών της στο Κόσοβο και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη υπενθυμίζει ότι «παραμένει έτοιμη να επέμβει εάν αναβιώσουν οι ένοπλες συγκρούσεις» στα Βαλκάνια, σύμφωνα με τον Γιάνους Μπουγκάσκι, του αμερικανικού think tank Center for European Policy Analysis.
Το ΝΑΤΟ κυριαρχεί στην περιοχή. Μόνο η ΠΓΔ της Μακεδονίας και η Σερβία κρατούν τις αποστάσεις τους, αν και η πρώτη είναι επισήμως υποψήφια, σε μία διαδικασία που έχει σταματήσει το 2008.
Μυστηριώδης συνωμοσία
Στο τέλος του Απριλίου, έγινε σαφές ότι η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ δεν θα άλλαζε τίποτε στην ενταξιακή πορεία του Μαυροβουνίου, η ρωσική διπλωματία γνωστοποίησε την πρόθεσή της να «υπερασπισθεί τα συμφέροντά της».
Όμως, το φιλορωσικό κόμμα του Δημοκρατικού Μετώπου, η μεγαλύτερη παράταξη της αντιπολίτευσης, βγαίνει αποδυναμωμένο από την απαγγελία κατηγοριών κατά των ηγετών της Άντρια Μάντιτς και Μίλαν Κνέζεβιτς, στο πλαίσιο έρευνας για απόπειρα πραξικοπήματος που ματαιώθηκε τον Οκτώβριο.
Σύμφωνα με την επίσημη θέση, με τη βοήθεια «ρωσικών κρατικών οργάνων», οι συνωμότες είχαν ως στόχο την ανατροπή του Μίλο Τζουκάνοβιτς έως και τη δολοφονία του. «Κατασκεύασμα», «πολιτική δίκη», απαντούν οι κατηγορούμενοι, οι οποίοι επικαλούνται τα μυστήρια που παραμένουν γύρω από το υποτιθέμενο πραξικόπημα.
Ποτέ η δικαιοσύνη του Μαυροβουνίου δεν εξήγησε πώς αποκαλύφθηκε το σχέδιο πραξικοπήματος, το οποίο ματαιώθηκε μόλις πριν από τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών, όπου επικράτησε οριακά η κυβέρνηση. Η υπεράσπιση ορισμένων από τους 23 κατηγορουμένους, οι οποίοι στην πλειονότητά τους είναι ρωσόφιλοι Σέρβοι, σημειώνει ότι η αστυνομία δεν έχει παρουσιάσει τον οπλισμό που επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί κατά το πραξικόπημα.
Ωστόσο, πληθώρα λεπτομερειών έχει δοθεί στα δυτικά μέσα ενημέρωσης «που έχουν την τάση να υιοθετούν κατά γράμμα την εκδοχή της Ποντγκόριτσα», σύμφωνα με τον διευθυντή του δικτύου δημοσιογράφων Balkan Investigative Reporting Network (BIRN) Μάρκους Τάνερ.
Η Μόσχα διέκοψε τον Απρίλιο την εισαγωγή κρασιών από το Μαυροβούνιο, αξίας 1,7 εκατ., επί των συνολικών εξαγωγών προς τη Ρωσία ύψους 2,5 εκατομμυρίων ευρώ.
Τα ποσά είναι αμελητέα σε σχέση με τις συνολικές εξαγωγές της χώρας, ύψους 450 εκατομμυρίων ευρώ, στις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τη μερίδα του λέοντος.
Το Μαυροβούνιο εφάρμοσε το 2015 τις οικονομικές κυρώσεις της Ε.Ε. κατά της Μόσχας.
«Δεν εξαρτώμεθα από τη Ρωσία ή τη Σερβία. Ακολουθούμε τον δρόμο μας προς την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, είτε τους αρέσει είτε όχι» λέει ο 45χρονος οικονομολόγος Ντράγκαν Πέτροβιτς.
Για τον τουρισμό, σημαντικό τομέα της οικονομίας της χώρας, η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη: ένας στους τρεις επισκέπτες είναι Ρώσος, σύμφωνα με την Υπηρεσία Στατιστικής. Τον Απρίλιο, η Μόσχα κατήγγειλε «άνοδο της αντιρωσικής υστερίας στο Μαυροβούνιο».
Ωστόσο, στην κορύφωση της κρίσης, 317.000 Ρώσοι επισκέφτηκαν τη χώρα (άνοδος 4% σε σχέση με το 2015), σύμφωνα με τον Οργανισμό Τουρισμού. Και οι ρωσικές προκρατήσεις για το εφετινό καλοκαίρι έχουν καταγράψει άνοδο κατά 2% έως 3%.
«Δεν υπήρξε και δεν υπάρχει ρωσοφοβία» επιμένει ο Ολεγκ Τρετιάκοφ, 45χρονος δικηγόρος που έχει εγκατασταθεί στο Μαυροβούνιο, μαζί με 12.000 συμπατριώτες του. Ρώσοι κατέχουν στο Μαυροβούνιο 70.000 ακίνητα και συνεισέφεραν 52 εκατομμύρια ευρώ στην οικονομία της χώρας το 2016.
Για τον Μάρατ Γκέλμαν, Ρώσο γκαλερίστα, εχθρικό προς τον Πούτιν , που έχει εγκατασταθεί στο Μαυροβούνιο, οι Ρώσοι αυτοί θέλουν σταθερότητα για να προωθήσουν τις επαγγελματικές τους υποθέσεις. Εάν η σταθερότητα αυτή έχει τα χρώματα του ΝΑΤΟ, καθόλου δεν τους ενδιαφέρει.
Πηγές: AΜΠΕ, AFP
