Στο 1,3% διαμορφώθηκε ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη τον Ιούνιο, χαμηλότερα από το 1,4% του Μαΐου. Η πτώση αυτή προκαλεί ανησυχία.
Τον Ιούνιο του 2016 ο δείκτης διαμορφωνόταν στο 0,1%.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε τον Ιούνιο στο 1,4% από 1,6% τον Μάιο.
Τα χαμηλότερα ετήσια ποσοστά καταγράφηκαν στην Ιρλανδία (-0,6%), Δανία (0,4%) και Ρουμανία (0,7%).
Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν στη Λιθουανία (3,5%), στην Εσθονία και στη Λετονία (και οι δύο 3,1%).
Οι μεγαλύτερες ανοδικές αντιδράσεις στην Ευρωζώνη προήλθαν από τους τομείς των υπηρεσιών διαμονής (+0,08%), οργανωμένων διακοπών (+0,06%) και καπνού (0,04%).
Στην Ελλάδα ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 0,9%.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες αναλαμβάνουν δράση
Η ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων παραμένει αρκετά απόμακρο σενάριο στις περισσότερες οικονομίες του ανεπτυγμένου κόσμου.
Αρκετές κεντρικές τράπεζες, ωστόσο, εξετάζουν μέτρα που μπορεί να επιβραδύνουν περισσότερο τον πληθωρισμό. Αν και στις αρχές του έτους είχε καλλιεργηθεί μια ευρεία αναγνώριση για την αναγκαιότητα μιας πιο υποστηρικτικής δημοσιονομικής πολιτικής -μετά την αιφνίδια εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ-, κάτι τέτοιο δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί. Η καθυστέρηση αυτή αποδίδεται στο ότι δεν έχει σημειωθεί καμία εξέλιξη στη φορολογική ατζέντα του Ντόναλντ Τραμπ, διαψεύδοντας τις προσδοκίες των αγορών και θέτοντας υπό αμφισβήτηση την άνοδο του δολαρίου.
Υπό αυτές τις συνθήκες, οι κεντρικοί τραπεζίτες επανέρχονται άθελά τους στο προσκήνιο. Η πλειονότητα των οικονομικών αναλυτών υποστηρίζει πως, όπως έχει δείξει η ιστορία, θα πρέπει ο πληθωρισμός να ενισχυθεί και να σταθεροποιηθεί για ένα αξιόλογο χρονικό διάστημα προτού αποφασιστούν αλλαγές στην υφιστάμενη νομισματική πολιτική. Και μια αύξηση του πληθωρισμού δεν θα πρέπει να εξαρτάται από τη μεμονωμένη άνοδο των τιμών του πετρελαίου.
Από τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) έγινε αντιληπτή μια διαφωνία μεταξύ των μελών της Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς για την πορεία του πληθωρισμού, γεγονός που εκθέτει την πρόεδρο Τζάνετ Γέλεν. Εξαιρουμένων των στοιχείων που έδειξαν πτώση των αιτήσεων για επιδόματα ανεργίας στο χαμηλό των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών, τα μακροοικονομικά στοιχεία για τις ΗΠΑ οδηγούν σε μετριοπαθείς εκτιμήσεις στο διάστημα των τελευταίων μηνών. Ειδικότερα, η αύξηση των μισθών, ένα «κομμάτι» της οικονομίας που παίζει τον σημαντικότερο ρόλο για μια βιώσιμη ενίσχυση του πληθωρισμού, δεν είναι τόσο ισχυρή όσο προσδοκούσαν οι κεντρικοί τραπεζίτες.
Παρ’ όλα αυτά, η Fed φαίνεται πως πορεύεται σε μια αύξηση των επιτοκίων και διερευνά τη συρρίκνωση των ισολογισμών της, ύψους 4,5 τρισ. δολαρίων. Οι ισολογισμοί της Fed διογκώθηκαν στα 4,5 τρισ. δολάρια όταν αποφάσισε να αγοράσει κρατικά ομόλογα και ομόλογα στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες εν μέσω της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2007-09, δίνοντάς τους ως αντάλλαγμα άπλετη ρευστότητα για να συνεχιστεί ομαλά η λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
«Χωρίς αμφιβολία, τα οικονομικά στοιχεία που θα δημοσιευθούν μέσα στους επόμενους μήνες θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο» σχολιάζει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Investec Φίλιπ Σο. «Το μείζον ερώτημα είναι εάν η οικονομία θα διατηρήσει τον δυναμισμό της και εάν οι πληθωριστικές πιέσεις θα παραμείνουν ήπιες» προσθέτει.
Ανάλογα διλήμματα αντιμετωπίζει η Τράπεζα του Καναδά. Ο πληθωρισμός δεν σηματοδοτεί αύξηση των επιτοκίων. Εντούτοις, η καναδική κεντρική τράπεζα αύξησε το βασικό επιτόκιο στο 0,75% για πρώτη φορά έπειτα από μία επταετία. Στην επίσημη ανακοίνωση αναφέρεται πως «η καναδική οικονομία είναι ισχυρή, τροφοδοτούμενη από υψηλές καταναλωτικές δαπάνες».
Από τη μεριά τους, οι κεντρικοί τραπεζίτες του ανεπτυγμένου κόσμου ισχυρίζονται πως είναι καιρός πια για μια εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής έπειτα από μια πολυετή επεκτατική νομισματική πολιτική με μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης, ύψους τρισ., και σχεδόν μηδενικά επιτόκια. Όμως, αυτή η συζήτηση για την «εξομάλυνση» της νομισματικής πολιτικής μπορεί να οδηγήσει σε λάθη, όπως συνέβη με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) το 2011. Τότε, η ΕΚΤ αποφάσισε την αύξηση του βασικού επιτοκίου με το επιχείρημα ότι έτσι θα στηριζόταν το επιχειρηματικό κλίμα, μια κίνηση που σήμερα θεωρείται λανθασμένη. Τελικά, η ΕΚΤ αναγκάστηκε, λίγο αργότερα, να υιοθετήσει μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης, προχωρώντας και στην αγορά κρατικών ομολόγων δεκάδων δισ. ευρώ.
Τάσεις για αναδίπλωση της νομισματικής πολιτικής υπάρχουν, επίσης, στη Βρετανία, με την Τράπεζα της Αγγλίας να κάνει λόγο για αύξηση των επιτοκίων παρά τη βεβαιότητα που επικρατεί για την πορεία των διαπραγματεύσεων του Brexit. Eπί του παρόντος, οι αξιωματούχοι που κλίνουν προς αυτήν την κατεύθυνση αποτελούν μειοψηφία στην Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Αγγλίας. Βασικό επιχείρημα για μια αύξηση του κόστους δανεισμού στη Βρετανία είναι η ενίσχυση του πληθωρισμού από την πτώση της στερλίνας.
Όμως, η πτώση της στερλίνας και η συνακόλουθη αύξηση του πληθωρισμού δεν είναι παρά μια επίπτωση της αβεβαιότητας για το Brexit και δεν αντανακλά μια απόλυτα υγιή οικονομία.
