Η Ελλάδα επέστρεψε στις αγορές μετά από 4 χρόνια αποκλεισμού και μόλις 2 έτη μετά τη μεγαλύτερη εθελοντική αναδιάρθρωση χρέους στην παγκόσμια μεταπολεμική ιστορία. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η έκδοση του 5ετούς ομολόγου στέφεται με απόλυτη επιτυχία.
Η επιτυχία αυτή, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης έναντι της χώρας μας, τονίζει στο τελευταίο μηνιαίο δελτίο του το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), το οποίο θα πρέπει να συνδυαστεί με την υιοθέτηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων και τη διατήρηση της πολιτικής, δημοσιονομικής και μακροοικονομικής σταθερότητας.
Επιπλέον, το spread των ελληνικών 10ετών ομολόγων, έναντι των αντίστοιχων γερμανικών, έφτασε σε επίπεδα προ Μνημονίου (Μαρτίου 2010) στις 439 μονάδες βάσης. Η απόδοση των ελληνικών 10ετών ομολόγων υποχώρησε στο 5,83%, όταν στις 31/5/2012 το spread είχε φτάσει στο εξωπραγματικό επίπεδο για κράτος της Ευρωζώνης των 2.980,6 μονάδων βάσης, λόγω του υψηλού πολιτικού κινδύνου και των σεναρίων για έξοδο της Eλλάδας από την Ευρωζώνη Τα παράπλευρα οφέλη από την επιστροφή της χώρας μας στις διεθνείς αγορές είναι σημαντικά. Σαφώς, η επιστροφή στις αγορές βοηθά στην κάλυψη ενδεχόμενων χρηματοδοτικών αναγκών. Επίσης, η εξέλιξη αυτή αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση των επιτοκίων της Ελλάδας και των εντόκων γραμματίων, ενώ είναι πολύ πιθανό να περιορίσει τον κίνδυνο χώρας (sovereign risk), γεγονός που θα βελτιώσει τις αποτιμήσεις των ελληνικών περιουσιακών στοιχείων (assets). Επιπροσθέτως, οι ελληνικές τράπεζες, μετά την ολοκλήρωση των ανακεφαλαιοποιήσεων τους, θα έχουν τη δυνατότητα άντλησης κεφαλαίων από τις διεθνείς αγορές, συμβάλλοντας θετικά στη σταδιακή αποκατάσταση των συνθηκών ρευστότητας στην πραγματική οικονομία. Παράλληλα, πολλές μεγάλες επιχειρήσεις θα μπορούν να προβούν σε εκδόσεις ομολόγων με ευνοϊκότερους όρους και επιτόκια, για την αναχρηματοδότηση τους.
Οι τελευταίες εξελίξεις καταδεικνύουν ότι η Ελλάδα φαίνεται να γυρίζει σελίδα σε δημοσιονομικό και μακροοικονομικό επίπεδο, ανακτώντας σταδιακά την εμπιστοσύνη των εταίρων της και των διεθνών επενδυτών. Τα σημάδια σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας είναι πλέον εμφανή, ενώ οι προοπτικές για τη χώρα μας αναβαθμίζονται καθημερινά από διεθνείς αναλυτές.
Το πρώτο σήμα προς τις διεθνείς αγορές δόθηκε με τις απόλυτα επιτυχημένες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των δύο συστημικών τραπεζών Πειραιώς και Alpha Bank, με την άντληση €1,57 δισ. και €1,2 δισ., αντίστοιχα, από ξένους επενδυτές. Οι δύο εκδόσεις υπερκαλύφθηκαν καθώς οι συνολικές προσφορές έφτασαν τα €5,5 δισ., υποδηλώνοντας την αυξημένη ζήτηση.
Οι δύο αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου είναι ιστορικής σημασίας καθώς σε μεγάλο βαθμό σηματοδότησαν την επιστροφή του Ελληνικού Δημοσίου στις αγορές, η οποία ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών στις 9 Απριλίου 2014. Πολύ σημαντική είναι επίσης, η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ΔΕΗ κατά τρεις βαθμίδες από “CCC” σε “Β”, με σταθερές προοπτικές, από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s (S&P), μετά τη συμφωνία αναχρηματοδότησης του κοινοπρακτικού ομολογιακού δανείου ύψους €2,2 δισ.
Το θετικό κλίμα για την Ελλάδα δεν αντιστράφηκε από τη διστακτικότητα των οίκων αξιολόγησης S&P και Moody’ s να αναβαθμίσουν το ελληνικό αξιόχρεο (η πρώτη διατήρησε σταθερή την αξιολόγησή της σε “B-”, ενώ η δεύτερη ανέβαλε την αξιολόγησή της για τον Αύγουστο), τηρώντας στάση αναμονής σχετικά με τις αποφάσεις για το ελληνικό χρέος και εν αναμονή των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα μας. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο επενδυτικός οίκος Nomura σε ενημέρωση προς τους επενδυτές του σημείωσε ότι η τρέχουσα πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα δεν αναμένεται να ανακόψει τις θετικές προοπτικές της οικονομίας.
Παρά την πολύ σημαντική επιτυχία της επανόδου του ελληνικού δημοσίου στις αγορές, για δανεισμό με έκδοση μακροπρόθεσμων ομολόγων με ικανοποιητικούς όρους, υπάρχουν ακόμα πολύ σημαντικά βήματα που πρέπει να γίνουν, για την είσοδο της Ελλάδας σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης. Το πρώτο βήμα είναι η διευθέτηση του ζητήματος του χρέους και της βιωσιμότητάς του.
Η Ελλάδα μετά την επίτευξη πλεονασμάτων θα πρέπει να τα διατηρήσει και να τα ενισχύσει, ώστε να επιτύχει την σταθεροποίησή της, ενώ το αναπτυξιακό όραμα που αναμένεται να ανακοινωθεί θα συμβάλλει στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας. Ταυτόχρονα, το μεταρρυθμιστικό έργο θα πρέπει να συνεχιστεί και οι διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν υιοθετηθεί να εφαρμοστούν αποτελεσματικά. Οι αποκρατικοποιήσεις θα πρέπει να συνεχιστούν, όχι μόνο για εισπρακτικούς λόγους, αλλά κυρίως για ενίσχυση των μακροπρόθεσμων εισροών κεφαλαίων στην πραγματική οικονομία, την αύξηση των επενδύσεων και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Με σημαντικές θυσίες των Ελλήνων πολιτών, πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη και ταχύτερη δημοσιονομική προσαρμογή που έχει καταγραφεί ποτέ μεταξύ των οικονομιών του ΟΟΣΑ στη μεταπολεμική ιστορία και επιτεύχθηκαν “δίδυμα-πλεονάσματα” τo 2013, με σημαντικά μακροπρόθεσμα οφέλη για την ελληνική οικονομία
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι οι χώρες που έχουν προβεί σε σημαντικές δημοσιονομικές προσαρμογές, τις εφάρμοσαν για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους. Για παράδειγμα η Σουηδία προέβη σε ηπιότερες δημοσιονομικές προσαρμογές για την περίοδο 1994-2001 (7 έτη), με μικρές αποκλίσεις από την εφαρμογή προσαρμογής, συγκεκριμένα έτη καθ’ όλη την περίοδο αυτή. Αντίστοιχα παραδείγματα αποτελούν το Ην. Βασίλειο την περίοδο 1995-1999 και παλαιότερα το Βέλγιο 1982-1987. Οι εξελίξεις αυτές σηματοδοτούν σημαντικές αλλαγές για την ελληνική οικονομία, εφόσον αποδεικνύεται στην πράξη ότι το Ελληνικό Δημόσιο μπορεί να καλύπτει τις δαπάνες του χωρίς να δανείζεται. Αντίστοιχα, το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών καταδεικνύει ότι η ελληνική οικονομία εισπράττει περισσότερα χρήματα από όσα πληρώνει, ανακτώντας σταδιακά την ανταγωνιστικότητά της. Επιπροσθέτως, οι εν λόγω εξελίξεις αποτελούν ισχυρό διαπραγματευτικό επιχείρημα, για τις επικείμενες συζητήσεις σχετικά με το ελληνικό χρέος.
Οι τελευταίες εξελίξεις καταδεικνύουν ότι η Ελλάδα φαίνεται να γυρίζει σελίδα σε δημοσιονομικό και μακροοικονομικό επίπεδο, ανακτώντας σταδιακά την εμπιστοσύνη των εταίρων της και των διεθνών επενδυτών. Τα σημάδια σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας είναι πλέον εμφανή, ενώ οι προοπτικές για τη χώρα μας αναβαθμίζονται καθημερινά από διεθνείς αναλυτές.
