Την κατανομή των ευρωπαϊκών κονδυλίων καλούνται να αποφασίσουν σήμερα οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη σκιά των εξαγγελιών του πρωθυπουργού της Βρετανίας, David Cameron, για τη διενέργεια δημοψηφίσματος το 2016* αναφορικά με το εάν το Λονδίνο θα παραμείνει μέσα στην ευρωπαϊκή «αγκαλιά».
Όπως μετέδωσε το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, η σημερινή συνεδρίαση αναμένεται να επηρεαστεί από τη διαφαινόμενη κόντρα ανάμεσα στο Λονδίνο και το Βερολίνο όσον αφορά στην αύξηση ή μη των εισφορών που καλείται κάθε χώρα να βάλει στον κορβανά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Λονδίνο έχει ξεκαθαρίσει πως δεν γίνεται να λαμβάνονται μέτρα λιτότητας κατά των πολιτών και οι Βρυξέλλες να ζητούν περισσότερα χρήματα για την ενίσχυση με επιδοτήσεις των ασθενέστερων οικονομικά κρατών, την ίδια στιγμή που το Βερολίνο επιθυμεί μεγαλύτερο «μαξιλάρι», προκειμένου να απορροφά τους κραδασμούς της κριτικής στο εσωτερικό της Γερμανίας -εν όψει και των εκλογών- για την ενίσχυση χωρών με προβλήματα ρευστότητας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Downing Street», ο πρωθυπουργός της Βρετανίας επανέλαβε την πάγια θέση της χώρας του για μείωση των δαπανών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκφράζοντας παράλληλα την αμφιβολία του για το κατά πόσο θα υπάρξει συμφωνία στη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής.
«Η θέση της Βρετανίας είναι αδιαπραγμάτευτη από τον περασμένο Νοέμβριο και την τελευταία Σύνοδο. Οι δαπάνες πρέπει να μειωθούν περισσότερο από την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής» φέρεται να ισχυρίστηκε ο David Cameron.
Όπως επισημαίνεται στο άρθρο, ο επικεφαλής της κυβέρνησης δήλωσε στη διάρκεια ομιλίας του στο βρετανικό Κοινοβούλιο ότι «είναι δύσκολο να συμφωνήσουμε, ωστόσο δεν είναι και απίθανο να υπάρξει τελικά μια σύγκλιση απόψεων».
«Οι διαβουλεύσεις για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό αποτελούν πάντα μια δύσκολη υπόθεση» τόνισε ο David Cameron ενώπιον των βουλευτών.
Παράλληλα, Γαλλία και Ιταλία δεν επιθυμούν περικοπές στις ευρωπαϊκές δαπάνες, δίνοντας έμφαση στη σημασία των επιδοτήσεων για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, καθώς το ταμείο τους βρίσκεται στο «κόκκινο». Ο τεχνοκράτης Mario Monti έχει επανειλημμένα τονίσει ότι χωρίς εκείνον η χώρα θα έμπαινε σε Μνημόνιο, ενώ οι υποστηρικτές του François Hollande τον περιμένουν ακόμα να ηγηθεί της μάχης κατά της «ευρωπαϊκής λιτότητας».
Αυτός ήταν και ο βασικότερος λόγος για τον οποίο οι συνομιλίες κατά τη διάρκεια της προηγούμενης Συνόδου (Νοέμβριος 2012) είχαν οδηγήσει σε «ναυάγιο». Σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε συμφωνία υπάρξει, θα πρέπει να περάσει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αρχικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εισηγηθεί για αύξηση 5% στον προϋπολογισμό της επόμενης επταετίας (2014 – 2020), με το συνολικό ποσό να ξεπερνά το 1 τρισ. ευρώ. Μετά τις έντονες αντιδράσεις του Λονδίνου, έπεσε «ψαλίδι» (973 δισ. ευρώ), για να κλείσει προσωρινά το τελικό ποσό στα 943 δισ. ευρώ. Ωστόσο, οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν πως τα διαθέσιμα χρήματα δεν μπορούν να πέσουν κάτω από το 1 τρισ. ευρώ, λόγω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων που «τρέχουν» σε διάφορες χώρες της Ε.Ε..
Όσον αφορά στην Ελλάδα, η ελληνική κυβέρνηση πηγαίνει στις Βρυξέλλες, περιμένοντας με αγωνία να δει τι τελικά θα περάσει μέσα από τις συμπληγάδες πέτρες που έχουν διαμορφωθεί στο ευρωπαϊκό πολιτικό σκηνικό.
«Ένα μικρό κράτος-μέλος της Ε.Ε. πάει καλά προετοιμασμένο να παλέψει» αναφέρει σε άρθρο της η αμερικανική εφημερίδα «Wall Street Journal», ωστόσο η κατάσταση είναι αρκετά δύσκολη. Ήδη, ο πρωθυπουργός της χώρας, Αντώνης Σαμαράς, έχει προειδοποιήσει πως λόγω του τρόπου με τον οποίο υπολογίζεται η κατανομή της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης η Ελλάδα πρόκειται να χάσει περίπου το 30% των χρημάτων που έπαιρνε την προηγούμενη επταετία (20,4 δισ. ευρώ συνολικά).
Κι όλα αυτά ενώ ήδη τα πρώτα στοιχεία για την πορεία του προϋπολογισμού για το 2013 δείχνουν πως η κοντόφθαλμη εισοδηματική πολιτική με τις οριζόντιες περικοπές δημοσίων δαπανών και το «ψαλίδι» σε μισθούς και συντάξεις δεν οδηγεί σ’ ένα μακροπρόθεσμο θετικό αποτέλεσμα.
«Μαύρη τρύπα» στον προϋπολογισμό της Ελλάδας
Η «μαύρη τρύπα» στα έσοδα Ιανουαρίου διαμορφώθηκε σύμφωνα με πληροφορίες σε 305 εκατ. ευρώ, ενώ σοκ προκαλούν οι εισπράξεις από Φ.Π.Α., υποδηλώνοντας ότι η ύφεση έχει πλήξει για τα καλά την πραγματική οικονομία.
Με βάση τα στοιχεία, οι εισπράξεις από τον Φ.Π.Α. είναι μειωμένες κατά 15% και ο λόγος δεν είναι άλλος από την πτώση του τζίρου στην αγορά καθώς και τη μείωση κατά 70% των πωλήσεων πετρελαίου θέρμανσης.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία Ιανουαρίου, τα καθαρά έσοδα ανήλθαν σε 4,050 δισ. ευρώ από 4,357 δισ. ευρώ που ήταν ο στόχος για τον συγκεκριμένο μήνα. Σε σχέση με τις εισπράξεις του περσινού Ιανουαρίου, μάλιστα, η μείωση των εσόδων αγγίζει το 16%.
*Πονοκέφαλος το βρετανικό δημοψήφισμα
Η ομιλία του πρωθυπουργού της Βρετανίας και η ανακοίνωσή του περί δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μία κίνηση που ο David Cameron προετοίμαζε εδώ και καιρό.
Αυτή είναι, τουλάχιστον, η εκτίμηση ενός πολιτικού αναλυτή του BBC, ο οποίος προσθέτει ότι η κίνηση του Cameron σηματοδοτεί απλώς την απαρχή μιας διαδικασίας μακροχρόνιων -και όχι τόσο εύκολων- πολιτικών ζυμώσεων.
«Οι πολυάριθμοι ευρωσκεπτικιστές στο κόμμα του θα χαρούν για το δημοψήφισμα, αν και ορισμένοι θα θεωρήσουν την κίνησή του μάλλον αργοπορημένη. Υπάρχουν, όμως, σημαντικά εμπόδια. Ο Cameron θα πρέπει να κερδίσει τις επόμενες εκλογές και να σχηματίσει κυβέρνηση με πλειοψηφία, ενώ παράλληλα οι Ευρωπαίοι εταίροι του θα πρέπει να είναι πρόθυμοι να αναδιαπραγματευτούν τη σχέση τους με τη Βρετανία» επισημαίνει ο Ian Watson.
Φυσικά, πρόκειται για κίνηση που προοιωνίζεται κλυδωνισμούς. «Ενώ η υπόσχεση ενός δημοψηφίσματος θα ενώσει πολλούς υπό τη σκέπη του κόμματός του εν όψει εκλογών, η διαδικασία της αναδιαπραγμάτευσης ενδέχεται να δημιουργήσει νέους διχασμούς. Αυτό που δεν είπε σήμερα ο πρωθυπουργός είναι τι θα κάνει, αν οι διαπραγματεύσεις δεν αποδώσουν τα αναμενόμενα. Σε αυτήν την περίπτωση θα προχωρήσει με το δημοψήφισμα, θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη λύση της εξόδου; Άλλοι στο κόμμα του, προετοιμασμένοι να παραμείνουν στην Ε.Ε. υπό τους σωστούς όρους, θα αυτομολήσουν στο στρατόπεδο του “Όχι”, αν δεν είναι ικανοποιημένοι με τη συμφωνία που θα συνάψει ο Κάμερον με τις Βρυξέλλες;» διερωτάται εμφανώς προβληματισμένος ο Βρετανός αναλυτής.
Μετέωρη παραμένει πλέον και η στάση των Εργατικών και των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, καθώς εξακολουθεί να είναι αμφίβολο εάν θα επιτρέψουν στον Cameron να είναι ο μόνος αρχηγός κόμματος που θα παρέχει στους πολίτες τη δυνατότητα απόφασης για το αν θα παραμείνουν στην Ε.Ε. ή όχι.
Η πιθανότητα ενός δημοψηφίσματος αναμένεται να προκαλέσει ταραχή στους επιχειρηματικούς κύκλους και να δημιουργήσει «πονοκέφαλο» στα άλλη κράτη-μέλη που αυτήν την περίοδο εστιάζουν στο να ανακόψουν την πορεία της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης. Η ομιλία του Cameron έχει ήδη δημιουργήσει ανησυχία σε ολόκληρο τον κόσμο, που -όπως τονίζουν οι περισσότεροι αναλυτές- αποτελεί απόδειξη του σημαίνοντος ρόλου που διαδραματίζει η Βρετανία τόσο για την Ε.Ε. όσο και για τις οικονομικές συνέπειες σε περίπτωση αποχώρησής της από αυτήν.
Ακόμη και οι ΗΠΑ, που υπό φυσιολογικές συνθήκες μένουν έξω από διαμάχες μεταξύ των μελών της Ε.Ε., ενεπλάκησαν στην υπόθεση. Ο Λευκός Οίκος δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ο πρόεδρος Obama ξεκαθάρισε στον Cameron σε τηλεφωνική τους συνομιλία ότι «οι ΗΠΑ θεωρούν σημαντική μια ισχυρή θέση της Βρετανίας εντός της Ε.Ε.». Πολλοί από τους επικριτές του Cameron τον κατηγορούν ότι έχει μία προσέγγιση «αλά καρτ» μέλους ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ίδιος επέμεινε στο διάγγελμά του ότι η προσέγγιση που θέλει την Ευρώπη να είναι «ένα κοστούμι που κάνει σε όλους» είναι λανθασμένη.
Επιμέλεια: Μάριος Βελέντζας – Άννα Μορφούλη
