Με τροπολογία που κατέθεσαν στο νομοσχέδιο για τα πνευματικά δικαιώματα οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Άννα Βαγενά και Νίκος Παπαδόπουλος εισηγούνται την ίδρυση Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου για τη δημιουργία μουσείου Κιλελέρ το οποίο θα είναι «αυτοχρηματοδούμενο».
Όπως τονίζουν στην τροπολογία τους, η ιστορία του Κιλελέρ ως μια από τις γενέθλιες στιγμές της αγροτικής κινηματικής αυτεπίγνωσης τείνει να παραγκωνιστεί αν μη και να λησμονηθεί δημιουργώντας την εντύπωση ότι η ιστορία του νεότερου αγροτικού κινήματος ξεκινά από την περίοδο της απο-αποικιοποίησης των χωρών της αμερικανικής και αφρικανικής ηπείρου. Είναι, περαιτέρω, ιδιαίτερα σοβαρό ότι και στο πλαίσιο της ελληνικής εκπαίδευσης τα γεγονότα της εξέγερσης των κολίγων του 1910 είναι ελάχιστα γνωστά. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών: η νεολαία, και πρωτίστως οι νέοι που προέρχονται από την περιοχή της Θεσσαλίας, να αγνοούν εξολοκλήρου την τόσο σημαντική αυτή σελίδα αγώνων, θυσιών και συγκρούσεων η οποία συν-καθόρισε την ίδια την εξέλιξη του ελληνικού κράτους και άσκησε πελώρια επιρροή στην διαμόρφωση της νέο-ελληνικής ιστορίας.
Οι δύο βουλευτές υποστηρίζουν ότι είναι πρόδηλο πως η σύσταση ενός μη κερδοσκοπικού φορέα Δημοσίου Δικαίου που θα λειτουργήσει ως θεματοφύλακας αυτής της διαδικασίας είναι εύλογη, αν μη και επιβεβλημένη.
Αναλυτικά το κείμενο της τροπολογίας:
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ – ΠΡΟΣΘΗΚΗ
στο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού “Συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, χορήγηση πολυεδαφικών αδειών για επιγραμμικές χρήσεις μουσικών έργων και άλλα θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού”
ΘΕΜΑ: “Ίδρυση Εθνικού Μουσείου Αγροτικού Κινήματος Κιλελέρ (Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ)”
Α. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ EΚΘΕΣΗ
Όπως είναι γνωστό η Ελλάδα υπήρξε μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις χωρών του ευρω-ηπειρωτικού πολιτικού και οικονομικού χώρου στην οποία το ζήτημα της αναδιανομής της γης και κατάτμησης της μεγάλης γαιοκτησίας (ό,τι συλλήβδην εντάσσεται στο εννοιολογικό και ιστορικό πλάτος τους όρου “αγροτικό ζήτημα”) όχι μόνον χρόνισε αλλά και πυροδότησε μια από τις πιο αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ κολίγων-τσιφλικάδων και των δυνάμεων της τάξης. Τα γεγονότα του Κιλελέρ (6/19 Μαρτίου του 1910) αποτελούν ορόσημο για το παν-ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο αγροτικό κίνημα. Ωστόσο, παρά την ανακίνηση του ζητήματος της ιστορίας των αγροτικών κινημάτων στο διεθνές αλλά και ευρωπαϊκό πεδίο ενόψει της κινητοποίησης νέων δυναμικών και συνεργειών του αγροτικού κόσμου που υπερβαίνουν τα στενά εθνικά όρια, η ιστορία του Κιλελέρ ως μια από τις γενέθλιες στιγμές της αγροτικής κινηματικής αυτεπίγνωσης τείνει να παραγκωνιστεί αν μη και να λησμονηθεί δημιουργώντας την εντύπωση ότι η ιστορία του νεώτερου αγροτικού κινήματος ξεκινά από την περίοδο της απο-αποικιοποίησης των χωρών της αμερικανικής και αφρικανικής ηπείρου. Είναι, περαιτέρω, ιδιαίτερα σοβαρό ότι και στο πλαίσιο της ελληνικής εκπαίδευσης τα γεγονότα της εξέγερσης των κολίγων του 1910 είναι ελάχιστα γνωστά. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών: η νεολαία, και πρωτίστως οι νέοι που προέρχονται από την περιοχή της Θεσσαλίας, να αγνοούν εξολοκλήρου την τόσο σημαντική αυτή σελίδα αγώνων, θυσιών και συγκρούσεων η οποία συν-καθόρισε την ίδια την εξέλιξη του ελληνικού κράτους και άσκησε πελώρια επιρροή στην διαμόρφωση της νέο-ελληνικής ιστορίας.
Δεδομένης της ιδιαίτερης βαρύτητας που αποκτά η αποστολή διάσωσης, τεκμηρίωσης και διάδοσης της ιστορίας του αγροτικού κινήματος αλλά και η αναγκαιότητα σύζευξης της ιστορίας του αγροτισμού με νέες μεθόδους άσκησης της αγροτικής δραστηριότητας, μέσα από την ενδυνάμωση της επιστημονικής έρευνας και της τεκμηριωτικής εργασίας με τρόπο ώστε η ιστορία του αγροτικού κινήματος να παραμείνει κτήμα των επερχόμενων γενεών, συμβάλλοντας αποτελεσματικά στην ανάπτυξη ενός συνολικού όσο και ενιστικού προτύπου εναλλακτικής αγροτικής – περιφερειακής ανάπτυξης, είναι πρόδηλο ότι η σύσταση ενός μη κερδοσκοπικού φορέα Δημοσίου Δικαίου που θα λειτουργήσει ως θεματοφύλακας αυτής της διαδικασίας είναι εύλογη, αν μη και επιβεβλημένη.
Από τη διεθνή πρακτική είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι η λειτουργία των μουσείων ως χώρων εκθεματικού χαρακτήρα όπου η διάσταση μεταξύ εκθέματος/επισκέπτη ορίζεται από προθήκες, διαχωριστικές γραμμές και χρονικές αποστάσεις (αμφί-χρονη λειτουργία) είναι μια εν πολλοίς παρωχημένη συνταγή. Στον αντίποδα, τα μουσεία του 21ου αιώνα πρέπει να λειτουργούν ως χώροι προαγωγής της κοινωνικής αλλαγής, παράγοντες ενίσχυσης της πολυ-πολιτισμικότητας και της περιφερειακής ανάπτυξης, όργανα αρωγής μορφών τυπικής και α-τυπικής εκπαίδευσης, οικονομικές παράμετροι βελτιστοποίησης των τοπικών αναπτυξιακών δεικτών (τουρισμός, απασχόληση, κινητικότητα) και φορείς εμπλουτισμού της άυλης προστιθέμενης αξίας μιας περιοχής.
Επίσης, το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για τη σύσταση και λειτουργία εθνικών μουσείων εμφανίζεται ιδιαίτερα περιοριστικό, διακρίνοντας επί της ουσίας μεταξύ κρατικών και μη κρατικών μουσείων και δημιουργώντας συνθήκες στασιμότητας, αν μη και παρώχησης, που δεν ευνοούν τις επωφελείς συμπράξεις μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιχειρείται να δημιουργηθεί το κανονιστικό εκείνο θεμέλιο που θα επιτρέψει στους φορείς της Κεντρικής Κυβέρνησης και του αρμοδίου ΟΤΑ Α’ να συνεργαστούν οριζόντια όσο και παραγωγικά με σκοπό την βελτιστοποίηση της ωφέλειας για την τοπική κοινωνία, την ιστορία του αγροτικού κινήματος και το μέλλον του αγροτισμού.
Ζητούμενο είναι η δημιουργία ενός μουσειακού χώρου διάδρασης (διαδραστικού μουσείου, interactive museum), ο οποίος αξιοποιώντας τις σύγχρονες τεχνικές θα κατορθώσει να λειτουργήσει ως ένα ζωντανό κύτταρο προαγωγής της ιστορικής μνήμης, παραμένοντας ανοιχτός στην τοπική κοινωνία και τα περιφερειακά (αλλά όχι μόνον τούτα) εκπαιδευτικά ιδρύματα είτε πρωτοβάθμιας-δευτεροβάθμιας είτε και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ένας χώρος, ο οποίος υποστηρίζοντας την έρευνα και την καινοτομία, δημιουργώντας συνέργειες και επαφές με αντίστοιχα ιδρύματα της ευρωπαϊκής ηπείρου που έχουν αφιερωθεί στην ιστορία του αγροτικού κινήματος και αναζωογονώντας την τοπική οικονομία με άμεσες κι έμμεσες ροές, θα λειτουργήσει αυτοτελώς ως πυλώνας περιφερειακής ανάπτυξης. Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι δυνάμει της υπ’ αριθμ. 1116/2-4-2003 απόφασης Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΦΕΚ Δ’ 509) έχει ήδη εγκριθεί το τοπικό ρυμοτομικό σχέδιο για την ανέγερση του Μουσείου Αγροτικού Κινήματος. Περαιτέρω κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 184 ν. 3463/2006 “Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων” (ΦΕΚ Α’ 114), όπως ισχύει, έχει ήδη εκδοθεί η υπ’ αριθμ. 185/11-7-2017 (ΑΔΑ: 6ΓΑΟΩΕΝ-ΔΥ9) απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Κιλελέρ δια της οποίας παραχωρείται άνευ ανταλλάγματος εκ μέρους του χωρικά αρμοδίου Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς το Ελληνικό Δημόσιο η έκταση, στην οποίαν πρόκειται να ανεγερθεί το Εθνικό Μουσείο Αγροτικού Κινήματος Κιλελέρ.
Β. ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ – ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Προστίθεται στο Σχέδιο Νόμου άρθρο, με τίτλο: “Ίδρυση Εθνικού Μουσείου Αγροτικού Κινήματος Κιλελέρ (Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ)”, το οποίο έχει ως ακολούθως:
“Άρθρο …..
Συνιστάται Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία “Εθνικό Μουσείο Αγροτικού Κινήματος Κιλελέρ” (Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ), το οποίο τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Το Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ διοικείται από πενταμελές όργανο (Διοικητική Επιτροπή), στο οποίο μετέχουν πρόσωπα εγνωσμένου κύρους με κατάρτιση επί του αντικειμένου της ιστορίας του αγροτικού κινήματος ή συναφούς επιστημονικού αντικειμένου. Εξ αυτών τρία (3) μέλη διορίζονται με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού και δύο (2) μέλη με απόφαση του Δήμου Κιλελέρ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην προγραμματική σύμβαση που θα υπογραφεί μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Δήμου Κιλελέρ. Πρόεδρος της Διοικητικής Επιτροπής ορίζεται ένα από τα υποδεικνυόμενα εκ μέρους του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού μέλη που πρέπει να έχει εξειδικευμένη γνώση του αντικειμένου της ιστορίας του αγροτικού κινήματος. Ουδεμία οικονομική αξίωση προκύπτει από τη συμμετοχή προσώπου στη Διοικητική Επιτροπή του Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ.
Η θητεία των μελών της Διοικητικής Επιτροπής είναι τριετής και δύναται να παραταθεί με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, το ανώτερο, για ένα επιπλέον έτος πέραν της θητείας του οργάνου.
Το Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ είναι αυτοχρηματοδοτούμενο. Πόροι του Μουσείου είναι: (α) τα έσοδα που προέρχονται από την εκμετάλλευση και αξιοποίηση της κινητής και ακίνητης περιουσίας του, (β) τα έσοδα από την πώληση βιβλίων και εντύπων, από την πώληση εισιτηρίων, καθώς και από την πάσης φύσεως δραστηριότητα του Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ από την παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων, (γ) οι εισφορές και οι λοιπές παροχές των συμμετεχόντων στις εκδηλώσεις, τα προγράμματα, τα συνέδρια, τα σεμινάρια ή τις ημερίδες που οργανώνει το Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ, καθώς και οι εισφορές αυτών που κάνουν χρήση των εν γένει εγκαταστάσεων και υπηρεσιών αυτού, (δ) οι υπέρ του Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ δωρεές, κληρονομιές, κληροδοτήματα και πάσης φύσεως μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων από χαριστική αιτία οποιουδήποτε ημεδαπού ή αλλοδαπού φυσικού ή νομικού προσώπου, (ε) οι τόκοι από τις καταθέσεις του Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ σε τράπεζες ή άλλους πιστωτικούς οργανισμούς, (στ) οι τυχόν επιχορηγήσεις ή παροχές ή κονδύλια, όπως ενδεικτικά κονδύλια από κρατικούς ή άλλους ημεδαπούς ή αλλοδαπούς δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, κονδύλια από ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς και προγράμματα, περιλαμβανομένων και κονδυλίων εκ προγραμματικών ή άλλων συναφών συμβάσεων (ζ) οι επιχορηγήσεις ή και χρηματοδοτήσεις από φορείς του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα και σχετικές προσκλήσεις ενδιαφέροντος για τη χρηματοδότηση τους μέσω εισφορών, (η) οποιαδήποτε άλλη περιοδική ή εφάπαξ απόδοση οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου ή επένδυσης που περιέρχεται στο Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ και δεν κατονομάζεται ειδικώς καθώς και (θ) πρόσοδοι από κάθε άλλη νόμιμη δραστηριότητα.
Με διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού θεσπίζεται ο Οργανισμός του Ε.Μ.Α.Κ. Κιλελέρ και καθορίζονται οι ειδικότερες αρμοδιότητες των οργάνων διοίκησης αυτού, η οργανωτική διάρθρωση και η στελέχωση των υπηρεσιών του, τα προσόντα και η διαδικασία πλήρωσης των θέσεων του προσωπικού του, αλλά και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια που αφορά στην οργάνωση και στη λειτουργία του”.
Αθήνα, 12 Ιουλίου 2017
Οι προτείνοντες βουλευτές
Βαγενά Άννα
Παπαδόπουλος Νικόλαος.
