Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε σήμερα προθεσμία στην Ελλάδα προκειμένου να διορθώσει το σύστημα ασύλου και να αρχίσει εκ νέου να δέχεται σταδιακά μετανάστες αιτούντες άσυλο από τον Μάρτιο του 2017, κάτι που θα βάλει τέλος στην εξαετή εξαίρεση της χώρας από τους ευρωπαϊκούς κανόνες του Δουβλίνου για το άσυλο.
Όπως εξηγεί το Politico, με βάση τη συμφωνία που υπογράφηκε το 1990 στην ιρλανδική πρωτεύουσα, τα κράτη μέλη που αποτελούν το πρώτο σημείο εισόδου για ανθρώπους που ζητούν άσυλο στην ΕΕ, έχουν την υποχρέωση να επεξεργαστούν την αίτησή τους και να τους πάρουν πίσω εάν ταξιδεύσουν χωρίς άδεια σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ωστόσο οι μεταφορές από άλλες χώρες της Ε.Ε. στην Ελλάδα ανεστάλησαν το 2011, όταν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκριναν ότι οι συνθήκες στις ελληνικές εγκαταστάσεις για τους αιτούντες άσυλο ήταν απαράδεκτες.
Η Κομισιόν στη σημερινή της ανακοίνωση, κάνει λόγο για «σταδιακή επανέναρξη των μεταφορών προς την Ελλάδα», ενώ προκειμένου να αποφευχθεί η «δυσβάστακτη επιβάρυνση» για τη χώρα, «η επανέναρξη των μεταφορών δεν θα έχει αναδρομική ισχύ και θα αφορά μόνο τους αιτούντες άσυλο οι οποίοι εισήλθαν παράτυπα στην Ελλάδα από την 15η Μαρτίου 2017 και μετά ή για τους οποίους η Ελλάδα είναι υπεύθυνη από την 15 Μαρτίου 2017 βάσει άλλων κριτηρίων του Δουβλίνου».
Παράλληλα η Κομισιόν καλεί όλα τα κράτη μέλη «να συμμορφωθούν πλήρως με τις υποχρεώσεις τους ως προς τη μετεγκατάσταση και να μεριμνήσουν για την αποστολή στην Ελλάδα του κατάλληλου αριθμού εμπειρογνωμόνων στον τομέα του ασύλου».
Αυτή την στιγμή η Ελλάδα κρίθηκε κατάλληλη να συμμετάσχει στο Δουβλίνο εξαιτίας των παρακάτω λόγων.
1. Η Ελλάδα αναγνωρίζεται ότι έχει βελτιώσει δραματικά τις συνθήκες από το 2011, όταν είχε εξαιρεθεί από την συνθήκη του Δουβλίνου και πλέον καταγράφει όλους όσους εισέρχονται στα ελληνικά σύνορα, η διαδικασία παροχής ασύλου λειτουργεί ενώ έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες για τους ασυνόδευτους ανηλίκους.
2. Με αυτό τον τρόπο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί πως θα ενισχύσει την διαδικασία μετεγκατάστασης καθώς τα κράτη μέλη θα δεχτούν πιο εύκολα πρόσφυγες από την Ελλάδα αν γνωρίζουν ότι όσοι εισέρχονται παράνομα στην χώρα τους θα μπορούν να επιστρέφονται πίσω στην Ελλάδα
3. Ξεκινάει η διαδικασία αναθεώρησης της Συνθήκης του Δουβλίνου με έναν μηχανισμό που θα είναι ισότιμος έτσι ώστε κανένα κράτος μέλος να μην παίρνει μεγαλύτερο βάρος από αυτό που του αναλογεί. Αυτή την στιγμή έχουν ξεκινήσει οι διαβουλεύσεις μεταξύ του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την αναθεώρηση χωρίς όμως να είναι γνωστό πότε η διαδικασία θα ολοκληρωθεί.
4. Ξεκινάει η διαδικασία για την επιστροφή στην πλήρη λειτουργία της Συνθήκης του Σένγκεν και το σταδιακό άνοιγμα των συνόρων μεταξύ των κρατών μελών.
Η Ελλάδα πρέπει να δώσει το τελικό “πράσινο φως” για τις επιστροφές αυτές καθώς πρέπει να αποδείξει ότι οι μετανάστες που θα επιστρέψουν θα έχουν την κατάλληλη αντιμετώπιση και ότι η διαδικασία υποβολής ασύλου θα γίνει όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να αρνηθεί τις επιστροφές αυτές αν οι παραπάνω συνθήκες δεν ικανοποιούνται.
Το θέμα της αναθεώρησης της Συνθήκης του Δουβλίνου θα συζητηθεί στο αυριανό συμβούλιο υπουργών εσωτερικών κι στην Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου σε επίπεδο αρχηγών κρατών μελών.
