O νέος πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης γεννήθηκε το 1951 στην Αθήνα, με καταγωγή από την Τεγέα Αρκαδίας. Είναι παντρεμένος με την Αγγελική Παπάζογλου και πατέρας του Γιώργου, της Αριάννας-Νίκης και του Πάνου.
Είναι απόφοιτος του Πειραματικού Σχολείου του ΠΑ (1957-1969) και απόφοιτος της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ (1970-1975). Εργάστηκε ως ελεύθερος επαγγελματίας (1975-2010). Γνωρίζει τη γερμανική γλώσσα.
Διετέλεσε υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης στην πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ (Ιανουάριος-Αύγουστος 2015).
Εξελέγη βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στην Α΄ Περιφέρεια της Αθήνας στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012, ενώ επανεξελέγη στις εκλογές του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου του 2015.
Υπήρξε γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ (Ιούνιος 2012-Δεκέμβριος 2014), μέλος της Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, και μέλος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Επίσης, ήταν υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης και περιφερειακός σύμβουλος στην Περιφέρεια Αττικής με την παράταξη «Αττική Συνεργασία – Όχι στο Μνημόνιο» την περίοδο 2010-2012.
Συμμετείχε ενεργά στο μαζικό αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα ως στέλεχος των φοιτητικών επιτροπών αγώνα (ΦΕΑ) του ΕΜΠ. Ήταν αντιπρόεδρος στο πρώτο μεταδικτατορικό Κεντρικό Συμβούλιο της ΕΦΕΕ το 1975, που προέκυψε από τη σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου και στο οποίο ήταν μέλος του προεδρείου.
Ο Νίκος Βούτσης διετέλεσε γραμματέας του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος σε δύο θητείες (1980-1985) και ήταν μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ Εσωτερικού και της εννεαμελούς Γραμματείας μέχρι το 1986. Συμμετείχε στο ΚΚΕ Εσωτερικού Α-Α (1987-1991).
Προσχώρησε στον Συνασπισμό μετά τις εκλογές του 1993 και εξελέγη στην Πολιτική Γραμματεία. Ήταν υπεύθυνος Τύπου του ΣΥΝ την περίοδο 2000-2006.
Μετά τη συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν υποψήφιος βουλευτής του από το 2004 και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής από το ιδρυτικό του συνέδριο μέχρι σήμερα.
