Το μόνο σατυρικό δράμα του Ευριπίδη, τον Κύκλωπα, παρουσιάζει η Ψυχοθεραπευτική Σκηνή anima vita στο χώρο της, στην οδό Υψηλάντου 153 β στον Πειραιά. σε κοινή θέαση (ανοιχτές συνεδρίες ) από 8 έως 30 Ιουνίου. Επόμενοι σταθμοί του Κύκλωπα: 26 Ιουλίου – Αρχαίο Στάδιο Ασκληπιείου Επιδαύρου και 18 Αυγούστου – Ανεμοκοίτη του Ταρσανά στον κόλπο του Θορικού-Λαύριο.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερη θεατρική εκδοχή του σατυρικού δράματος, η οποία υποστηρίζεται – σκηνοθετικά και ερμηνευτικά – από την Ψυχοθεραπευτική Σκηνή anima vita, δηλαδή μια ψυχαναλυτική ομάδα θεραπείας, οι εργασίες της οποίας βασίζονται αποκλειστικά και μόνο στην επιστήμη της Ψυχολογίας και μάλιστα της Ψυχανάλυσης.
Έχοντας ήδη στο βιογραφικό της πολλές και επιτυχημένες παραστάσεις αρχαίου δράματος η Ψυχοθεραπευτική Σκηνή anima vita,από το 2007 έως σήμερα, με όχημα το θέατρο ή καλύτερα χρησιμοποιώντας το θέατρο ως θεραπευτικό μέσο προσφέρεται να δώσει υπόσταση στην εσωτερική ενδοψυχική σύγκρουση του ατόμου ευνοώντας την ανα-διατύπωσή της μέσω της θεατρικής ανα-παράστασης.
Με συντονιστές της Ψυχοθεραπευτικής Ομάδας τους ψυχολόγους Νικόλαο Πάχο και Βασιλική Μωραϊτη.
Λίγα λόγια για την anima vita
Μία από τις χρησιμοποιούμενες κλινικές διατάξεις στο anima vita είναι και η Ψυχοθεραπευτική Θεατρική Ομάδα η οποία εργάζεται από το έτος 2007. Είναι μια ψυχαναλυτική ομάδα θεραπείας και οι εργασίες της βασίζονται αποκλειστικά και μόνο στην επιστήμη της Ψυχολογίας και μάλιστα της Ψυχανάλυσης.
Η χρήση του θεάτρου ως θεραπευτικό μέσο προσφέρεται να δώσει υπόσταση στην εσωτερική ενδοψυχική σύγκρουση του ατόμου ευνοώντας την ανα-διατύπωσή της μέσω της θεατρικής ανα-παράστασης.
Το θεραπευτικό πλαίσιο συνίσταται από τα μέλη, τους συντονιστές, τον χώρο, τον χρόνο και τον σκοπό (το θεραπευτικό αποτέλεσμα).
Ο βασικός κανόνας είναι (πρόκειται για προτροπή) τα μέλη της ομάδας να μιλούν κατά τη διάρκεια της θεραπείας (δημιουργία της ανα-παράστασης του «θεατρικού» κειμένου) συνειρμικά, δηλαδή να εκφράζουν ελεύθερα ότι έρχεται στο νου τους, χωρίς φόβο, ντροπή και λογοκρισία.
Η θεραπευτική αυτή ιδιότητα είναι η δημιουργία ενός καλού θεραπευτικού περιβάλλοντος, εντός του οποίου ο θεραπευτής φροντίζει εξωτερικά, αυτό που απασχολεί τον θεραπευόμενο εσωτερικά. Είναι και ο λόγος που αυτή η «θεατρική» ομάδα δεν έχει σκηνοθέτη.
Τα μέλη της ομάδας και οι συντονιστές παίζουν ο καθένας μόνος του διαμέσου του θεατρικού έργου, των ιδεών τους, των εικόνων τους, των φαντασιών τους και στη συνέχεια παίζουν μαζί, εκεί όπου συναντώνται οι συνειρμικές διαδικασίες των δύο. Κάθε φορά αυτή η συνάντηση των δύο, επιτρέπει στον αναλυτή να εγκαταστήσει μια σύνδεση ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν του αναλυόμενου.
Με άλλα λόγια, μια σειρά από ψυχολογικές εμπειρίες του παρελθόντος αναβιώνονται , όχι με την έννοια ότι ανήκουν στο παρελθόν, αλλά ότι κάτι γίνεται τώρα και για πρώτη φορά, με τη διαμεσολάβηση του θεατρικού λόγου που αναλαμβάνει να αναπαραστήσει η ομάδα κατά την πρόοδο της ψυχοθεραπείας.
Η θεραπεία έγκειται στο να αναδειχθεί πως «οι ρίζες του κακού» δεν βρίσκονται στη σημερινή πραγματικότητα ,αλλά σε χρόνο πρότερο, και να αναπαραστήσει ο άνθρωπος με το ρόλο που αναλαμβάνει σήμερα, κάτι που συνέβη σ’ αυτόν πολύ παλιότερα.
Μέσα από αυτό το πρίσμα μπορούμε να διακρίνουμε κάποιες ομοιότητες του δράματος με την ψυχαναλυτική θεραπεία , οι οποίες βασίζονται στη λειτουργία του συμβολισμού και των μεταφορών.
Και στις δύο περιπτώσεις, οι συγκρούσεις και οι αντιστάσεις επιλύονται, όχι τόσο λόγω της γνώσης αυτής καθαυτής, αλλά εξαιτίας μιας ειδικής εμπειρίας- πλαίσιο- η οποία συμβαίνει στον ενδιάμεσο μεταβατικό χώρο (σκηνή) κατά τη διάρκεια της οποίας οι συγκρούσεις νοηματοδοτούνται. Γεγονός που επιτρέπει την ελεύθερη εξέλιξή τους, την αναδιοργάνωσή τους και άρα τη διευκόλυνση και την επίλυσή τους, δηλαδή τη θεραπεία.
Αυτός ο στόχος επιτυγχάνεται όταν ο αναλυόμενος μεταβάλλει τελικά την επανάληψη του παρελθόντος και απαλλάσσεται από σκέψεις και συμπεριφορές που εμφανίζονταν ως δεινά.
Ο Αριστοτέλης απέδιδε στην παράσταση της τραγωδίας λειτουργία καθαρτική. Αλλά και το πρώτο όνομα που έδωσε ο Φρόυντ στην ψυχανάλυση ήταν καθαρτική θεραπεία…
Λίγα λόγια για το έργο:
O «Κύκλωπας» του Ευριπίδη είναι το μόνο σατυρικό δράμα που έχει διασωθεί πλήρως. Ενταγμένο ως σατυρικό δράμα – συμπεριλαμβανόταν στην τετραλογία που παρουσίαζαν στους αγώνες οι δραματικοί ποιητές, συγκεκριμένα ήταν το τελευταίο έργο αυτής της παρουσίασης- δημιουργούσε ένα αντίρροπο στην τραγική εικόνα, ώστε να δημιουργήσει ένα ελαφρύτερο κλίμα, ικανοποιούσε μια ψυχική ανάγκη του θεατή, μετά την συσσώρευση της τραγικής έντασης από τις τρεις προγενέστερες τραγωδίες.
Το κωμικό στοιχείο εκφραζόταν κυρίως από τη σατυρική οικογένεια στον Χορό, με κορυφαίο τον πατέρα τους Σειληνό. Ο κεντρικός ήρωας είναι ο Πολύφημος, στο νησί του οποίου φθάνει ο Οδυσσέας με τους συντρόφους του. Ο χώρος δράσης μεταφέρεται έξω από τη σπηλιά του στη Σικελία, ενώ η παρουσία του Σειληνού και των αναγκαστικά ευρισκομένων στην υπηρεσία του Πολύφημου σατύρων προσδίδει διονυσιακό χρώμα. Το έργο πραγματεύεται την περιπέτεια του Οδυσσέα και των συντρόφων του στο νησί των Κυκλώπων.
Ο Ευριπίδειος Πολύφημος είναι ένας υπεράνθρωπος με θεϊκή καταγωγή, αλλά και με χαρακτηριστικά ενός απάνθρωπου κτήνους. Ανόσιος, δυσσεβής, δεσπότης, κρατάει ως δούλους του τους σατύρους, οι οποίοι τον υπηρετούν καταναγκαστικά.
Με αφιλόξενη στέγη, χωρίς ηθικούς κανόνες, χωρίς αγορά και διάλογο, χωρίς αισθήματα φιλοξενίας, αλληλεγγύης και κοινωνικότητας , με ανθρωποφάγο βουλιμία δεν παραδέχεται τη δύναμη των θεών, θεωρεί τους νόμους ανόητες ανθρώπινες επινοήσεις. Ζει μόνο για την τέρψη και θυσιάζει μονάχα για να ικανοποιήσει την κοιλιοδουλία του.
Ανήμπορος να καθορίσει την ύπαρξη του στην πορεία τη ζωής του, τον βαρύνει όχι μόνο η πρωτόγονη φύση του, αλλά και η υποταγή στη μοίρα, η οποία και μπορεί να καθορίζει το μέλλον του, όπως σε κάθε τραγικό πρόσωπο.
Το τραγικό δεν απέχει από μια αλαζονική μοναξιά κυρίως αν είναι παγιωμένο.
Ο Κύκλωπας, χωρίς ελπίδα, κλειστός απέναντι σε κάθε λόγο, δεν μπορεί να απαλλαγεί από το πεπρωμένο του, το ουσιαστικό δράμα της μοίρας του, την απόλυτη απουσία ελέους, αδελφοσύνης και οτιδήποτε σχετίζεται με αυτό που ονομάζουμε ανθρώπινα συναισθήματα.
Όμως στον Ευριπίδειο Κύκλωπα ο λόγος του άλλου μεταμορφώνει το κτήνος σε άνθρωπο: Συντρίβεται, πονά, θρηνεί, εκφράζει τρυφερά αισθήματα, αποζητά τη βοήθεια ή τη συμπόνια άλλων, ταπεινώνεται και συνειδητοποιεί την ήττα του.
Η ιστορία αυτή στο νησί του Κύκλωπα είναι η ζωή του καθένα μας
Το αίσθημα του ανικανοποίητου, η ανυπομονησία, η παθητικότητα, η επιθετικότητα, το αίσθημα του αχόρταγου, η ζήλια, ο ναρκισσισμός, η μελαγχολία, η απαισιοδοξία, η «αδυναμία» ενηλικίωσης, η εξαρτητική συμπεριφορά, οι δυσκολίες στην ανάπτυξη ουσιαστικών σχέσεων με άλλα άτομα, είναι μόνο μερικά θέματα που ο τραγωδός Ευριπίδης πραγματεύεται στο σατυρικό του δράμα.
Ψυχοθεραπευτική Σκηνή anima vita
οδός Υψηλάντου 153 β / Πειραιάς
Ώρα έναρξης 8.30 μ.μ.
Για κρατήσεις θέσεων: 210 4117140—6971 823217 (μόνο 25 θεατές ανά παράσταση)
