Η Νατάσα Χατζιδάκι, μία από τις πιο χαρακτηριστικές φωνές της γενιάς του 1970, που πέθανε τον περασμένο Ιανουάριο σε ηλικία 71 ετών, είχε έτοιμη την ποιητική συλλογή, με την οποία ήταν μοιραίο να κλείσει τον κύκλο της.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό με τίτλο «Via Dolorosa» από τις εκδόσεις Gutenberg (σειρά «Τυπωθήτω») και αποτελεί μια πυκνή συνόψιση της πολύχρονης δουλειάς της. Γεννημένη στο Ρέθυμνο το 1946, η Χατζιδάκι σπούδασε δημοσιογραφία στην Αθήνα και αγγλική λογοτεχνία στο Λονδίνο, όπου συνεργάστηκε με το BBC. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, η ποιήτρια εργάστηκε ως παραγωγός εκπομπών λόγου στο Πρώτο και στο Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ, καθώς και στην ΕΤ1.
Η Via Dolorosa είναι η οδός των Θείων Παθών, ο δρόμος του μαρτυρίου στον οποίο βάδισε ο Χριστός κατά την άνοδό του προς τον Γολγοθά. Τα πάθη τα οποία εξιστορεί η Χατζιδάκι στα ποιήματά της δεν είναι, βεβαίως, θεϊκά, αλλά ανθρώπινα – κι αυτό παρά το σαφώς μυστικιστικό στοιχείο το οποίο υπάρχει στον στίχο της. Πρόκειται για πάθη συλλογικά και ταυτοχρόνως απολύτως ατομικά, που γίνονται πάντως, από ένα σημείο και μετά, και πάλι κοινωνικά. Εύλογο: η ποιητική γενιά στην οποία ανήκει η Χατζιδάκι χαρακτηρίστηκε (τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις νεανικές της επιδόσεις) «γενιά της αμφισβήτησης», και το αμφισβητησιακό πνεύμα διατρέχει απ’ άκρου εις άκρον και τη «Via Dolorosa».
Όπως και όταν ξεκινούσε την πορεία της, η ποιήτρια δεν εμπιστεύεται στο κύκνειο άσμα της καμία εξουσία. Οι άνθρωποι χάνουν μέσα στο κοινωνικό και οικονομικό σύστημα στο οποίο είναι εγκλωβισμένοι την ελευθερία και την αυτονομία τους, όντας εξαναγκασμένοι να υιοθετήσουν επιλογές που δεν τους επιτρέπουν να ικανοποιήσουν τις βαθύτερες, τις πραγματικές τους ανάγκες. Και μια τέτοια συνθήκη δεν μπορεί παρά να επηρεάσει και την προσωπική τους ζωή, προκαλώντας πλέον και εσωτερικά ρήγματα.
Εκείνος που θα χάσει κατά κράτος τη μάχη σε αυτή τη διελκυστίνδα, μεταξύ ατομικού και συλλογικού είναι ο έρωτας. Μολονότι δεν έχει αποβάλει τίποτε από τη λάμψη και την απελευθερωτική του δύναμη, μολονότι εξακολουθεί να φωτίζει άπλετα τις καλύτερες προσδοκίες μας, κάπου στο τέλος θα νικηθεί και θα υποχωρήσει, αφήνοντας παντελώς αβοήθητη την καρδιά. Όλα αυτά, εντούτοις, η Χατζιδάκι δεν θα τα εκφράσει με λύπη και θρήνο, αλλά, αντιθέτως, με ένα υψηλό ποιητικό φρόνημα που θέλει να αντισταθεί μέχρις εσχάτων στη φθορά του χρόνου και στον θάνατο.
Τροφοδοτώντας τη γλώσσα της με τα πιο διαφορετικά υλικά (υπερρεαλιστικές και κινηματογραφικές εικόνες, ροκ και ποπ ακούσματα, λογοπαίγνια και φραστικές ή συντακτικές εκπλήξεις, καθώς και μορφές αντλημένες από τη μυθολογία και την ιστορία), η Χατζιδάκι δεν θα πάψει μέχρι και την τελευταία στιγμή να κυνηγάει το ανέφικτο και την ουτοπία – τον μοναδικό τρόπο για ανακουφιστεί κανείς (έστω και πρόσκαιρα) από τις πληγές της καθημερινότητας.
Πηγή: (APE-ΜΠΕ)
