Μπορεί να έρθει στη ζωή ενός άνδρα η στιγμή που το ενδιαφέρον του για το σεξ είναι μειωμένο, ενώ παράλληλα παρατηρεί ότι οι σεξουαλικές του επιδόσεις δεν είναι αυτές που ήταν. Στο σημείο αυτό έρχεται το ερώτημα της χαμηλής τεστοστερόνης που βασανίζει πολλούς άνδρες. Είναι πολύ σημαντικό ο άνδρας να πάρει τον έλεγχο της κατάστασης, να εξακριβώσει τι ακριβώς του συμβαίνει και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να το αντιμετωπίσει.
Παρακάτω αναφέρονται έξι βήματα που θα του δώσουν τη δυνατότητα να διαπιστώσει εάν όντως έχει χαμηλή τεστοστερόνη, καθώς και τις καλύτερες δυνατές στρατηγικές για την αποκατάσταση των φυσιολογικών της επιπέδων.
1. Ενημέρωση. Είναι πολύ σημαντικό ο άνδρας να γνωρίζει τα βασικά για την τεστοστερόνη. Να γνωρίζει, δηλαδή, ότι είναι η ανδρική ορμόνη που είναι υπεύθυνη για τις αλλαγές του σώματος κατά την εφηβεία, όπως είναι η βάθυνση της φωνής, η αύξηση της μυϊκής μάζας, η αύξηση της τριχοφυΐας στο πρόσωπο και το σώμα, ότι παράγεται στους όρχεις, αυξάνει τη σεξουαλική ορμή, καθώς και ότι τα επίπεδά της αρχίζουν να μειώνονται από τα 30 και μετά, ενώ ένας άνδρας από 60 και πάνω έχει 20% πιθανότητα να έχει χαμηλή τεστοστερόνη.
2. Αναγνώριση συμπτωμάτων. Συμπτώματα δεν εμφανίζουν όλοι οι άνδρες με χαμηλή τεστοστερόνη. Εάν όμως υπάρχουν, υπάρχει και η ένδειξη θεραπευτικής ανάγκης. Σε κάθε περίπτωση, ο άνδρας θα πρέπει να επικοινωνήσει με τον ιατρό του εάν έχει τα παρακάτω συμπτώματα:
• μειωμένο σεξουαλικό ενδιαφέρον
• χαμηλά επίπεδα ενέργειας
• συχνό καταθλιπτικό συναίσθημα κι ευερεθιστότητα
• στυτικά προβλήματα.
3. Έλεγχος. Τα συμπτώματα της χαμηλής τεστοστερόνης μπορούν να μιμηθούν τα συμπτώματα άλλων ασθενειών. Με μια απλή πρωινή εξέταση αίματος μπορεί να εξακριβωθεί εάν τα συμπτώματα προέρχονται από τη χαμηλή τεστοστερόνη. Τα επίπεδα τεστοστερόνης είναι υψηλότερα το πρωί. Εάν είναι κάτω από 300 ng/dl, ενδέχεται να τεθεί η διάγνωση της χαμηλής τεστοστερόνης. Στην περίπτωση αυτή, ο ιατρός, αφού πάρει ένα λεπτομερές ιστορικό, θα προχωρήσει σε φυσική εξέταση για τη διερεύνηση σημείων και συμπτωμάτων της χαμηλής τεστοστερόνης.
4. Εκτίμηση κινδύνου-οφέλους πριν από τη θεραπεία. Η θεραπεία με τεστοστερόνη μπορεί να βοήσει, εάν τα επίπεδα της ορμόνης είναι κάτω από 300 ng/dl. Είναι πολύ σημαντικό, όμως, ο άνδρας να απευθυνθεί στον ιατρό του για να επιβεβαιώσει ότι τα οφέλη από τη θεραπεία είναι περισσότερα από τους κινδύνους. Η θεραπεία με τεστοστερόνη μπορεί να επιδεινώσει κάποια προβλήματα υγείας. Είναι σημαντικό ο άνδρας να αναφέρει στον ιατρό του εάν έχει:
• ιστορικό καρκίνου στον προστάτη ή στον μαστό
• δυνατό ροχαλητό και επεισόδια υπνικής άπνοιας
• προβλήματα στην ούρηση εξαιτίας υπερπλασίας του προστάτη
• στεφανιαία καρδιακή νόσο.
5. Ενημέρωση από τον ειδικό σχετικά με τις θεραπευτικές εναλλακτικές. Υπάρχουν διάφορες εναλλακτικές μορφές της θεραπείας με τεστοστερόνη. Η συζήτηση με τον ειδικό μπορεί να αναδείξει τα υπέρ και τα κατά της καθεμιάς. Οι πιο συχνές επιλογές είναι οι ενέσεις, το τζελ και τα επιθέματα. Υπάρχει επίσης και η εναλλακτική ενός ειδικού σφαιριδίου που τοποθετείται από τον ιατρό κάτω από το δέρμα του άνδρα και το οποίο αντικαθίσταται ύστερα από λίγους μήνες. Ο άνδρας πρέπει να επιμείνει και να ρωτήσει για τις πιθανές παρενέργειες του κάθε τύπου θεραπείας. Σε αυτές μπορεί να περιλαμβάνονται η αύξηση του μεγέθους των μαστών, η αύξηση του προστάτη, η εμφάνιση ακμής ή άλλων δερματικών αντιδράσεων.
6. Υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Είτε τα επίπεδα τεστοστερόνης είναι χαμηλά είτε όχι, η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής είναι απαραίτητη προκειμένου να έχει ένας άνδρας φυσιολογικά επίπεδα τεστοστερόνης. Οι υγιεινές επιλογές περιλαμβάνουν:
• τακτική άσκηση
• διατήρηση φυσιολογικού βάρους
• επαρκή ύπνο
• αποφυγή του στρες
• διακοπή καπνίσματος
• κατανάλωση αλκοόλ με μέτρο.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ. Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
