Το αντισυλληπτικό δισκίο συνιστά μία από τις πιο δημοφιλείς μεθόδους αντισύλληψης, όχι άδικα, αφού είναι αποτελεσματικό κι εύκολο στη χρήση του. Η μεγάλη ποικιλία των αντισυλληπτικών δισκίων που είναι διαθέσιμα στις μέρες μας κάνει την επιλογή πιο δύσκολη. Είναι σημαντικό κάνεις να γνωρίζει τις διαφορετικές κατηγορίες που υπάρχουν ώστε να διευκολυνθεί στην επιλογή.
Υπάρχουν δυο διαφορετικά είδη αντισυλληπτικών χαπιών, αυτά που συνδυάζουν οιστρογόνα και προγεστίνη και το μικροχάπι που περιέχει μόνο προγεστίνη.
Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν αντισυλληπτικά με διαφορετικές αναλογίες δραστικών και μη δραστικών χαπιών και η επιλογή ανάμεσά τους εξαρτάται από το ποσό συχνά μια γυναικά θέλει να της έρχεται περίοδος. Υπάρχουν για παράδειγμα οι συμβατικές καρτέλες που περιέχουν 21 ενεργά χάπια και 7 μη ενεργά και η εμμηνορρυσία έρχεται κάθε μηνά κατά τη λήψη των μη ενεργών χαπιών. Υπάρχουν όμως και οι καρτέλες που περιέχουν 84 ενεργά και 7 ανενεργά χάπια με αποτέλεσμα η εμμηνορρυσία να έρχεται μόνο τέσσερις φορές το χρόνο κατά τη λήψη των μη ενεργών χαπιών. Υπάρχουν επίσης και σχήματα τα οποία περιέχουν μόνο ενεργά χάπια και εξαλείφουν τελείως την εμμηνορρυσία.
Τα συνδυαστικά αντισυλληπτικά κατηγοριοποιούνται επίσης ανάλογα με το εάν η δόση των ορμονών μένει σταθερή ή αλλάζει. Στα μονοφασικά αντισυλληπτικά για παράδειγμα κάθε χάπι περιέχει το ίδιο ποσό οιστρογόνων και προγεστίνης ενώ στα πολυφασικά η δόση των ορμονών αλλάζει από χάπι σε χάπι.
Σε αυτή την κατηγορία των αντισυλληπτικών υπάρχει επίσης και η δυνατότητα ενός τύπου χαπιού που περιέχει λιγότερο από 50 μικρογραμμάρια εθινυλ-οιστραδιόλης, ενός οιστρογόνου. Πρόκειται για το αντισυλληπτικό χαμηλής δόσης το οποίο ενδείκνυται για γυναίκες που έχουν ευαισθησία στη λήψη ορμονών. Αυτός ο τύπος χαπιού ωστόσο μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα μεγαλύτερη αιμορραγία κατά την εμμηνορρυσία ή αιμορραγία μεταξύ των περιόδων.
Το μικροχάπι δεν έχει τόσες διαφορετικές εναλλακτικές. Υπάρχει ένας μόνο τύπος και όλα τα χάπια της καρτέλας είναι ενεργά.
Στην πρώτη κατηγορία τα αντισυλληπτικά λειτουργούν μέσω της καταστολής της ωορρηξίας. Δεν αφήνουν δηλαδή τις ωοθήκες να απελευθερώσουν ωάριο. Παράλληλα, αυξάνουν το πάχος της τραχηλικής βλέννης και λεπταίνουν το τοίχωμα του ενδομητρίου ώστε να κρατήσουν το σπερματοζωάριο μακριά από το ωάριο.
Το μικροχάπι κυρίως λειτουργεί μέσω της πάχυνσης της τραχηλικής βλέννης και της λέπτυνσης του ενδομητρίου, ενώ κάποιες φορές αναστέλλει και την ωορρηξία. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μικροχάπι δεν περιέχει οιστρογόνα ενώ η προγεστίνη που περιέχει είναι σε μικρότερη δόση από αυτή που περιλαμβάνεται στα συνδυαστικά δισκία.
Σε κάθε περίπτωση η επιλογή του αντισυλληπτικού δισκίου θα πρέπει να γίνει σε συνεργασία με τον ιατρό, καθώς δεν είναι όλα τα χάπια κατάλληλα για όλους. Ο ειδικός θα ρωτήσει το ιατρικό ιστορικό για να προτείνει το κατάλληλο αντισυλληπτικό. Μπορεί για παράδειγμα να μη συμφωνήσει με τη λήψη συνδυαστικού αντισυλληπτικού εάν η γυναίκα:
• θηλάζει
• είναι άνω των 35
• έχει μη ελεγχόμενη υψηλή αρτηριακή πίεση
• έχει ιστορικό θρόμβωσης ή πνευμονικής εμβολής
• έχει ιστορικό καρκίνου του μαστού
• έχει ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρδιακής νόσου
• παρουσιάζει επιπλοκές που σχετίζονται με τον διαβήτη
• έχει ηπατική νόσο
• έχει ανεξήγητη ενδομητρική αιμορραγία
• πρόκειται να παραμείνει κλινήρης για μεγάλο διάστημα μετά από χειρουργείο
• αν λαμβάνει κάποιες μη συμβατικές θεραπείας όπως το βαλσαμόχορτο ( St. John’s wort), σπασμολυτικά ή αντιφυματικούς παράγοντες.
Μπορεί επίσης να μην εγκρίνει τη χρήση του μικροχαπιού εάν η γυναίκα:
• έχει καρκίνο του μαστού
• έχει ανεξήγητη μητρορραγία
• λαμβάνει αντιφυματικούς παράγοντες ή σπασμολυτικά
Σε γενικές γραμμές τα υπέρ και τα κατά των συνδυαστικών χαπιών είναι:
Υπέρ
• Μείωση του κίνδυνου εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών και του ενδομήτριου
• Βελτίωση της ακμής
• Μείωση της δυσμηνόρροιας.
• Θετική επίδραση στην οστική πυκνότητα.
• Μείωση της παραγωγής ανδρογόνων που οφείλεται στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
• Μείωση της μηνορραγίας που σχετίζεται με την αναιμία.
• Ανακούφιση από το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο.
• Πιο σύντομο διάστημα εμμηνορρυσίας με λιγότερη δυσφορία. Σε κάποιες περιπτώσεις οι φάσεις της εμμηνορρυσίας μπορεί να είναι πολύ λιγότερες ακόμα και να απουσιάζουν.
• Αποφυγή των κίνδυνων και συμπτωμάτων που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη , όπως είναι ο κίνδυνος της θρόμβωσης, της έκτοπης κύησης και τα συμπτώματα της ναυτίας ή των επώδυνων μαστών. Μπορεί οι κίνδυνοι και τα συμπτώματα αυτά να σχετίζονται και με τη λήψη των αντισυλληπτικών, σε αυτή την περίπτωση όμως η σοβαρότητα είναι μικρότερη.
Κατά
• Δεν παρέχει καμία προστασία απέναντι στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ).
• Αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής προσβολής κι εγκεφαλικού επεισοδίου
• Ο αυξημένος κίνδυνος θρομβώσεων
• Εμφάνισης παρενεργειών όπως είναι η ακανόνιστη αιμορραγία, η διόγκωση και η ευαισθησία των μαστών, η ναυτία, η κατάθλιψη, η πρόσληψη βάρους και ο πονοκέφαλος.
Από την άλλη τα υπέρ και τα κατά του μικροχαπιού είναι:
Υπέρ
• Μπορεί να ληφθεί ακόμα και στην περίπτωση που υπάρχουν προβλήματα υγείας που αυξάνουν τον κίνδυνο θρομβώσεων, υπέρτασης και ημικρανιών.
• Μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
• Μπορεί η γυναίκα να είναι γρηγορά και πάλι γόνιμη μετά τη διακοπή του.
• Αποφυγή των κίνδυνων και συμπτωμάτων που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη, όπως είναι ο κίνδυνος της θρόμβωσης, της έκτοπης κύησης και τα συμπτώματα της ναυτίας ή των επώδυνων μαστών. Μπορεί οι κίνδυνοι και τα συμπτώματα αυτά να σχετίζονται και με τη λήψη των αντισυλληπτικών, σε αυτή την περίπτωση όμως η σοβαρότητα είναι μικρότερη.
Κατά
• Δε προστατευτεί από τα ΣΜΝ
• Είναι ίσως λιγότερο αποτελεσματικό από τα συνδυαστικά αντισυλληπτικά
• Πρέπει να λαμβάνεται την ίδια ώρα καθημερινά. Αν ληφθεί με καθυστέρηση μεγαλύτερη των τριών ωρών θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί εναλλακτική μέθοδος αντισύλληψης για τις επόμενες δύο ημέρες.
• Μπορεί να εμφανιστούν παρενέργειες όπως είναι οι ακανόνιστες περίοδοι, κύστεις στις ωοθήκες, μειωμένη libido, κεφαλαλγία, ευαισθησία στους μαστούς , ακμή, πρόσληψη βάρους κατάθλιψη και τριχοφυΐα.
• Αυξάνει ελαφρώς τον κίνδυνο της έκτοπης καύσης.
Υπάρχουν λοιπόν πολλές επιλογές για τη γυναίκα που επιθυμεί να λάβει αντισυλληπτικό δισκίο. Είναι σημαντικό να μιλήσει με τον ιατρό της ώστε να πάρει την πιο σωστή απόφαση για αυτήν.
