Το ανθρώπινο σώμα είναι μια ανυπολόγιστα πολύπλοκη δομή που αποτελείται από πολλά συστήματα που συνδέονται και μερικώς αλληλεπικαλύπτονται μεταξύ τους. Αυτό καθιστά αδύνατο μια θεραπευτική παρέμβαση να στοχεύσει επιλεκτικά ένα φυσιολογικό σύστημα χωρίς να επιδράσει ή να προκαλέσει παρενέργειες σε άλλα. Η ανθεκτικότητα του ανθρωπίνου σώματος όμως έχει σαν συνέπεια την τροποποίηση και τη διάκριση των παρενεργειών, κάποιες εκ των οποίων δεν εντοπίζονται χωρίς ειδικές εξετάσεις. Η παραπάνω γνώση έχει ιδιαίτερη σημασία στο πεδίο της παιδιατρικής. Μια νέα ανασκόπηση διερεύνησε τους κίνδυνους χορήγησης φαρμάκων στα παιδιά.
Οι παιδοουρολόγοι χρησιμοποιούν σχετικά λίγα φάρμακα για τα κοινά περιστατικά που αντιμετωπίζουν και σε γενικές γραμμές σε αυτά περιλαμβάνονται τα αντιβιοτικά, τα αντιχολινεργικά και τα αναισθητικά. Αν και είναι ήδη γνωστές οι βλάβες που μπορούν να προκληθούν από τις πρώιμες πιθανές παρενέργειες, η νέα μελέτη δείχνει ότι μπορεί να υπάρχουν και άλλες παρενέργειες που δεν έχουν ακόμα ξεκάθαρα εντοπιστεί.
Ιδιαίτερη αναφορά έκαναν οι ερευνητές στα αντιβιοτικά, τα οποία τροποποιούν την φυσιολογική χλωρίδα του εντέρου και οι τροποποιήσεις αυτές έχει βρεθεί ότι έχουν επιπτώσεις στην ανάπτυξη, στο μεταβολισμό και τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας σε ζώα και ανθρώπους. Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τα ευρήματα της ανασκόπησης, η μακροπρόθεσμη επίδραση της καθημερινής αντιβιοτικής προφύλαξης σε περιπτώσεις όπως είναι η κυστεουρητική παλινδρόμηση στα παιδιά και η προγεννητική υδρονέφρωση, δεν έχει μελετηθεί. Παρομοίως δεν υπάρχουν μελέτες που να εξετάζουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της χρήσης αντιχολινεργικών σε παιδιά, αν και υπάρχουν ευρήματα που συνδέουν τη χρήση αντιχολινεργικών στους ενήλικες με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Τέλος μελέτες που έγιναν τόσο σε ζώα όσο και σε παιδιά οδήγησαν πρόσφατα τον αμερικανικό οργανισμό φαρμάκων να εκδώσει προειδοποίηση αναφορικά με τον κίνδυνο μακροχρόνιας χρήσης γενικής αναισθησίας στην γνωστική ανάπτυξη των παιδιών.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ανασκόπησης, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα αντιβιοτικά να επηρεάσουν τη σωματική ανάπτυξη των παιδιών, τα αντιχολινεργικά να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας στη μετέπειτα ζωή και τα αναισθητικά να διαταράξουν τη γνωστική τους ανάπτυξη. Οι ερευνητές επισημαίνουν πως τα συμπεράσματα αυτά θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από όλους τους ιατρούς, συμπεριλαμβανομένων και των παιδοουρολόγων, πριν επιλέξουν οποιαδήποτε θεραπευτική παρέμβαση όσο κι αν αυτή θεωρείται κοινώς αποδέκτης ή ακόμα και επέμβαση ρουτίνας.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ. Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
