Πολύ συχνά οι άνθρωποι αναρωτιούνται αν η κρίση μέσης ηλικίας όντως υπάρχει και αν υπάρχει πιθανότητα οι ίδιοι να την περάσουν. Είναι ένα εύλογο ερώτημα, σύμφωνα με τους ειδικούς, καθώς όλοι οι άνθρωποι περνούν μεταβατικά σταδία στη ζωή τους και γνωρίζουν το στρες που τα συνοδεύει. Το ζήτημα είναι εάν η κρίση μέσης ηλικίας είναι ένα φαινόμενο υπαρκτό ή ένας διαδεδομένος μύθος σύμφωνα με τον οποίο το άτομο όταν φτάσει σε μια συγκεκριμένη ηλικία μπορει να νιώσει έντονη αβεβαιότητα κι έλλειψη ικανοποίησης από τη ζωή του.
Ο όρος «κρίση της μέσης ηλικίας» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1965 από τον Elliot Jacques, καναδό ψυχαναλυτή, για να περιγράψει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το άτομο που διανύει τη μεταβατική περίοδο 40-60 ετών. Κατά τη διάρκεια των ετών αυτών τα άτομα έχουν συχνά ερωτήματα σχετικά με την ταυτότητα και τη θέση τους στον κόσμο, το σκοπό τους και το τι έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής. Τα υπαρξιακά αυτά ερωτήματα μπορει να ενεργοποιούνται από το αίσθημα του περάσματος του χρόνου, από τις φυσικές αλλαγές, το φόβο της αρρώστιας ή και τη μειωμένη ικανότητα του σώματος να ανταπεξέλθει εκεί που άλλοτε τα κατάφερνε. Ένα άτομο μπορεί να εκδηλώσει την κρίση μέσης ηλικίας σε μια έντονη μεταβατική περίοδο , κοντά σε ένα σημαντικό γεγονός ζωής, όπως είναι η αποφοίτηση του παιδιού ή η μετακόμιση του. Επίσης ενδέχεται η κρίση να πυροδοτηθεί από το πέρασμα σε μια άλλη ηλικιακή δεκαετία ή μετα το θάνατο ενός γονέα. Τα συναισθήματα και τα ερωτήματα που προκύπτουν από αυτές τις αλλαγές μπορει να προκαλέσουν δυσφορία, στρες και σύγχυση. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, πάρα το στρες, το άτομο μπορει να βιώσει τη μεταβατική αυτή περίοδο σαν το ξεκίνημα ενός νέου συναρπαστικού σταδίου ζωής. Περιστασιακά, οι μεταβάσεις μπορει να προκαλέσουν κατάθλιψη και για αυτό το λόγο τα άτομα είναι καλό να αναγνωρίζουν έγκαιρα τα συμπτώματα και να αναρωτηθούν:
• Εάν αισθάνονται απαισιόδοξοι και αβοήθητοι
• Εάν νιώθουν ανησυχία, άγχος ευερεθιστότητα
• Εάν έχουν χάσει το ενδιαφέρον τους για δραστηριότητες που πριν τους πρόσφεραν ευχαρίστηση συμπεριλαμβανομένων του σεξ και των χόμπι
• Εάν έχουν αυτοκτονικές σκέψεις
• Εάν έχουν σωματικά συμπτώματα όπως είναι οι πονοκέφαλοι ή αλλού τύπου σωματικοί πόνοι που δεν ανταποκρίνονται σε θεραπεία.
Οι συμβουλές των ειδικών για την αντιμετώπιση της κρίσης μέσης ηλικίας είναι:
• Τα άτομα να παραμείνουν ενεργά. Ένα καθημερινός περίπατος για φρέσκο αέρα μπορει να βελτιώσει σημαντικά τη διάθεση, τη ζωτικότητα την ευεξία.
• Να διατηρήσουν τα υποστηρικτικά κοινωνικά τους δίκτυα. Να έχουν στενές επαφές με οικογένεια και φίλους.
• Να μάθουν μεθόδους χαλάρωσης και διαλογισμού. Ένα μάθημα γιόγκα καθώς και η εκπαίδευση σε μια μέθοδο διαλογισμού μπορει να καθαρίσει το νου από τις αρνητικές σκέψεις και να βοηθήσει το άτομο να δει τη μεταβατική φάση ζωής σαν ευκαιρία με νέες δυνατότητες.
Αν και πρόκειται για μια φυσιολογική περίοδο στη ζωή του ανθρώπου, εάν ένα άτομο έρθει αντιμέτωπο με μεγάλες αλλαγές που δεν μπορει να διαχειριστεί, καλό είναι να ζητήσει τη βοήθεια ειδικού.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
