Τόσο κυβερνητικοί εκπρόσωποι όσο και ειδικοί στο τομέα της προαγωγής της υγεία υποστηρίξουν ότι η επόμενη γενιά μπορεί να καταφέρει την εξάλειψη του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το φιλόδοξο πλάνο προέρχεται από μια σύνοδο κορυφής που έλαβε χώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο
Τι ακριβώς είναι λοιπόν ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων στον οποίο υποβάλλονται εκατομμύρια γυναικών και κοριτσιών σε όλο τον κόσμο;
Ως ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων ορίζεται οποιαδήποτε διαδικασία τροποποιεί ή τραυματίζει τα γεννητικά όργανα της γυναίκας για μη ιατρικούς σκοπούς.
Πολλές γυναίκες αναβιώνουν τη στιγμή του ακρωτηριασμού με τον ίδιο τρόπο που οι στρατιώτες αναβιώνουν τις φριχτές σκηνές μιας μάχης.
Η πιο σοβαρή μορφή ακρωτηριασμού περιλαμβάνει την αφαίρεση της κλειτορίδας, καθώς και την τομή και συρραφή των έξω γεννητικών οργάνων, έτσι ώστε οι γυναίκες να μην μπορούν να έχουν ή να απολαύσουν μια σεξουαλική επαφή. Ένα μικρό κομμάτι ξύλου η σακχαροκάλαμου συχνά τοποθετείται με σκοπό να κάνει δυνατή την έξοδο των ούρων και του αίματος της περιόδου. Συνήθως, διεξάγεται σε νήπια ή νεαρά κορίτσια πριν την είσοδο τους στην εφηβεία.
Όταν φτάσουν σε ηλικία τεκνοποίησης τα ράμματα κόβονται για να επανατοποθετηθούν μετά τον τοκετό έτσι ώστε η γυναίκα να διατηρείται καθαρή, αγνή και πιστή.
Σε κάποιες κοινωνίες θεωρείται ότι η γυναίκα που δε συναινεί στον ακρωτηριασμό προκαλεί την περιφρόνηση προς την ίδια και την οικογένειά της. Κάποιοι μάλιστα το βλέπουν σαν μια θρησκευτική επιταγή, αν και η πρακτική δεν περιγράφεται στα θρησκευτικά κείμενα.
Στους διαφορετικούς τύπους ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων περιλαμβάνονται:
• Η κλειτοριδεκτομή-μερική ή ολική αφαίρεση της κλειτορίδας
• Η εκτομή ή αφαίρεση της κλειτορίδας και των μικρών χειλέων του αιδοίου με τη συμμετοχή ή όχι των μεγάλων χειλέων
• Η τομή και αφαίρεση των έξω γεννητικών οργάνων και η συρραφή του ανοίγματος του κόλπου
• Οποιαδήποτε μορφή ηθελημένης βλάβης στα έξω γεννητικά όργανα
Τις περισσότερες φορές ο ακρωτηριασμός πραγματοποιείται από άτομα που παραδοσιακά διεξάγουν περιτομές ή από ιερείς με τη χρήση ακατάλληλων, μη αποστειρωμένων εργαλείων που είναι άμεσα διαθέσιμα και περιλαμβάνουν λεπίδες ξυρίσματος κομμάτια γυαλιού ακόμα και αγκάθια. Παράλληλα, διαβρωτικές ουσίες τοποθετούνται μέσα στον κόλπο με σκοπό τη δημιουργία ουλών και τη στένωση της εισόδου του.
Η διαδικασία, τις περισσότερες φορές ολοκληρώνεται χωρίς τη χρήση αναισθησίας.
Ο πόνος άλλωστε σε πολλές κουλτούρες έχει το χαρακτήρα παραδοσιακού τελετουργικού που έρχεται να αποδείξει ότι μια γυναίκα είναι δυνατή και μπορεί να αντέξει.
Το 1/5 ωστόσο όλων των ακρωτηριασμών, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, διεξάγεται πλέον από επαγγελματίες υγείας σε νοσοκομεία και κλινικές, οι οποίοι χρησιμοποιούν νυστέρι και αντισηπτικό, αν παράλληλα σε γενικές γραμμές υπάρχει μια τάση ιατρικοποίησης της πρακτικής.
Αυτό συμβαίνει κυρίως για να αντικρουστεί το επιχείρημα ότι ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων δεν είναι ασφαλής, μπορεί όταν γίνεται με τον παραδοσιακό τρόπο να υπάρχει ο κίνδυνος της σοβαρής αιμορραγίας και μόλυνσης, όταν όμως διεξάγεται σε κλινική οι κίνδυνοι ελαχιστοποιούνται. Παράλληλα, είναι ένας τρόπος να έχουν οι ιατροί και οι μαίες των φτωχών χωρών, όπου συνήθως διεξάγεται η πρακτική, ένα επιπλέον εισόδημα. Στην Αίγυπτο για παράδειγμα, το 70% των επεμβάσεων γίνεται από ιατρούς, ενώ στην Κένυα και τη Νιγηρία από μαίες. Φαίνεται όμως πως και ο λεγόμενος δυτικός πολιτισμός δεν είναι ανεπηρέαστος. Έχουν καταγραφεί πολλές νοσηλείες σε νοσοκομεία του Λονδίνου κοριτσιών και γυναικών που είχαν υποβληθεί παράνομα σε ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων. Από το 2000 μέχρι και σήμερα ο αριθμός για το Λονδίνο μόνο ξεπερνά τις 4000, χωρίς να έχει κανένας ποτέ καταδικαστεί για τη διεξαγωγή της βάναυσης αυτής πρακτικής
Η Unicef, εκτιμά ότι περισσότερα από 130 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες σε όλο τον κόσμο, που βρίσκονται σήμερα εν ζωή, έχουν υποβληθεί σε ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων, κυρίως για πολιτισμικούς, θρησκευτικούς και κοινωνικούς λόγους, αν και οι υποστηρικτές της πρακτικής μειώνονται όλο και περισσότερο.
Δεν υπάρχουν οφέλη για την υγεία παρά μονό κίνδυνοι που σχετίζονται με τον τρόπο και τον τόπο διεξαγωγής της επέμβασης. Μια από τις πιο προφανείς επιπλοκές είναι ο έντονος πόνος όχι μόνο σωματικός, αλλά και ψυχικός. Οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι θύματα της βάναυσης αυτής πρακτικής που συχνά αναβιώνουν τον αγώνα τους να απελευθερωθούν από τον τρόπο που τις συγκρατούν ξαπλωμένες με τα πόδια σε διάταση για να πραγματοποιηθεί ο ακρωτηριασμός. Υπάρχουν έντονες αναμνήσεις των φωνών, του αίματος και φυσικά του πόνου.
Το διορθωτικό χειρουργείο που μπορεί να γίνει αναστρέφει ένα μέρος της ζημιάς, αλλά δεν μπορεί να αποκαταστήσει όλο τον ευαίσθητο ιστό που έχει αφαιρεθεί. Επίσης δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να διορθώσει τις συναισθηματικές ουλές. Πολλές γυναίκες εμφανίζουν το σύνδρομο μετατραυματικού στρες, αναβιώνουν δηλαδή έντονα το τραυματικό γεγονός του ακρωτηριασμού όπως και οι στρατιώτες που έχουν την εμπειρία της μάχης.
Το ψυχολογικό τραύμα είναι συνήθως αυτό που θεραπεύεται πιο δύσκολα ειδικά στην περίπτωση του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων που διεξάγεται σε ένα καθεστώς σιωπής, χωρίς να δίνει στα θύματά του κανένα περιθώριο να μιλήσουν για αυτό και να ζητήσουν βοήθεια και υποστήριξη.
Είναι απαραίτητη η σωστή ενημέρωση των γυναικών σε όλο τον κόσμο σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα τους και τους τρόπους να τα περιφρουρήσουν. Πέρα από την ενημέρωση είναι απαραίτητες οι στρατηγικές που θα προσφέρουν ενδυνάμωση στις γυναίκες, έτσι ώστε να μπορούν πραγματικά να επιλέξουν υπεύθυνα και όχι κατευθυνόμενα. Σε πολλές περιπτώσεις, για παράδειγμα, οι γυναίκες μπορεί να τάσσονται υπέρ της πρακτικής στο βαθμό που την έχουν συνδέσει με την αποδοχή τους από την κοινωνία. Επιπρόσθετα, ακριβώς επειδή συνδέεται με τη σεξουαλικότητα η σχετική συζήτηση αποτελεί taboo.
Σε πολλές περιοχές μάλιστα, δεν υπάρχει νόμος που να την απαγορεύει, ή ακόμα και εάν υπάρχει δεν εφαρμόζεται. Οι πολιτικοί συχνά φοβούνται να πιέσουν την κατάσταση, γιατί σε κάποιες περιπτώσεις έχουν δεχτεί μέχρι και απειλές θανάτου επειδή μίλησαν ενάντια στην πρακτική. Τα Ηνωμένα Έθνη ωστόσο το 2012 απαγόρευσαν τη διεξαγωγή ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων σε όλο τον κόσμο. Η εφαρμογή της απαγόρευσης είναι πλέον στα χέρια της διεθνούς κοινότητας.
Πηγή : bbc.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
