Από μια μικρή περιοχή του εγκεφάλου μας -διαμέτρου μικρότερου από τρία χιλιοστά- που ονομάζεται ηνία, πηγάζει το ενστικτώδες αίσθημα ότι κάτι κακό πρόκειται να συμβεί σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα βρετανών επιστημόνων. Ο ρόλος του συγκεκριμένου κέντρου του εγκεφάλου είναι να προλαμβάνει τις αρνητικές εμπειρίες για να μην επαναληφθούν.
Ωστόσο, όταν η ηνία ενεργοποιείται πέρα από κάποιο ορισμένο όριο, που διαφέρει κατά περίπτωση, τότε δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο φοβιών και αυτεκπληρούμενων προφητειών, αφού όσο πιθανότερο θεωρεί κάποιος ότι θα συμβεί κάτι που φοβάται -ανεξαρτήτως αν ο φόβος έχει ρεαλιστική βάση- τόσο περισσότερο η ηνία ενεργοποιείται.
Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα της έρευνας δείχνει να συνάδει με τη φροϋδική διαλεκτική σύμφωνα με την οποία ο φόβος υποδηλώνει έναν βαθύτερο πόθο.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες είναι πιθανό η έλλειψη κινήτρων και η απαισιοδοξία που διακατέχει ορισμένους ανθρώπους και η τάση προς καταθλιπτικές συμπεριφορές να οφείλονται στην υπεραντίδραση της ηνίας.
Το πείραμα
Προηγούμενα πειράματα με ζώα είχαν δείξει ότι η ηνία ενεργοποιείται, όταν συμβαίνει κάτι δυσάρεστο, ενώ έχει επίσης διαπιστωθεί ότι καταστέλλει τη δράση της ντοπαμίνης, μιας ουσίας που παίζει ζωτικό ρόλο για την ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου και του ψυχισμού.
Όμως έως σήμερα είχε αποδειχτεί δύσκολη η μελέτη στους ανθρώπους αυτής της περιοχής, που έχει διάμετρο μικρότερη των τριών χιλιοστών.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Γνωσιακής Νευροεπιστήμης του University College του Λονδίνου, με επικεφαλής τον δρα Τζόναθαν Ρόιζερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), κατάφεραν για πρώτη φορά να «φωτίσουν» τη λειτουργία της συγκεκριμένης νευρωνικής δομής σε 23 εθελοντές, που υποβλήθηκαν σε λειτουργική μαγνητική εγκεφαλική απεικόνιση (fMRI).
Οι εθελοντές παρακολούθησαν μια σειρά από εικόνες και, ύστερα από λίγα δευτερόλεπτα, μερικές εικόνες συνοδεύονταν από τιμωρία (ήπιο ηλεκτροσόκ), άλλες από ανταμοιβή (χρήματα) και οι υπόλοιπες από τίποτε από τα δύο.
Αφού οι συμμετέχοντες στο πείραμα είχαν πια μάθει να συσχετίζουν μια εικόνα με ένα μελλοντικό αρνητικό, θετικό ή ουδέτερο ερέθισμα, διαπιστώθηκε ότι κάθε φορά που έβλεπαν την εικόνα που είχε συνδεθεί με το επερχόμενο ηλεκτροσόκ, «άναβε» η περιοχή της ηνίας στον εγκέφαλό τους.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η εν λόγω περιοχή εξελίχτηκε για να βοηθά τα ζώα και τους ανθρώπους να μαθαίνουν από τις άσχημες εμπειρίες τους, έτσι ώστε να τις αποφεύγουν έγκαιρα στο μέλλον. Όμως αυτή η αντίδραση, αν είναι υπερβολική, μπορεί να γυρίσει «μπούμερανγκ» και να δημιουργεί υπερβολική ανησυχία, απαισιοδοξία και τελικά κατάθλιψη.
Στο μέλλον, η κατάλληλη «χειραγώγηση» της εν λόγω περιοχής, φαρμακευτικά ή με άλλο τρόπο, μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Πηγή: econews
Επιμέλεια: Σωτήρης Σκουλούδης
