«Οι ακτοπλόοι πρέπει να τα βρουν επιτέλους μεταξύ τους για το καλό όλων τους και όλων μας. Πρέπει να μοιραστεί το Αιγαίο, το Ιόνιο και το Κρητικό Πέλαγος μεταξύ των ενδιαφερόμενων εταιρειών ισότιμα και δίκαια. Να υπάρξουν τον χειμώνα δρομολόγια επιβίωσης και το θέρος πολλαπλά δρομολόγια ανασυγκρότησης, εξυπηρέτησης και ευημερίας»
Σύμφωνα με ένα ρητό, η αντοχή μιας αλυσίδας ισούται με την αντοχή του ασθενέστερου κρίκου της. Ενας από τους σημαντικότερους κρίκους για την κοινωνική συνοχή της πολυνησιακής Ελλάδας και της εθνικής ασφάλειας, η ελληνική ακτοπλοΐα, είναι έτοιμος να σπάσει.
Πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ αναφέρει ότι η Ελλάδα διαθέτει τον ασφαλέστερο, καλύτερο, ταχύτερο και εξυπηρετικότερο επιβατηγό στόλο της Ευρώπης. Η συνολική συνεισφορά της ελληνικής ακτοπλοΐας στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ανέρχεται σε 11,8 δισ. ευρώ ή στο 6,5% του ΑΕΠ. Με όρους απασχόλησης υπολογίζεται σε 260.000 θέσεις εργασίας ή 7,2% της συνολικής απασχόλησης, μέγεθος το οποίο αντιστοιχεί περίπου στο ήμισυ της απασχόλησης στις νησιωτικές περιφέρειες.
Πλην όμως οι ακτοπλοϊκές εταιρείες κάθε χρόνο παρουσιάζουν αρνητικούς ισολογισμούς και ο κλάδος απαξιώνεται. Ο στόλος συρρικνώνεται συνεχώς, τα δρομολόγια μειώνονται και κανείς δεν μπορεί να προδικάσει το μέλλον αφού όλα δείχνουν ότι έχουν εισέλθει σε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή.
Την εικόνα του κλάδου αποτυπώνει με έντονα χρώματα μιλώντας στο «business stories» ο κ. Νίκος Καβαλλιέρος, στέλεχος της ναυτιλίας, που έζησε όλη την πορεία της ακτοπλοΐας τις τελευταίες δεκαετίες από σημαντικές θέσεις: υποναύαρχος Λ.Σ. εν αποστρατεία, πρώην γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας και σήμερα διευθύνων σύμβουλος της Προμηθέας Shipping S.A.
«Ζήσαμε το πέρασμα της διοίκησης της ακτοπλοΐας από τους παραδοσιακούς πλοιοκτήτες στα golden boys και από εκεί στις τράπεζες. Η κυβέρνηση πρόσφατα έριξε αρκετό νερό στο κρασί της, αλλά είναι ήδη πολύ αργά. Το ΓΕΑΣ παλαιότερα και το Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών πρόσφατα σακάτεψαν με τις αποφάσεις τους τη διαχείριση των εταιρειών», επισημαίνει ο κ. Καβαλλιέρος, που κάνει μια αναδρομή στα κακώς κείμενα: «Θυμάμαι να λέει κάποιος δήμαρχος ‘‘θέλω οκτώ προσεγγίσεις την ημέρα στο νησί μου’’ και την κυβέρνηση να τρέχει να τον ικανοποιήσει γιατί οι αποφάσεις ‘‘δεν είχαν κόστος για το Δημόσιον’’, όπως έλεγε ο τότε γενικός γραμματέας του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας. Είχαν όμως κόστος για τον απλό Ελληνα φορολογούμενο, που πάντοτε πλήρωνε αγόγγυστα το μάρμαρο. Τελικά πλήρωσε τη στήριξη των ελληνικών τραπεζών, που με τη σειρά τους στήριζαν τις εταιρείες και αυτές στήριζαν την κυβέρνηση και άντε πάλι από την αρχή. Ηδη όμως οι δανειστές μας, οι ξένες τράπεζες και τα ευρωπαϊκά κράτη ζητούν πίσω τα δανεικά».
Στη συνέχει αναφέρεται στο επόμενο οικονομικό σενάριο, που δεν είναι καθόλου αισιόδοξο: «Δεν θέλω να φανταστώ ούτε στα χειρότερα όνειρά μου την ημέρα που οι ξένοι πιστωτές μας, τρόικα – ΔΝΤ – ναυπηγεία – Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, και οι άλλοι ‘‘κακοί’’ θα απαιτήσουν πίσω τα χρήματά τους. Και καθώς οι επιχειρηματίες δεν θα μπορούν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους, οι δανειστές μας θα επιβάλουν από τις τράπεζες κάλυψη μέσω εμπράγματων εξασφαλίσεων, όπως γη, εργοστάσια, ξενοδοχεία, ίσως και πλοία. Ετσι εύκολα θα φτάσουν και στα επιβατηγά μας πλοία. Η αρχή, πιθανότατα, θα γίνει από τα νεότερα, μεγαλύτερα, ταχύτερα πλοία μας, τα καμάρια των ελληνικών θαλάσσιων ενδομεταφορών της Ελλάδας».
Ο κίνδυνος να ερημωθούν τα νησιά μας από την ελλιπή σύνδεσή τους με την ηπειρωτική χώρα λόγω της οικονομικής ασφυξίας είναι σοβαρό ενδεχόμενο, σύμφωνα με τον κ. Καβαλλιέρο.
«Γνωρίζετε πως, όταν δεν υπάρχει διαθεσιμότητα στα πλοία το καλοκαίρι, οι ταξιδιώτες της τελευταίας εβδομάδας αλλάζουν εύκολα προορισμό, πιο εύκολα προσεγγίσιμο, όπως προς την ηπειρωτική Ελλάδα, με αποτέλεσμα να χάνουν τα νησιά μας αυτούς τους επισκέπτες ανεπιστρεπτί. Μήπως η ερήμωση των νησιών μας εντάσσεται σε ένα ευρύ πρόγραμμα απαξίωσης της περιουσίας των νησιωτών μας ώστε στη συνέχεια να αγοράσουν τη γη μας μισοτιμής από τους Ευρωπαίους;» αναρωτιέται με νόημα.
Για τις συνεχείς πωλήσεις πλοίων και αν αυτό αποτελεί ενδεδειγμένη τακτική, ο πρώην γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας επισημαίνει:
«Δυστυχώς, συνεχίζεται το μπαράζ πωλήσεων των επιβατηγών μας πλοίων. Μπορεί να είναι υγιής επιχειρηματικότητα ή μια ξεκάθαρη εκποίηση περιουσιακών στοιχείων για να ευημερήσουν οι ισολογισμοί κατά τα διεθνή λογιστικά πρότυπα με την εκποίηση ενεργών περιουσιακών στοιχείων. Το 2001 είχαμε 125 επιβατηγά και επιβατηγά οχηματαγωγά δρομολογιακά πλοία και σήμερα μόνο 58. Η τρελή πορεία εκποίησης αξιόλογων πλοίων μας συνεχίζεται παράλληλα με την αναγκαστική πώληση των παλαιών πλοίων προς τα διαλυτήρια της γείτονος».
Ο κ. Καβαλλιέρος υπογραμμίζει ότι για την αναδιάρθρωση ολόκληρης της ακτοπλοΐας «κυρίαρχο ρόλο έχουν το τραπεζικό σύστημα και οι ευρωπαϊκές πιέσεις. Το τραπεζικό σύστημα πρέπει να αντιληφθεί ότι, αν χαθούν θαλάσσιες συγκοινωνίες, τότε θα συμπαρασύρουν και τα νησιά, ήτοι τη νησιωτική επιχειρηματικότητα, τον τουρισμό και τη ναυτιλία. Δεν θα έχουν χαθεί μόνο κάποιες ακτοπλοϊκές εταιρείες, αλλά και το ήμισυ της Ελλάδας, το ήμισυ του τουρισμού, το ήμισυ της εθνικής μας οικονομίας. Εξυγίανση χρειάζεται το σύστημα και όχι ενέσεις δανείων».
Σχετικά με την επόμενη μέρα ο κ. Καβαλλιέρος τονίζει ότι «οι συγχωνεύσεις είναι αναγκαίες, όχι όμως και οι πωλήσεις των επιβατηγών πλοίων. Αυτές πρέπει να σταματήσουν άμεσα.
Πώληση θα πρέπει να υπάρχει μόνο μετά από αγορά νέου πλοίου. Τότε και μόνο τότε πρέπει να πωλείται το αντικαθιστάμενο. Ο στόλος μας είναι οριακός αριθμητικά. Γι’ αυτό τον λόγο τα παλαιά πλοία πρέπει άμεσα να επισκευαστούν, να γίνουν αξιοπρεπή, αξιόλογα, πλέον ασφαλή, μοντέρνα, άνετα και ως έχοντας αποσβέσει την αξία τους να επιβιώσουν» και συνεχίζει: «Ας καλέσουμε τα ξένα funds να επενδύσουν στις ελληνικές θαλάσσιες ενδομεταφορές. Μεταφορικό έργο υπάρχει αρκετό. Αλλά για να γίνει επικερδής η επένδυση χρειάζεται η κυβέρνηση να αναδιαρθρώσει το νομικό πλαίσιο της ακτοπλοΐας. Επίσης, η κυβέρνηση πρέπει να βοηθήσει την ακτοπλοΐα και μέσω αυτής τους νησιώτες, την επιχειρηματικότητα, τον τουρισμό, την ανάπτυξη. Οι κυβερνήσεις του παρελθόντος στον τομέα της ακτοπλοΐας υπήρξαν άδικες. Απαράδεκτα άδικες. Πώς είναι δυνατόν όλες οι κυβερνήσεις να επιχορηγούν γενναία ΟΣΕ, ΗΛΠΑΠ, ΗΣΑΠ, ΟΑΣΑ, ΟΣΥ, μετρό, ΚΤΕΛ καθώς και την ελληνική αεροπλοΐα με 40 εκατ. ευρώ ετησίως σε προορισμούς όπου τα επιβατηγά πλοία ελεύθερης και επιδοτούμενης δρομολόγησης κάνουν τρεις και τέσσερις προσεγγίσεις ημερησίως; Σε αντίθεση, η επιδότηση των ακτοπλοϊκών πλοίων για τις άγονες γραμμές κάθε χρόνο όσο πάει και μειώνεται».
Οσον αφορά στην τελική λύση για να αρθεί το αδιέξοδο, ο κ. Καβαλλιέρος τάσσεται υπέρ της συνεργασίας μεταξύ των εταιρειών: «Οι ακτοπλόοι, υπό τη στενή και την ευρεία έννοια του όρου, πρέπει να τα βρουν επιτέλους μεταξύ τους για το καλό όλων τους και όλων μας, για την Ελλάδα, για τον τουρισμό, για τη νησιωτικότητα. Μόνο μέσα από συνεργασίες και συγχωνεύσεις θα έρθει η αναδιάρθρωση και ακολούθως η επιβίωση, η ανάπτυξη και η προσέλκυση νέων ημεδαπών και αλλοδαπών επενδυτών. Πρέπει να μοιραστεί το Αιγαίο, το Ιόνιο και το Κρητικό Πέλαγος μεταξύ των ενδιαφερόμενων εταιρειών ισότιμα και δίκαια. Να υπάρξουν τον χειμώνα δρομολόγια επιβίωσης και το θέρος πολλαπλά δρομολόγια ανασυγκρότησης, εξυπηρέτησης και ευημερίας. Πρέπει να συγχωνευθεί η δουλειά της ακτοπλοΐας. Να γίνουν κοινοπραξίες κατά προορισμό και όχι κόντρες και υποβολιμαίες ενέργειες».
Συνέντευξη στον Μηνά Τσαμόπουλο
Newmoney.gr
