Η αξιολόγηση των πολιτών για 23 διαφορετικές υπηρεσίες των Δήμων , κατέδειξε ότι οι πολεοδομίες έλαβαν κατά μέσο όρο βαθμολογία 3,4 μονάδων, δηλαδή την πέμπτη χαμηλότερη βαθμολογία. Ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε την επανίδρυση των υπηρεσιών δόμησης- πολεοδομιών και τόνισε χαρακτηριστικά: «Παίρνουν χαμηλό βαθμό. Αυτό μας προβληματίζει ιδιαίτερα. Παίρνουν ακόμα πιο χαμηλό βαθμό εκεί που υπάρχουν, προφανώς, ενδείξεις και αποδείξεις πια παράνομων αδειοδοτήσεων τοπικών κυκλωμάτων». Είναι αλήθεια, ότι οι πολεοδομίες αποτελούν διαχρονική πηγή ταλαιπωρίας πολιτών , επενδυτών, εργολάβων και μηχανικών.
Όπως ανακοινώθηκε, οι πολεοδομίες εντός του τρέχοντος έτους, δεν θα ανήκουν στην αρμοδιότητα των Δήμων της χώρας, αλλά στην αρμοδιότητα του υπουργείου περιβάλλοντος και ενέργειας.
Η σημερινή εικόνα για τις πολεοδομίες, απαξιώνει άδικα και τους εργατικούς και τίμιους υπαλλήλους των υπηρεσιών δόμησης, εξαιτίας μίας μειοψηφίας υπαλλήλων που αρέσκονται σε μεθόδους διαφθοράς. Όλοι συμφωνούν ότι απαιτείται επανίδρυση των υπηρεσιών δόμησης , με σκοπό τη βελτίωση των σχέσεων κράτους – πολίτη, την καταπολέμηση της διαφθοράς, την διευκόλυνση επενδύσεων και τη διασφάλιση της χρηστής διοίκησης.
Η παλαιότερη μεταφορά των πολεοδομιών στους δήμους , ήταν ένα πείραμα που στην πράξη απέτυχε. Σημαντικό μειονέκτημα ήταν οι παρεμβάσεις δημάρχων για ψηφοθηρικούς λόγους και η συνακόλουθη αδυναμία προσλήψεων καταρτισμένων στελεχών. Σε πολλές περιπτώσεις, Αντιδήμαρχοι, ως πολιτικοί προΐστάμενοι των πολεοδομιών, παρεμβαίνουν στις πολεοδομίες, ώστε να κάνουν τα “στραβά μάτια” σε ξενοδόχους φίλους τους, σε εργοστάσια ή σε συγγενείς τους ή να μην εφαρμόσουν την νομοθεσία σε συγκεκριμένα ρέματα ή δημόσιους χώρους που ανήκουν σε όλους τους πολίτες. Σήμερα οι πολεοδομίες λειτουργούν σε πολλές περιπτώσεις, χωρίς μηχανικούς .
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε 22 δεν εργάζεται ούτε ένας μηχανικός πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, 28 ΥΔΟΜ απασχολούν μόνο έναν μηχανικό, 28 δύο μηχανικούς και 16 πολεοδομίες τρεις μηχανικούς.
Το γαϊτανάκι των υπόγειων συναλλαγών αλλά και της διαφθοράς των πολεοδομιών, συνεχίζει να δρα ανενόχλητο και να γεμίζει με αστρονομικά ποσά τους τραπεζικούς λογαριασμούς και τα σεντούκια κάποιων επίορκων υπαλλήλων. Το διαχρονικό απόστημα των διεφθαρμένων υπαλλήλων των υπηρεσιών δόμησης, εξαπλώνεται από τη Χαλκιδική έως τη Ρόδο, την Κρήτη, την Πελοπόννησο και την Αττική και υπενθυμίζει το αόρατο χέρι της διοίκησης που έμαθε να τρέφεται με γρηγορόσημα για να κάνει το καθήκον της , που προβλέπεται ως υποχρέωση στους νόμους του κράτους και πιάνεται στη δαγκάνα του νόμου κάθε φορά που οι αστυνομικές αρχές αποκαλύπτουν άλλο ένα επεισόδιο διαφθοράς ( συνήθως με προσημειωμένα χαρτονομίσματα ή με κάμερες ή με μάρτυρες). Μηχανικός Τεχνικών Υπηρεσιών στην Πελοπόννησο, είχε εντοπιστεί με 3 εκατ. ευρώ στον λογαριασμό του, από τα οποία μπόρεσε να δικαιολογήσει μόνο το 1,2 εκατ. ευρώ. Τελικά απολύθηκε και κατηγορήθηκε για 110.000 ευρώ και μάλιστα για πλημμέλημα, το οποίο παραγράφηκε, ενώ σήμερα απασχολείται ως ιδιώτης μηχανικός και μάλιστα πλασάρεται και ως αυθεντία στα πολεοδομικά θέματα.
Ο ίδιος παραδέχεται με βάση την εμπειρία του , ως ιδιώτης μηχανικός και μετέπειτα στέλεχος της πολεοδομίας ,ότι ένας στους τρεις υπαλλήλους χρηματίζεται, κάτι όμως που δεν μπορεί να επιλυθεί εξαιτίας της υποστελέχωσης των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ), του αυξημένου φόρτου εργασίας και της πολυνομίας που οδηγεί σε καθυστερήσεις και εν τέλει στις δωροδοκίες για όσους βιάζονται να τελειώσουν με μια άδεια.
Πολλές φορές, οι δήμαρχοι ή αντιδήμαρχοι πιέζουν , παρά τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας να εκδίδονται άδειες, την ίδια ώρα που και οι νομικές υπηρεσίες θεωρούν ότι δεν πρέπει οι πολεοδομίες να στηρίζονται στις αποφάσεις του ΣτΕ καθώς, όπως ισχυρίζονται, δεν παράγουν νομολογία για τις πολεοδομίες. Η έκνομη κατάσταση που επικρατεί στα πολεοδομικά θέματα κυρίως στον νησιωτικό χώρο εξαιτίας της ισχυρής οικιστικής πίεσης που υπάρχει αλλά και της έντασης των τουριστικών επενδύσεων έχει ανοίξει τη συζήτηση για τη μεταφορά των πολεοδομιών και σε κάθε περίπτωση για ανατροπή του υφιστάμενου καθεστώτος λειτουργίας, που κρίνεται αναποτελεσματικό και ανεξέλεγκτο λόγω τοπικών συμφερόντων και συναλλαγών.
Το προηγούμενο πείραμα μεταφοράς αρμοδιοτήτων το 2011 (από τις Νομαρχίες στους Δήμους) ήταν αποτυχημένο. Η Υπηρεσία Δόμησης έχει τρεις διαφορετικές αρμοδιότητες και δεν πρέπει να ανήκουν όλες στο ίδιο επίπεδο διοίκησης. Είναι η έκδοση οικοδομικών αδειών, ο έλεγχος των αυθαίρετων κατασκευών, ο οποίος από την άνοιξη του 2024 έχει περάσει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλά δεν έχει εφαρμοστεί από τους ιδιώτες ελεγκτές.
Και είναι και ο πολεοδομικός σχεδιασμός, καθώς από τις πολεοδομίες θα περάσει η πράξη εφαρμογής των τοπικών και ειδικών πολεοδομικών σχεδίων. Σήμερα , οι πολεοδομίες εκδίδουν μόνο βεβαιώσεις όρων δόμησης, δεν κάνουν ελέγχους (π.χ. για τη ρευματοδότηση της οικοδομής) και πολλές αρμοδιότητες έχουν μεταφερθεί στους ίδιους τους ιδιώτες μηχανικούς, οι οποίοι έχουν προσωπική ευθύνη για την τήρηση της νομιμότητας. Οι λιγοστοί υπάλληλοι, η πολυνομία , οι παρεμβάσεις της δημοτικής αρχής για ψηφοθηρικούς λόγους και η αοριστία του θεσμικού πλαισίου , από την πλευρά της πολιτείας καλλιεργούν, το έδαφος για τις συναλλαγές μεταξύ πολεοδομιών και πολιτών.
Μάλιστα, πολλές φορές, εργολάβοι ή μηχανικοί πριν ξεκινήσουν το έργο, τονίζουν στον ιδιοκτήτη ακινήτου, ότι υπάρχει και η εναλλακτική του γρηγορόσημου στην συγκεκριμένη πολεοδομία και ο δημόσιος υπάλληλος εισπράττει το γρηγορόσημο από τον εργαλάβο ή τον μηχανικό, ώστε να μην έρχεται σε άμεση επαφή με τον πολίτη.
Το φαινόμενο έχει γιγαντωθεί , γιατί υπάρχουν έντονες οικιστικές και τουριστικές πιέσεις κυρίως στα νησιά, με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί πολύ η οικοδομική δραστηριότητα σε σχέση με την περίοδο των μνημονίων 2012-2017, όπου δεν υπήρχε οικοδομή. Συνταξιούχος πλέον, πρώην προΐσταμένη πολεοδομίας, παραδέχεται ότι πάντα υπήρχαν επίορκοι υπάλληλοι στις υπηρεσίες δόμησης, που συνήθως εντοπίζονταν από τις κεραίες των πολιτών που επιδίωκαν τις συναλλαγές για να τρέξουν πιο γρήγορα ή κατά παράβαση του νόμου τις υποθέσεις τους.
Δεν κρύβει όμως ότι κι από την πλευρά των υπαλλήλων των πολεοδομιών ,υπήρξε μεγάλο θράσος, αφού θυμάται περίπτωση με μηχανικό της πολεοδομίας, που είχε αρνηθεί να δώσει ρεύμα σε ιδιόκτητη οικοδομή , δίχως φακελάκι – δωροδοκία. Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι υπηρεσίες δόμησης λειτουργούν με δύο μέτρα και δύο σταθμά, αφού αδιαφορούν να διενεργήσουν έλεγχο σε κάποιες τεκμηριωμένες βάσιμες καταγγελίες, ενώ διενεργούν έλεγχο σε ελάχιστες περιπτώσεις κατά το δοκούν.
Μεγάλη αστυνομική επιχείρηση πραγματοποιήθηκε πρόσφατα σε πολεοδομίες δύο Δήμων στη Χαλκιδική, με αποτέλεσμα να συλληφθούν έξι υπάλληλοι, που αφορούν κύκλωμα διαφθοράς. Συνολικά, συνελήφθησαν από τους «Αδιάφθορους» των Εσωτερικών Υποθέσεων 21 άτομα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται οι Διευθυντές των πολεοδομικών Υπηρεσιών στους Δήμους, δύο συγγενείς εργαζομένων, ένας πρώην Δήμαρχος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το κόστος έγκρισης μιας παράνομης κατασκευής ή ενέργειας ξεκινούσε από 1.000 ευρώ και έφτανε μέχρι και τις 20.000 ευρώ. Όσον αφορά, την τιμή για τον «γρηγορόσημο», εκείνο κυμαίνονταν από 250 ευρώ έως 1.000 ευρώ.
Να σημειωθεί, ότι οι Αρχές έχουν κατασχέσει ήδη περίπου ένα εκατομμύριο ευρώ σε μετρητά, εκ των οποίων οι 600.000 ευρώ εντοπίστηκαν στους έξι από τους 21 που συνελήφθησαν. Λαβράκι έβγαλε η έρευνα που διενεργήθηκε μετά την αποκάλυψη της υπόθεσης για το κύκλωμα διαφθοράς στην Πολεοδομία Ρόδου. Στην κατοχή των εμπλεκομένων βρέθηκαν 10 διαμερίσματα, δύο οικόπεδα, τραπεζικοί λογαριασμοί και μετρητά ύψους έως 500.000 ευρώ.
Σύμφωνα με την παλαιότερη έκθεση του τότε Γενικού Επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης Λέανδρου Ρακιντζή , με τα στατιστικά στοιχεία των 1.519 υποθέσεων που χειρίστηκαν οι υπηρεσίες του Γενικού Επιθεωρητή , οι δήμοι και οι πολεοδομίες παραμένουν στην πρώτη γραμμή της διαφθοράς στην Ελλάδα.
Με βάση το πόρισμα των ελεγκτών , η διαφθορά και η κακοδιοίκηση στο δημόσιο τρέφονται σε σημαντικό βαθμό από την πειθαρχική ατιμωρησία των υπαλλήλων και την ανεπάρκεια των ελέγχων. Επίσης, οι πειθαρχικές ποινές που επιβάλλονται είναι εξαιρετικά ελαστικές .
Το πόρισμα των ελεγκτών, σημειώνει ότι η κατάσταση στις Πολεοδομίες παραμένει προβληματική και συμπληρώνει ότι το ζήτημα της κατεδάφισης των αυθαιρέτων που ξεφυτρώνουν συνέχεια και παντού, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μόνο με την ίδρυση μίας κεντρικής υπηρεσίας κατεδαφίσεων, που θα επεμβαίνει και θα κατεδαφίζει τις κραυγαλέες τουλάχιστον περιπτώσεις αυθαίρετων κτηρίων ( κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος).
Οι περιπτώσεις εκτεταμένης διαφθοράς, στα όρια του “οργανωμένου εγκλήματος” στις πολεοδομίες Χαλκιδικής και πιο πρόσφατα και της Ρόδου, δεν αποκλείεται να αποτελούν την “κορυφή του παγόβουνου”, αποδεικνύοντας ότι απαιτούνται γενναίες τομές στον τρόπο που κατασκευάζονται σήμερα τα ακίνητα, σε συνδυασμό με τις πολλές καταγγελίες για γρηγορόσημα σε πολλές πολεοδομίες της χώρας. Όπως αναφέρουν φορείς της αγοράς, δεν μπορεί από την μία πλευρά να καλούνται οι πολίτες να νομιμοποιούν κάθε εκατοστό δομημένης επιφάνειας, ανεξάρτητα από το αν η απόκλιση αυτή έγινε πριν από 60 και 70 χρόνια κατά την ανέγερση της οικοδομής και να ταλαιπωρούνται μήνες για να πουλήσουν ένα σπίτι και την ίδια στιγμή να παρατηρούνται φαινόμενα ακραίας διαφθοράς και παρανομιών σε διάφορες περιοχές της χώρας, λόγω της διαφθοράς των κατά τόπους πολεοδομιών.
Μάλιστα, τα ακίνητα αυτά έχουν εκδώσει ηλεκτρονικές ταυτότητες κτιρίου, καθώς είναι υποχρεωτικές σε όλα τα νεόδμητα ακίνητα. Τα παραπάνω φαινόμενα φαίνεται πως έχουν επιταχύνει τις εξελίξεις αναφορικά με το καθεστώς των υπηρεσιών δόμησης, που από το 2010 και μετά έφυγαν από την αρμοδιότητα των νομαρχιών και ανατέθηκαν στους “καλλικρατικούς” δήμους. Σήμερα, το Υπ. Εσωτερικών έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες διαβούλευσης για το νέο Ενιαίο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπου μία εκ των μεταρρυθμίσεων είναι η εκ νέου μετακίνηση των πολεοδομιών από τους Δήμους στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Την κίνηση αυτή στηρίζει και το ΤΕΕ (Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος), με τον πρόεδρό του κ. Γιώργο Στασινό, να σημειώνει πριν από μερικές εβδομάδες, ότι “δεν μπορεί μια οικοδομική άδεια να εκδίδεται ή όχι, ανάλογα με τον εκάστοτε δήμαρχο, ή τον υπάλληλο”, τονίζοντας ότι όταν οι πολεοδομίες ανήκουν στους Δήμους, οι Δήμαρχοι θεωρούν ότι έχουν κάθε αντίστοιχη εξουσία προς τους πολίτες.
Κατά τον κ. Στασινό, δεν γίνεται τα θέματα δόμησης να εξαρτώνται από τοπικά συμφέροντα και μικροπολιτικές “”και η κυβέρνηση να μην τους παίρνει αυτή την αρμοδιότητα, κάτι που θα έπρεπε να είχε κάνει μέσα σε μία ημέρα””. Επομένως, το ζήτημα του εντοπισμού φαινομένων διαφθοράς είναι ήδη αντικείμενο της κεντρικής διοίκησης, της κυβέρνησης.
Υποστελέχωση, πολυνομία, οικιστικές και τουριστικές πιέσεις τρέφουν το απόστημα των παράνομων συναλλαγών, με έναν στους τρεις υπαλλήλους να χρηματίζεται και οι μηχανικοί με τους εργολάβους να βλέπουν Νέα γενιά αυθαιρέτων , λόγω της διαφθοράς. Σύμφωνα με τη νομολογία , τεκμαίρεται μαχητά ότι οι μίζες προέρχονται από την εκμετάλλευση της δημόσιας θέσης και τη διάπραξη αθέμιτων συναλλαγών σε βάρος και με ζημία του Δημοσίου.
Η διαφθορά στις Πολεοδομίες έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια , όπου υπάρχει μεγάλη ζήτηση σε ακίνητα για ξενοδοχεία, καταστήματα εστίασης, τουριστικές κατοικίες. Η ανάπτυξη του real estate έχει δημιουργήσει ένα αλόγιστο πάθος για εκμετάλλευση γης, σε ένα καθεστώς ανομίας. Είναι κοινό μυστικό ότι δύσκολα θα εξυπηρετηθούν οι πολίτες ακόμα και για απλές νόμιμες εγκρίσεις χωρίς να πληρώσουν μίζες σε Πολεοδομίες.
Ο κατάλογος της διαφθοράς ξεκινάει από μερικές δεκάδες και εκατοντάδες ευρώ ακόμα και για νόμιμες περιπτώσεις και φθάνουν σε πολλές χιλιάδες ευρώ για παρανομίες και αυθαιρεσίες.
To «παράθυρο» στη διαφθορά διατηρούν ορθάνοιχτο, η πολυνομία αλλά και τα κενά της πολεοδομικής νομοθεσίας. Για να αντιμετωπιστεί η διαφθορά στις Πολεοδομίες, πρέπει να τεθεί ως προτεραιότητα η αντιμετώπιση της πολυνομίας, ώστε οι εγκρίσεις και οι αποφάσεις να μην αποτελούν μια υποκειμενική επιλογή στη διακριτική ευχέρεια κάθε υπαλλήλου. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της εκτός σχεδίου δόμησης, καθώς μετά από τις ακυρωτικές αποφάσεις του ΣτΕ άλλες Πολεοδομίες δίνουν και άλλες δεν δίνουν οικοδομικές άδειες. Ακίνητα με τα ίδια χαρακτηριστικά έχουν διαφορετική αντιμετώπιση ανά Πολεοδομία στην Ελλάδα.
Σε υπόθεση που είχε χειριστεί ο Συνήγορος του Πολίτη για ανέγερση κτιρίων εστίασης και αναψυχής σε ιδιωτική δασική έκταση στα Καλάβρυτα διαπιστώθηκαν πλημμέλειες στην έκδοση των οικοδομικών αδειών, οι οποίες τελικά ανακλήθηκαν.
Χαρακτηριστική είναι και υπόθεση, με την οποία είχε επίσης ασχοληθεί ο Συνήγορος, σχετικά με καταπάτηση ρέματος στην Πάρο από ακίνητα που έχουν κατασκευαστεί στην κοίτη του. Οι άδειες των ακινήτων είχαν εκδοθεί χωρίς να παρουσιάζεται η ύπαρξη ρέματος στα σχετικά τοπογραφικά διαγράμματα.
Στις περιοχές που “αλώνονται” από τον υπερτουρισμό και την ανεξέλεγκτη δόμηση, οι πολίτες που ζουν εκεί και δυσκολεύονται από τις παραπάνω καταστάσεις στην καθημερινότητά τους, νιώθουν έντονο το αίσθημα της αδικίας. Την ίδια στιγμή, τα κυκλώματα μαφίας δημιουργούν καταστάσεις απονομιμοποίησης της εξουσίας. Ολοένα και περισσότεροι αρχίζουν να σκέφτονται “θα το κάνω κι εγώ”.
Η αξιολόγηση βάσει δεξιοτήτων, ο εσωτερικός έλεγχος, η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, όλα αυτά δηλαδή που ψηφίστηκαν από την παρούσα κυβέρνηση, θα πρέπει να εφαρμοστούν στην πράξη. Οσο για τις πειθαρχικές διαδικασίες όταν γίνεται το κακό, έχουν καταντήσει αστείο. Την ίδια ώρα, η αδυναμία διασύνδεσης όλων των περιοχών της χώρας μεταξύ τους σε ένα ενιαίο σύστημα, παρά την κατασπατάληση πόρων για τον σκοπό αυτό, ευνοεί, ένα κλεπτοκρατικό σύστημα.
Δεν νοείται χώρα η οποία έχει καταναλώσει τέσσερα κοινοτικά πλαίσια στήριξης κόστους 80 εκατ. ευρώ, 22 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο για κάθε πρόγραμμα, να συνεχίζει να πορεύεται με ένα κλεπτοκρατικό σύστημα. Συζητάμε για διασύνδεση με τα νησιά 30 χρόνια μετά την αρχική κουβέντα, ενώ έχουμε κατασπαταλήσει ασύλληπτους πόρους ως κράτος.
Από το 2011 με τον νόμο 4030/11 οι πολεοδομικές υπηρεσίες μετονομαστήκαν σε υπηρεσίες δόμησης (ΥΔΟΜ), δίνοντας έμφαση στην αρμοδιότητα τους, που σχετίζεται με την έκδοση οικοδομικών αδειών, ενώ όλες οι άλλες αρμοδιότητες που αφορούν την υλοποίηση του πολεοδομικού σχεδιασμού, αντιμετωπίζονται ως άλλες πολεοδομικές υποθέσεις, που οφείλουν οι υπηρεσίες δόμησης να διεκπεραιώσουν. Δυστυχώς, οι πολίτες θεωρούν δεδομένο ότι οι Πολεοδομίες είναι διεφθαρμένες κρατικές υπηρεσίες και ότι θα αναγκαστούν να καταβάλουν ” μίζα” για την διεκπεραίωση μίας αυτονόητης νόμιμης υποθεσής τους. Όλες οι Εισαγγελίες της χώρας, έχουν καταστεί αποδέκτες χιλιάδων καταγγελιών που αφορούν περιπτώσεις διαφθοράς στις πολεοδομίες. Διαχρονικά, οι Εισαγγελείς απορούν γιατί η εκάστοτε κυβέρνηση δεν καταργεί τις πολεοδομίες.
Είναι γεγονός ότι στις περισσότερες πόλεις της Ελλάδας δεν έχει ολοκληρωθεί και υλοποιηθεί ο υφιστάμενος σχεδιασμός, ακόμα και στις περιπτώσεις που χρονολογείται δεκαετίες πριν, δεδομένου ότι παραμένουν αδιάνοικτα τμήματα οδών βασικών αξόνων, και δεν έχουν εξασφαλιστεί κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι.
Η υλοποίηση του πολεοδομικού σχεδιασμού είναι αυτή που θα εξασφαλίσει τις απαιτούμενες υποδομές (χώροι αναψυχής, αθλητισμού, παιδικών χαρών, χώροι πρασίνου, βρεφονηπιακών σταθμών, νηπιαγωγείων, σχολείων κλπ) σε επίπεδο γειτονιάς.
Η εξασφάλιση όμως των κοινοχρήστων χώρων, από τους Δήμους απαιτεί σύνταξη πράξεων αναλογισμού για τα σχέδια που εκπονήθηκαν με τις διατάξεις του ΝΔ 1923 και πράξεις εφαρμογής για τα σχέδια που συντάσσονται με τις διατάξεις του νόμου 1337/83, που προϋποθέτουν διαδικασίες για την βεβαίωση των εισφορών σε χρήμα, τον υπολογισμό των επικειμένων για να είναι δυνατή η διάνοιξη των οδών και η εκτέλεση έργων υποδομής, διαδικασίες που οι υποστελεχωμένες υπηρεσίες αδυνατούν να διεκπεραιώσουν.
Οι πολεοδομίες υποστελεχωμένες έχουν καταντήσει να μην ελέγχουν την ανεξέλεγκτη αυθαίρετη δόμηση , αλλά και να μην αντιδρούν στις καταλήψεις δημοσίου χώρου. Οι δημόσιοι χώροι ανήκουν στους πολίτες. Οι δημόσιοι χώροι δεν είναι απλά οι χώροι συνάντησης και ελεύθερου χρόνου, αλλά οι χώροι των τελετουργικών της κοινωνικής συνύπαρξης, ό,τι εγγυάται την λειτουργία μιας κοινότητας, μιας πόλης με δική της ιστορία, ταυτότητα, πεπρωμένο.
Απαραίτητο εργαλείο για την μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα είναι ο πολεοδομικός σχεδιασμός, καθώς αυτός μπορεί να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες, για τη θωράκιση των πόλεων απέναντι στην κλιματική κρίση, αξιοποιώντας τα εργαλεία της διαχείρισης των χρήσεων γης, της αστικής ανάπτυξης, των μεταφορών, της βιώσιμης κινητικότητας. Σε αυτή την προσπάθεια, οι πολεοδομίες πρέπει να έχουν ουσιαστικό και ενεργό ρόλο. Πολλές πολεοδομίες , εμποδίζουν μεγάλες επενδύσεις, οι οποίες καταλήγουν στην Τουρκία , τα Σκόπια και την Βουλγαρία, χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες εκεί.
Η γραφειοκρατία στις πολεοδομίες καλά κρατεί, με θύμα τον απλό πολίτη και την ίδια την πατρίδα μας. Η ψηφιοποίηση των πολεοδομιών θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί εδώ και δεκαετίες. Στην Ελλάδα, η ψηφιοποίηση των πολεοδομικών αρχείων είναι μια σημαντική προσπάθεια που προωθείται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) και άλλες δημόσιες αρχές. Ο Δήμος Αθηναίων έχει ήδη ψηφιοποιήσει από το έτος 2021, 400.000 οικοδομικές άδειες.
Το ΤΕΕ έχει στόχο να ψηφιοποιήσει 3,5 εκατομμύρια αρχεία πολεοδομιών έως το τέλος του 2025. Η ψηφιοποίηση στις πολεοδομίες αναφέρεται στην μετάβαση από την παραδοσιακή, χαρτιού-βασισμένη διαχείριση των αρχείων και των διαδικασιών των πολεοδομικών υπηρεσιών, σε μια ψηφιακή μορφή. Αυτό περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση των οικοδομικών αδειών, των σχεδίων, των μελετών, και άλλων εγγράφων που χειρίζονται οι πολεοδομικές υπηρεσίες.
Η ψηφιακή διαχείριση επιτρέπει τη γρηγορότερη και πιο εύκολη πρόσβαση στα έγγραφα, την ταχύτερη εξέταση των αιτήσεων και την καλύτερη διαχείριση των ροών εργασίας.
Την εκτίμηση ότι εντός του 2025 θα έχει επιτευχθεί η ψηφιοποίηση σχεδόν του 90% των 3,5 εκατ. αρχείων των πολεοδομιών της χώρας, διατύπωσε ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ).
Ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς , που δημοσιεύτηκε από τη Διεθνή Διαφάνεια, δείχνει ότι η Ελλάδα δεν έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στον δημόσιο τομέα αναφορικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς( ιδιαίτερα στις πολεοδομίες). Ανεξάρτητα, διαφανή και επαρκώς χρηματοδοτούμενα δικαιοδοτικά και εποπτικά θεσμικά όργανα αποτελούν τον πυρήνα για τον περιορισμό της διαφθοράς. Αντίστοιχα, η πρόληψη της κατάχρησης εξουσίας, της δωροδοκίας και άλλων μορφών διαφθοράς που επηρεάζουν τα δικαιοδοτικά συστήματα είναι καίρια για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητάς τους.
Για να σταματήσει η διολίσθηση σύμφωνα με την Διεθνή Διαφάνεια, η κυβέρνηση θα πρέπει να διατηρήσει μια ανεξάρτητη αρχή κατά της διαφθοράς και να υπάρχουν έλεγχοι από ανεξάρτητη αρχή.
