Ο σεισμός προσφέρει μια ευκαιρία να δείξει στον κόσμο ότι η Δύση μπορεί να ανοικοδομήσει, αλλά και να καταστρέψει. Αλλά αυτό είναι το τελευταίο συναίσθημα στο μυαλό της Ευρώπης-Φρούριο σήμερα.
Μια περιοχή 12 φορές το μέγεθος του Βελγίου επλήγη από 20 σεισμούς μέσα σε δύο ημέρες.
Ο σεισμός Τουρκίας-Συρίας, ο οποίος είχε μέγεθος 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, προκάλεσε έκρηξη ισοδύναμη με 7,5 εκατομμύρια τόνους TNT. Σύντομα ακολούθησε μετασεισμός 6,7 βαθμών στην κεντρική και ανατολική Τουρκία και μετασεισμός 5,6 βαθμών στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας.
Η Βρετανία προσέφερε 2,7 δισ. δολάρια σε όπλα στην Ουκρανία και 6 εκατ. δολάρια για την ανακούφιση από καταστροφές για 23 εκατομμύρια ανθρώπους στην Τουρκία και τη Συρία; Είναι αληθινό αυτό; Προφανώς ναι.
Έχουν καταγραφεί σχεδόν 800 μετασεισμοί. Έχουν πληγεί έως και 23 εκατομμύρια άνθρωποι. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές – και οι αριθμοί αυτοί αλλάζουν κάθε ώρα – 17. 674 στην Τουρκία και 3. 377 στη Συρία έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ 72. 879 έχουν τραυματιστεί. Πάνω από 100.000 στην Τουρκία και 300.000 στη Συρία έχουν εκτοπιστεί.
Κυριολεκτικά εκατοντάδες πολυώροφα κτήρια, μερικά 12 ορόφων, έχουν μετατραπεί σε σωρούς ερειπίων. Ολόκληρες συνοικίες έχουν καταστραφεί. Οι κεντρικοί δρόμοι και οι σιδηροδρομικές γραμμές μεταξύ των μεγάλων πόλεων έχουν ξηλωθεί ή έχουν πνιγεί από την κυκλοφορία των ενισχύσεων.
Αν μεταφέρετε τον χάρτη αυτού του σεισμού στη Βρετανία, το ίδιο το ρήγμα εκτείνεται διαγώνια από το Severn στα δυτικά έως τις εκβολές του Humber στα βόρεια. Μεγάλο μέρος της Αγγλίας, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων του Μπέρμιγχαμ, του Μάντσεστερ και του Σέφιλντ, θα είχε υποστεί σεισμό επιπέδου επτά. Τα στοιχεία αυτά σκιαγραφούν απλώς το περίγραμμα αυτής της καταστροφής. Οι λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες.
Απώλεια της προσοχής του κοινού
Δεκάδες χώρες έχουν στείλει ομάδες έρευνας και διάσωσης. Αλλά μόλις τρεις ημέρες μετά την καταστροφή αυτή, στο σημείο ακριβώς που μια επιχείρηση έρευνας και διάσωσης μετατρέπεται σε μια ζοφερή, αργή περισυλλογή πτωμάτων, η τραγωδία ξεφεύγει από τα πρωτοσέλιδα της Ευρώπης, τον άμεσο γείτονα της Τουρκίας. Ξέρουμε τι ακολουθεί αυτή την απώλεια της δημόσιας προσοχής.
Αυτή την εβδομάδα, ο σεισμός μετατοπίστηκε από την επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Βρετανία και τις Βρυξέλλες. Ο θαρραλέος Ζελένσκι, ο οποίος έχει μεταμορφωθεί στην πολιτική συνείδηση σε μια διασταύρωση μεταξύ Τσόρτσιλ, Μπούντικα και Ιωάννας της Λωραίνης, έχει γίνει ένα καυτό πολιτικό εισιτήριο, καθώς κάθε κοινοβούλιο ανταγωνίζεται για την παρουσία του.
Το γεγονός ότι επισκέφθηκε πρώτα τη Βρετανία και μετά τη Γαλλία και τις Βρυξέλλες, σημειώνεται ως πηγή εθνικής υπερηφάνειας. Το ίδιο και η στρατιωτική βοήθεια ύψους 2,3 δισ. λιρών (2,7 δισ. δολάρια) που έδωσε η Βρετανία στην Ουκρανία πέρυσι, ποσό που ο πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ μας διαβεβαίωσε ότι θα αντιστοιχηθεί φέτος. Αυτό καθιστά τη Βρετανία τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατιωτικό δωρητή στην Ουκρανία.
Αυτό είναι το είδος των χρημάτων που διατίθενται στη Βρετανία όταν υπάρχει η πολιτική βούληση. Συγκρίνετε το με το ποσό που δήλωσε η βρετανική κυβέρνηση ότι θα δαπανηθεί για τον σεισμό Τουρκίας-Συρίας. Όταν οι 15 φιλανθρωπικές οργανώσεις που απαρτίζουν την Επιτροπή Έκτακτης Ανάγκης για Καταστροφές ξεκίνησαν την Πέμπτη την έκκλησή τους για την παροχή διάσωσης και ιατρικής βοήθειας, καταφυγίων, κουβερτών και τροφίμων, ο υπουργός Εξωτερικών Τζέιμς Κλίβερλι ανακοίνωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα καλύψει έως και 5 εκατομμύρια λίρες (6 εκατομμύρια δολάρια) από τις δημόσιες δωρεές.
Ο Κλίβερλι δήλωσε: «Όταν συμβαίνουν καταστροφές όπως αυτοί οι τρομεροί σεισμοί, ξέρουμε ότι ο βρετανικός λαός θέλει να βοηθήσει. Έχουν αποδείξει ξανά και ξανά ότι λίγοι είναι πιο γενναιόδωροι και συμπονετικοί»,
2,3 δισ. λίρες σε όπλα στην Ουκρανία και 5 εκατ. λίρες σε βοήθεια από καταστροφές για 23 εκατομμύρια ανθρώπους. Είναι αληθινό αυτό; Προφανώς ναι.
Υπέρβαση της πολιτικής
Υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους αυτό μπορεί να μετρηθεί στην κλίμακα Ρίχτερ της απανθρωπιάς του ανθρώπου προς άλλον άνθρωπο. Σε ανθρωπιστικό επίπεδο, οι καταστροφές σε παγκόσμια κλίμακα απαιτούν μια παγκόσμια αντίδραση που υπερβαίνει την πολιτική – ή το βαθμό στον οποίο ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίμπ Ερντογάν ή ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ αντιμετωπίζονται ως παρίες σε συγκεντρώσεις των μεγάλων και των καλών όπως το Νταβός.
Μέσα σε μια ημέρα από την καταστροφή, το γαλλικό σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo δημοσίευσε ένα σκίτσο που έδειχνε ένα κατεστραμμένο κτήριο, ένα αναποδογυρισμένο αυτοκίνητο και έναν σωρό από συντρίμμια με τη λεζάντα: «Δεν χρειάζεται να στείλουμε τανκς».
Αυτό ήταν κάτι περισσότερο από ένα μεμονωμένο σκίτσο κακόγουστου χαρακτήρα και το Charlie Hebdo δεν είναι ένα οποιοδήποτε σατιρικό περιοδικό.
Το 2015, το Hebdo έγινε το επίκεντρο αυτού που περιγράφηκε ως η υπεράσπιση της δημοκρατίας και της ελευθερίας του λόγου ενάντια στις επιθέσεις φανατικών και τρομοκρατών – όπως παρουσιάζεται σήμερα η Ουκρανία. Τα γραφεία του στο Παρίσι δέχθηκαν επίθεση από τους Said και Cherif Kouachi, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι εκπροσωπούσαν τη μαχητική οργάνωση Αλ Κάιντα, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 12 άτομα και να τραυματιστούν άλλα 11.
Η επίθεση προκάλεσε μαζικές διαδηλώσεις. Το σύνθημα «Je Suis Charlie» έγινε viral. Το Charlie Hebdo έγινε σύμβολο της ελευθερίας του λόγου που δέχεται επίθεση από βαρβάρους με γένια. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, ο απροκάλυπτος ρατσισμός του Charlie Hebdo κρύφτηκε τότε κάτω από το χαλί, όπως συνεχίζει να συμβαίνει και σήμερα.
Ελάχιστοι οργανισμοί μέσων ενημέρωσης αναφέρθηκαν στο τελευταίο του απότοκο, αν και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν άργησαν να αντιδράσουν.
Ένα σφάλμα μεγάλων διαστάσεων
Πολλά έχουν γραφτεί για την αργή κατάρρευση των ΗΠΑ και της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή, που παρελαύνουν από τις στρατιές των Ταλιμπάν στην Καμπούλ ή τις αυτοκτονικές μετωπικές επιθέσεις του στρατού κατάδικων του Βάγκνερ στο Ντονμπάς.
Ωστόσο, η απροθυμία της ΕΕ να είναι ο πρώτος ανταποκριτής σε αυτή την κρίση είναι εντελώς εθελοντική. Πρόκειται για ένα αβίαστο λάθος μεγάλων διαστάσεων. Αυτή είναι μια ευκαιρία να δείξουμε ηθική ηγεσία και ανθρωπιά σε εκατομμύρια ανθρώπους. Είναι μια ευκαιρία να μιλήσουμε απευθείας σε αυτούς, όχι στις κυβερνήσεις τους ή στους προέδρους που προσπαθούν να ελιχθούν για την επανεκλογή τους.
Αυτή είναι μια ευκαιρία να δείξουμε στον κόσμο ότι η Δύση μπορεί να ανοικοδομήσει αλλά και να καταστρέψει. Αλλά αυτό είναι το τελευταίο συναίσθημα που υπάρχει σήμερα στο μυαλό της Ευρώπης-Φρούριο. Η Ευρώπη-φρούριο περιφράσσει τον πλούτο της. Οι ψηλοί ηλεκτροφόροι φράχτες και οι περιπολίες με μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι εκεί για να κρατούν τις ορδές των ειδωλολατρών έξω.
Ποιο ισχυρότερο ερέθισμα θα μπορούσε να σας κάνει να δώσετε σε εκατομμύρια ανθρώπους για να αναζητήσουν αλλού την ηγεσία;
Ενώ δεν έχουν συγκεντρωθεί ακόμη σημαντικά ποσά στη Βρετανία, τη Γαλλία ή τη Γερμανία, οι Σαουδάραβες έχουν συγκεντρώσει περισσότερα από 51 εκατ. δολάρια τέσσερις ημέρες μετά την έναρξη της πλατφόρμας Sahem για την ανακούφιση της Συρίας και της Τουρκίας.
Είναι ψίχουλα για οποιοδήποτε μέλος της βασιλικής οικογένειας της Σαουδικής Αραβίας, αλλά μια σημαντική δωρεά από τους ίδιους τους Σαουδάραβες. Ντροπιάζει τη Βρετανία. Ωστόσο, ας εγκαταλείψουμε την ηθική ή οποιαδήποτε αίσθηση κοινής ανθρωπιάς. Ας ακολουθήσουμε το πνεύμα της εποχής του προσωπικού συμφέροντος.
Εκπληκτικά στοιχεία
Πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Μέση Ανατολή αντιπροσώπευε το 25 τοις εκατό των αιτούντων άσυλο στην Ευρώπη το 2021, και από αυτούς ο μεγαλύτερος αριθμός προερχόταν από τη Συρία, το Ιράκ και την Τουρκία στην πέμπτη θέση. Το Αφγανιστάν ήταν δεύτερο.
Ο πόλεμος στη Συρία μετέτρεψε την Τουρκία στη μεγαλύτερη χώρα υποδοχής προσφύγων στον κόσμο, φιλοξενώντας πάνω από 3,6 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες και 320. 000 άτομα άλλων εθνικοτήτων. Πέρυσι ξόδεψε 5,59 δισ. δολάρια σε ανθρωπιστική βοήθεια, ποσό που αντιστοιχεί στο 0,86% του ΑΕΠ της, γεγονός που την καθιστά παγκόσμιο ηγέτη, σύμφωνα με έκθεση των αναπτυξιακών πρωτοβουλιών.
Όσον αφορά τα χρήματα που δαπανώνται, η Τουρκία είναι δεύτερη μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτά είναι εκπληκτικά στοιχεία για μια κυβέρνηση που τόσο συχνά διασύρεται στη Δύση.
Όμως η προσπάθεια αυτή δεν είναι δεδομένη. Τα τουρκικά ακροδεξιά κόμματα, όπως το κόμμα της Νίκης, διεξάγουν καμπάνιες για να συγκεντρώσουν χρήματα για εισιτήρια λεωφορείων για την απέλαση Σύρων. Αναζητώντας κάποιον να κατηγορήσουν για τις αργές προσπάθειες ανακούφισης, ορισμένοι Τούρκοι στρέφονται κατά των προσφύγων μετά από αυτή την καταστροφή.
Πρόκειται για γεγονότα αρκετά μεγάλα ώστε να προκαλέσουν μελλοντικά κύματα προσφύγων, καθώς η επιχείρηση ανοικοδόμησης θα διαρκέσει χρόνια, αν όχι δεκαετίες.
Είναι απολύτως προς το συμφέρον της Ευρώπης να διασφαλίσει ότι η Τουρκία μπορεί να αντεπεξέλθει και να συνεχίσει την πολιτική της για την επανεγκατάσταση προσφύγων στη βόρεια Συρία. Αλλά και η Συρία, που κάποτε ήταν το επίκεντρο τόσων μυστικών δυτικών εξοπλισμών, έχει εγκαταλειφθεί. Οι Σύροι πρόσφυγες πέθαιναν από το κρύο πολύ καιρό πριν ο σεισμός χτυπήσει το Χαλέπι και το Ιντλίμπ.
Το ένα τρίτο του συνόλου των θυμάτων πιστεύεται ότι βρίσκεται στην επαρχία Hatay, ακριβώς απέναντι από τα σύνορα με τη Συρία. Η καταστροφή στο Χατάι είχε άμεσο αντίκτυπο στη βοήθεια προς τη Συρία που περνάει από το πέρασμα Bab al-Hawa, τον ομφάλιο λώρο της βοήθειας για εκατομμύρια ανθρώπους στη βορειοδυτική Συρία που ζουν σε περιοχές εκτός του ελέγχου της συριακής κυβέρνησης.
Οι Σύριοι που βρίσκονται υπό κυβερνητικό έλεγχο δεν έχουν καλύτερη τύχη. Το κράτος έχει διαλυθεί από τον πόλεμο και, όπως το Ιράν στις πρώτες ημέρες της Ισλαμικής Δημοκρατίας, έχει παραλύσει από τις κυρώσεις.
Μια βιβλική μοίρα
Κάθε χρόνο το χάσμα, μεταξύ του σωστού πράγματος που πρέπει να κάνουμε και των πραγμάτων που τελικά κάνουμε, μεγαλώνει. Κάθε χρόνο τα λόγια που εκστομίζουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες γίνονται όλο και πιο τραγελαφικά.
Είναι απολύτως προς το συμφέρον της Ευρώπης να διασφαλίσει ότι η Τουρκία μπορεί να αντεπεξέλθει και να συνεχίσει την πολιτική της για την επανεγκατάσταση προσφύγων στη βόρεια Συρία.
Τον περασμένο Οκτώβριο ο κορυφαίος αξιωματούχος της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Josep Borrell μίλησε στα εγκαίνια της Ευρωπαϊκής Διπλωματικής Ακαδημίας στις Βρυξέλλες στις 13 Οκτωβρίου. Αυτά είπε, σύμφωνα με το επίσημο κείμενο:
«Η Ευρώπη είναι ένας κήπος. Φτιάξαμε έναν κήπο. Όλα λειτουργούν. Είναι ο καλύτερος συνδυασμός πολιτικής ελευθερίας, οικονομικής ευημερίας και κοινωνικής συνοχής που μπόρεσε να οικοδομήσει η ανθρωπότητα – τα τρία αυτά πράγματα μαζί… Το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου κόσμου είναι ζούγκλα και η ζούγκλα μπορεί να εισβάλει στον κήπο. Οι κηπουροί πρέπει να πάνε στη ζούγκλα. Οι Ευρωπαίοι πρέπει να ασχοληθούν πολύ περισσότερο με τον υπόλοιπο κόσμο. Διαφορετικά, ο υπόλοιπος κόσμος θα εισβάλλει σε εμάς, με διάφορους τρόπους και μέσα».
Αν υπήρξε ποτέ μια ευκαιρία να σταματήσει αυτή η πρωτόγονη ασυναρτησία, αυτή είναι τώρα.
Θα αδράξει η Ευρώπη αυτή τη στιγμή; Αμφιβάλλω, γιατί έχω εγκαταλείψει προ πολλού την πίστη στην έννοια της προόδου. Και ο κήπος της Εδέμ του Borrell αξίζει πλήρως τη βιβλική του μοίρα.
