Μία φορητή συσκευή που φόρεσαν έγκυοι και θυμίζει «έξυπνο ρολόι» έδειξε ότι η έλλειψη ύπνου και σωματικής δραστηριότητας στην εγκυμοσύνη συνδέονται με τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Στάνφορντ συνέλεξαν δεδομένα από συσκευές τις οποίες φορούσαν περισσότερες από 1.000 έγκυοι.
Με έναν αλγόριθμο μηχανικής μάθησης, οι ερευνητές ανέλυσαν τις πληροφορίες για τη δραστηριότητά των εγκύων. Εντόπισαν ποιες έγκυοι κοιμόντουσαν λιγότερο και είχαν μειωμένη σωματική δραστηριότητα, πριν φθάσουν κοντά στο τέλος της εγκυμοσύνης. Αυτές οι έγκυοι είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
«Δείξαμε ότι ένας αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να δημιουργήσει ένα «ρολόι» που καταγράφει τη σωματικής δραστηριότητα και τις ώρες ύπνου στην εγκυμοσύνη και μπορεί να βρει πόσο θα προχωρήσει η εγκυμοσύνη», είπε η επικεφαλής της μελέτης και καθηγήτρια στην ιατρική σχολή του Στάντφορντ, Νίμα Αγκαεπούρ.
Όσο προχωρά η εγκυμοσύνη μειώνεται ο ύπνος και η άσκηση
Σε μία φυσιολογική εγκυμοσύνη, όσο περνούν οι εβδομάδες υπάρχουν προοδευτικά αλλαγές στον ύπνο και τη σωματική δραστηριότητα.
«Μερικές γυναίκες όμως δεν ακολουθούν αυτό το «ρολόι». Όταν τα επίπεδα ύπνου και δραστηριότητας δεν αλλάζουν όπως συμβαίνει στις περισσότερες εγκύους, είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι για πρόωρο τοκετό», τόνισε.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως όταν η μείωση του ύπνου και της σωματικής δραστηριότητας συνέβαινε πιο γρήγορα από το αναμενόμενο, υπήρχε κίνδυνος πρόωρου τοκετού.
Ο αλγόριθμος της τεχνητής νοημοσύνης θεωρεί τις εγκυμοσύνες μερικών γυναικών με βάση τον ύπνο και τη σωματική τους δραστηριότητα πιο προχωρημένες και αυτές έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Ο πρόωρος τοκετός είναι επικίνδυνος για το μωρό
Ο πρόωρος τοκετός συνδέεται με επιπλοκές για τα νεογέννητα, όπως παθήσεις στα μάτια, στους πνεύμονες, στον εγκέφαλο και το πεπτικό σύστημα.
Η προωρότητα είναι η κύρια αιτία θανάτου για παιδιά κάτω των πέντε ετών σε όλο τον κόσμο.
Μελέτες έχουν δείξει ότι παράγοντες κινδύνου για πρόωρο τοκετό είναι μεταξύ άλλων τα εξής:
- αυξημένα επίπεδα φλεγμονής στην έγκυο
- συγκεκριμένες αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημα
- υψηλότερα επίπεδα στρες
- ιστορικό πρόωρου τοκετού
- ορισμένοι τύποι βακτηρίων στο μικροβίωμα της μητέρας
Δεν υπάρχει τρόπος να προβλεφθεί με σιγουριά ο πρόωρος τοκετός
Δυστυχώς η επιστημονική κοινότητα δεν μπορεί να προσδιορίσει με αξιοπιστία ποιες έγκυοι κινδυνεύουν να γεννήσουν πρόωρα. Ακόμα όμως κι αν γνωρίζει ο γιατρός ότι η έγκυος είναι πιθανό να γεννήσει πρόωρα, παραδείγματος χάριν επειδή είχε γεννήσει και στο παρελθόν πρόωρα, δεν υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες ώστε να προχωρήσει η εγκυμοσύνη όσο περισσότερο γίνεται.
Η δημιουργία φαρμάκων που θα μπορούσαν να παρατείνουν την επαπειλούμενη εγκυμοσύνη είναι περίπλοκη, εν μέρει λόγω ηθικών ανησυχιών σχετικά με τον έλεγχο φαρμάκων, τα οποία μπορεί να βλάψουν το έμβρυο.
Στις περιπτώσεις όμως που διαπιστώνεται ότι η έγκυος δεν κοιμάται και δεν κινείται αρκετά, θα μπορούσαν να υπάρξουν παρεμβάσεις για να βοηθήσουν τις μέλλουσες μητέρες να υιοθετήσουν καλύτερες συνήθειες ύπνου και άσκησης και με αυτό τον τρόπο να μειωθεί δυνητικά η πιθανότητα πρόωρου τοκετού.
Εστιάζοντας στις μητέρες που κινδυνεύουν
Οι ερευνητές της ιατρικής σχολής του Στάντφορντ συνεργάστηκαν με το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, όπου παρακολουθούνται πολλές μαύρες γυναίκες, οι οποίες όπως είπαν οι ερευνητές, βιώνουν πολλές αντιξοότητες και έχουν αυξημένα ποσοστά πρόωρου τοκετού.
Περισσότερες από τις μισές γυναίκες που έλαβαν μέρος στη μελέτη ήταν μαύρες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το ποσοστό πρόωρου τοκετού είναι περίπου 50% υψηλότερο στις μαύρες γυναίκες από ότι στις λευκές γυναίκες.
Τι έδειξε η μελέτη
Οι συμμετέχουσες, από το πρώτο τρίμηνο μέχρι τον τοκετό φορούσαν ηλεκτρονικές συσκευές καταγραφής, που θυμίζουν έξυπνα ρολόγια και καταγράφουν μετρήσεις σωματικής δραστηριότητας και έκθεσης στο φως μία φορά το λεπτό.
Οι ερευνητές είχαν δεδομένα για την υγεία κάθε γυναίκας, όπως για υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτης, καρδιακές παθήσεις και κατάθλιψη, επιπλοκές εγκυμοσύνης όπως προεκλαμψία και λοιμώξεις και πληροφορίες για τον τοκετό, συμπεριλαμβανομένης της διάρκειας της εγκυμοσύνης, του βάρους του μωρού κατά τη γέννηση και των ιατρικών επιπλοκών του νεογνού.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι τα μοτίβα ύπνου και σωματικής δραστηριότητας αλλάζουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συνήθως υπάρχουν όλο και περισσότερες διαταραχές ύπνου και λιγότερη σωματική δραστηριότητα, όσο εξελίσσεται η εγκυμοσύνη και το μωρό μεγαλώνει.
Η έλλειψη ύπνου και άσκησης σχεδόν διπλασιάζουν τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού
Οι ερευνητές εξεπλάγησαν όταν διαπίστωσαν ότι μπορούν να προβλέψουν τον πρόωρο τοκετό όταν υπάρχει σημαντική απόκλιση από τα φυσιολογικά μοτίβα κάθε σταδίου της εγκυμοσύνης.
Όταν το μοντέλο μηχανικής μάθηση «έβλεπε» ότι μία γυναίκα κοιμάται καλύτερα και είναι πιο δραστήρια από ό,τι συνήθως για το στάδιο της εγκυμοσύνης της, είχε 48% μειωμένο κίνδυνο να γεννήσει πρόωρα.
Αντιθέτως, όταν το μοντέλο έδειχνε ότι μία έγκυος κοιμόταν χειρότερα και ήταν λιγότερο ενεργή από ό,τι συνήθως για το στάδιο της εγκυμοσύνης της, ο κίνδυνος για πρόωρο τοκετό ήταν 44% υψηλότερος.
Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν είναι μία καλή βάση για μελλοντικές μελέτες που θα μπορούσαν να γίνουν για να φανεί εάν η παρακολούθηση και τροποποίηση των συνηθειών μίας εγκύου σχετικά με τον ύπνο και την σωματική δραστηριότητα θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Αν και τα ευρήματα βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, οι ερευνητές εκτιμούν ότι θα μπορούσαν οι γιατροί να συμβουλεύουν τις εγκύους να αλλάξουν τις συνήθειες του ύπνου τους, όπως παραδείγματος χάριν να διατηρούν σταθερές ώρες που πηγαίνουν για ύπνο και ξυπνάνε, να κοιμούνται αρκετές ώρες και να εκτίθενται σε φυσικό φως κατά τη διάρκεια της ημέρας, για να βοηθήσουν στη ρύθμιση του «ρολογιού» του σώματός τους.
