Europa Universalis

Όταν ένας gamer φέρνει στο μυαλό του την κατηγορία των Grand Strategy games τότε η πρώτη publisher που του έρχεται στο μυαλό δεν είναι άλλη από την Paradox Interactive. Ο developing κλάδος της εν λόγω αγαπημένης εταιρείας ονομάζεται Paradox Development Studio και ακολουθεί την παράδοση της σουηδικής εταιρείας Target Games η οποία φημίζεται για τα επιτραπέζια πολεμικά games της.

Στις άρχές του 2000 η Paradox κυκλοφορεί το παιχνίδι που την έκανε πασίγνωστη και έδωσε το έναυσμα για τρία εξίσου πετυχημένα sequels. Το όνομα του είναι Europa Universalis και αν δεν έχετε ασχοληθεί μέχρι τώρα μαζί του, μόλις διαβάσετε το review θα το πράξετε!

The World is Yours!
Στο Europa Universalis αναλαμβάνετε τον ρόλο του διαχειριστή ενός εκ των ισχυρών εθνών που ανταγωνίζονταν στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα ανάμεσα στα έτη 1492 – 1792. Ο στόχος που θα σας οδηγήσει στον θρίαμβο εξαρτάται αποκλειστικά από το ποια θα είναι τα victory conditions που θα επιλέξετε.

Τα victory conditions επιλέγονται την στιγμή που θα αποφασίσετε ποιο από τα 9 διαθέσιμα ιστορικά σενάρια θα παίξετε. Υπάρχουν τέσσερα είδη victory που μπορείτε να πετύχετε: standard, supremacy, deathmatch και mission. Το standard είναι το προτιμότερο για τους νεοεισερχόμενους στον υπέροχο κόσμο του Europa Universalis διότι προσφέρει τον περισσότερο χρόνο για ανάπτυξη. Στο standard θριαμβεύει όποιος συγκεντρώσει τους περισσότερους victory points μέχρι το τέλος της ιστορικής περιόδου που καλύπτει το παιχνίδι, το 1792 δηλαδή. Στο supremacy κερδίζει η πρώτη χώρα που θα συγκεντρώσει τον αριθμό victory points που εσείς θα ορίσετε. Στο deathmatch νικά όποιος κατακτήσει τον αριθμό των περιοχών που βάλατε και στο mission που είναι και το μικρότερο σε διάρκεια, νικητής ανακηρύσσεται εκείνος που θα ολοκληρώσει πρώτος μια από τις αποστολές που του αναθέτει ο ηγεμόνας του!

Επιλογές να φαν κι οι κότες!
Η είσοδος στο κεντρικό μενού του Europa Universalis αποκαλύπτει τις κλασικές επιλογές για να ξεκινήσετε single-player ή multiplayer game και την δυνατότητα να παρακολουθήσετε ξανά την εισαγωγή. Επιλέγοντας single-player βλέπετε στο αριστερό μέρος της οθόνης την λίστα με τις 9 ιστορικές αποστολές συν το tutorial και το φανταστικό σενάριο με τον χαρακτηριστικό τίτλο fantasia. Λόγω της πολυπλοκότητας του παιχνιδιού προτείνουμε να επιλέξετε αρχικά το tutorial mission και στη συνέχεια να συνεχίσετε με το fantasia.

Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα missions το fantasia δωρίζει την εξουσία σε ένα από 8 έθνη και σας προτρέπει να ξεκινήσετε την ανάπτυξη σας επ’ άπειρον. Η διαφορά με τα ιστορικά missions είναι ότι στο fantasia ξεκινάτε από το μηδέν, όλοι οι αντίπαλοί σας διαθέτουν περίπου τα ίδια μέσα και έτσι έχετε τον χρόνο να αναπτυχθείτε τρομερά πριν συναντήσετε αντίσταση από άλλο έθνος, μαθαίνοντας έτσι καλά το παιχνίδι.

Στα ιστορικά missions αναλαμβάνετε την διοίκηση μίας χώρας και το επίπεδο δυσκολίας εξαρτάται από το ποια είναι αυτή η χώρα. Για παράδειγμα αν επιλέξετε καμία Σουηδία στον Τριακονταετή Πόλεμο ή καμία Πολωνία – Λιθουανία σε άλλη αποστολή ούτε που θα καταλάβετε πότε θα μπουκάρουν στις πόλεις σας οι… οχτροί! Ένας ακόμα αποτρεπτικός παράγοντας για να ασχοληθείτε αμέσως με τα ιστορικά missions είναι ότι η χώρα που θα αναλάβετε, έχει συγκεκριμένες περιοχές, έτοιμα κτίρια, merchants , τεχνολογίες και στρατούς, συνεπώς θα μπλεχτείτε αρκετά με τις αμέτρητες επιλογές σας.

Περιβάλλον χρήσης
Ξεκινώντας ένα ιστορικό mission ή το fantasia, εισέρχεστε στο προσεγμένο user interface του παιχνιδιού. Τα δύο τρίτα της οθόνης καλύπτονται από τον γενικό χάρτη της περιοχής στην οποία δράτε, είτε πρόκειται για την Ευρώπη, τον Νέο Κόσμο (Αμερική), την Ασία ήτην Αφρική. Κάτω από τον χάρτη βρίσκεται το text window όπου εμφανίζονται σε κείμενο τα σημαντικότερα γεγονότα, π.χ. η επίθεση σε μια χώρα, η κήρυξη πολέμου, η πετυχημένη ή αποτυχημένη απόπειρα εποικισμού κ.ο.κ.

Πάνω από τον χάρτη βλέπετε τα icons και τα νούμερα που αντιπροσωπεύουν ποσοτικά τους πόρους που έχετε στην διάθεσή σας για να κυριαρχήσετε στον κόσμο. Ξεκινώντας από αριστερά προς τα δεξιά, βλέπετε το πόσους merchants, settlers και diplomats έχετε. Ακριβώς δίπλα τους είναι το νούμερο που δείχνει πόσο σταθερή είναι η αυτοκρατορία σας, πόσο στρατό μπορείτε να επιστρατεύσετε, πόσα λεφτά έχει το κρατικό ταμείο και το icon με το οποίο «παγώνετε» τον χρόνο για να δίνετε με την άνεση σας τις εντολές. Το αριστερό τμήμα της οθόνης καλύπτεται από μια στήλη με όλες τις επιλογές που χρειάζεστε για να διοικήσετε την αυτοκρατορία σας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι δημιουργίες κτιρίων, ο χάρτης κτλ.

Για την αυτοκρατορία μου ρε γαμώτο!
Η παγκόσμια κυριαρχία στο Europa Universalis μόνο παιχνιδάκι δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Ανεξάρτητα με το ποιο σενάριο ή λαό θα επιλέξετε, είστε υποχρεωμένοι να διατηρείτε αδιάκοπα την ισορροπία ανάμεσα στις συμμαχίες με τα άλλα κράτη, στα έσοδα–έξοδα σας, στις αποικιακές και στις πολεμικές σας περιπέτειες κ.ο.κ. Η ανάπτυξη του στρατού σας προϋποθέτει να ορίσετε πόσα λεφτά θα δαπανήσετε για την συντήρηση τους. Είναι ξεκάθαρο ότι θα αρχίσετε να σκάτε μπόλικα λεφτά όταν οι στρατιές σας θα έχουν πολλαπλασιαστεί σημαντικά. Μπορείτε επίσης να αγοράσετε upgrades που αυξάνουν τα επίπεδα της ναυτικής και της χερσαίας τεχνολογίας σας αντίστοιχα.

Πρώτο βήμα για την νίκη αποτελεί η επέκταση του κράτους σας. Αν είστε τυχεροί και δεν συνορεύετε με άλλες ισχυρές χώρες τότε πρέπει να στείλετε άμεσα τις στρατιές σας στα διπλανά κράτη. Με το που πατάνε το πόδι τους εκεί, συνήθως τους υποδέχονται οι εξαγριωμένοι ιθαγενείς αλλά η εξόντωσή τους είναι εύκολη υπόθεση, ακόμα και με λίγα στρατεύματα. Μετά την πρώτη μάχη με τους ιθαγενείς, μπορείτε να μετατρέψετε την περιοχή σε αποικία σας ή σε trading center.

Η μετατροπή σε αποικία είναι εξαιρετικά δαπανηρή διότι χρειάζεστε 7 settlers συνολικά στην καλύτερη περίπτωση (διότι πολλές φορές οι προσπάθειες αποικισμού αποτυγχάνουν τυχαία) οπότε σε πρώτη φάση μπορείτε να αρκεστείτε στα trading centers που σας αποφέρουν ένα μικρό εισόδημα. Φυσικά η αποικιοποίηση όλων των περιοχών είναι το τελικό ζητούμενο. Βλέπετε μια αποικία προσφέρει πολύ χρήμα διαμέσου της φορολογίας και η ανάπτυξη της σας επιτρέπει να φτιάχνετε φρούρια, στρατούς, στόλους και κτίρια που επηρεάζουν όλη την αυτοκρατορία, στο έδαφος της.

Αμέσως μετά θα πρέπει να αναπτύξετε το εμπόριο σας στέλνοντας όσους merchants έχετε στο εμπορικό σας κέντρο, δηλαδή την πρωτεύουσα. Όταν το επίπεδο υποδομής και των υπολοίπων τεχνολογιών ανέβει αρκετά, αρχίζει το χτίσιμο των πέντε συνολικά κτιρίων (fine arts academy, weapons, naval equipments και goods manufactory και refinery) που θα τοποθετήσετε σε όσες περισσότερες περιοχές μπορείτε. Καθένα τους αυξάνει το επίπεδο μιας αντίστοιχης τεχνολογίας και φυσικά αποφέρει μπόλικα χρήματα κάθε μήνα στα ταμεία σας.

Προσοχή στο ταμείο!
Το χτίσιμο της οικονομίας σας απαιτεί μεγάλη προσοχή. Αν μαζεύετε όλο τον προϋπολογισμό σας στο treasury και δεν δίνετε τίποτα στις διάφορες τεχνολογίες, αυτές θα αναπτυχθούν εκατονταετηρίδες μετά! Αν αντίστοιχα, δώσετε πολύ χρήμα στις τεχνολογίες και μειώσετε το treasury, δεν θα έχετε λεφτά για να φτιάξετε στρατούς, να στείλετε αποίκους κ.ο.κ. Στα παραπάνω προσθέστε και τον παράγοντα πληθωρισμό που αυξάνει τις τιμές στα ύψη αν δεν τον ελέγξετε.

Η επαφή με άλλες γεωπολιτικές δυνάμεις γίνεται διαμέσω της διπλωματίας. Μόλις οι στρατιές σας φτάσουν στα σύνορα άλλου κράτους, στέλνετε αμέσως διπλωμάτες. Ορισμένα κράτη έχουν από την αρχή εχθρική στάση απέναντί σας και για να την βελτιώσετε πρέπει να συνάψετε γάμους συμφέροντος, να κάνετε εμπορικές συμφωνίες, να τους δώσετε λεφτά και τεχνολογία ή να συνάψετε συμμαχία μαζί τους. Έχετε υπόψη σας ότι αν αθετήσετε συμμαχίες ή επιτεθείτε απρόκλητα σε κάποιο έθνος, θα θεωρηθείτε ύπουλος και δεν θα σας βλέπει κανένας με καλό μάτι στις μελλοντικές συναλλαγές σας.

Είναι απίστευτο, όσο αυξάνεται το χρηματικό μου πλεόνασμα και ο χρυσός, τόσο αυξάνεται και ο πληθωρισμός μα τους άθλιους νόμους της αγοράς!

Μιλήσαμε νωρίτερα για την σταθερότητα (stability) της αυτοκρατορίας σας. Χαμηλό stability σημαίνει ότι η κατάσταση είναι τεταμένη και εξεγέρσεις πρόκειται να ξεσπάσουν από στιγμή σε στιγμή. Όταν εξεγερθεί μια περιοχή πρέπει να καταπνίξετε άμεσα την εξέγερση στέλνοντας στρατό. Αν αυτό δεν γίνει σύντομα, οι επαναστατικοί στρατοί καταλαμβάνουν και τις δίπλα περιοχές ενώ αν μια περιοχή περάσει αρκετό χρόνο στα χέρια των επαναστατών, αυτονομείται αμέσως και την χάνετε. Το stability επηρεάζουν αρνητικά οι συνεχείς πόλεμοι, τα οικονομικά προβλήματα και οι θρησκευτικές διαφορές.

Για να ρυθμίσετε τις θρησκευτικές διαφορές πρέπει να πάτε στο icon που δείχνει το σύμβολο της θρησκείας σας και να καθορίσετε το επίπεδο ανοχής που θα δείξετε στους αλλόθρησκους που βρίσκονται στην επικράτεια σας. Πρέπει να βρείτε μια χρυσή τομή διότι η υπερβολική ή η μηδενική ανοχή θα έχει τα ίδια αποτελέσματα, δηλαδή εξεγέρσεις!

Αμολύστε τα σκυλιά του πολέμου!
Ο πόλεμος είναι ένα απαραίτητο εργαλείο ισχυροποίησης της αυτοκρατορίας σας αλλά τρομακτικά δαπανηρός και τα αποτελέσματά του είναι αμφιλεγόμενα αν δεν επιλέξετε σωστά τον στόχο σας. Μιας και μιλάμε για ρεαλιστικότατο strategy, όταν ο στρατός σας καταλάβει μια περιοχή του εχθρού, η περιοχή δεν περνά στην εξουσία σας αλλά εξακολουθεί να προσφέρει πρώτες ύλες στον αντίπαλο! Ο μοναδικός τρόπος για να αρπάξετε όλες τις χώρες του εχθρού είναι να τον αφήσετε με ένα province και στην συνέχεια να το ρίξετε στην διπλωματία, ζητώντας του να σας δώσει τα provinces που θέλετε!

Είναι αντιληπτό πλέον ότι από την στιγμή που ο πόλεμος απειλεί την σταθερότητα του κράτους σας, ρουφάει μεγάλα ποσά για στρατιωτικές δαπάνες και δεν σας αποφέρει πολλές περιοχές αν δεν συρρικνώσετε εντελώς τον αντίπαλο, καλό είναι να αποφεύγεται. Όταν αποφασίσετε να πολεμήσετε, βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε όλες τις περιοχές του εχθρού και αρχίστε την κατασκευή στρατού. Ο στρατός αποτελείται από τρία σώματα: πεζικό, ιππικό και κανόνια. Το πόσο ισχυρά είναι εξαρτάται από την land technology σας συνεπώς φροντίστε να την έχετε ανεβάσει πριν από μακροχρόνιους πολέμους.

Τις εχθρικές περιοχές όπου έχει χτιστεί φρούριο, μπορείτε να τις πολιορκήσετε και να φθείρετε τον στρατό που βρίσκεται εκεί ή να επιτεθείτε μετωπικά, χάνοντας περισσότερους άντρες αλλά τελειώνοντας μια και καλή με την περιοχή. Το A.I. των αντίπαλων κρατών είναι μέτριο. Αν «μυριστούν» ότι έχει αποδυναμωθεί η αυτοκρατορία σας θα σας την πέσουν από παντού σας όρνεα αλλά οι επιθέσεις θα γίνουν είτε με πενιχρό στρατό είτε σε αδιάφορες περιοχές, ενώ η πρωτεύουσά τους θα είναι αφύλακτη!

Το Europa Universalis απαιτεί γενικά μεγάλο μέρος του ελεύθερου χρόνου σας. Ανάλογα με το πώς θα ρυθμίσετε την ταχύτητα (σε πόσους μήνες ή χρόνια θα αναλογεί ένα λεπτό αληθινού gaming time), θα χρειαστείτε αρκετές ώρες για να τερματίσετε ένα μόνο σενάριο, πολλώ δε μάλλον όλα τα σενάρια. Αν αναλογιστείτε τα 19 διαφορετικά factions, τα 1500 provinces στον χάρτη αλλά και το multiplayer, μιλάμε για αρκετές εβδομάδες συνεχούς gaming!

Ένας εναντίον όλων!
Το multiplayer mode του Europa Universalis αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση για τους έμπειρους gamers. Παίζοντας ενάντια σε 7 φίλους ή άγνωστους αντιπάλους διαμέσω ιντερνέτ ή σε LAN θα βρεθείτε σύντομα μπροστά στο ενδεχόμενο ολοκληρωτικού πολέμου. Οοι διαθέσιμες περιοχές προς κατάκτηση θα συρρικνωθούν γρήγορα, η διπλωματία δεν θα σας βγάζει πουθενά και όλο το παιχνίδι θα είναι μια συνεχής κούρσα με τον χρόνο! Παρόλα αυτά, η εμπειρία αυτή μπορεί σε πολλές περιπτώσεις να είναι πολύ πιο διασκεδαστική απ’ το κυρίως campaign, προσφέροντας ένα ευχάριστο επιδόρπιο στους ικανούς παίκτες.

Εικόνες για κλάματα!
Αν θεωρείτε απαραίτητα τα καλά γραφικά σε ένα Strategy τότε μείνετε μακριά από το Europa Universalis! Εκτός από τον τυπικό χάρτη με τις περιοχές, οι στρατοί απεικονίζονται με icons στρατιωτών που συγκρούονται μεταξύ τους. Η οπτικοποίηση των πόλεων γίνεται με πενιχρά γραφικά αλλά λειτουργικά ενώ μην περιμένετε να δείτε κανένα εντυπωσιακό cinematic παρά μόνο την στιγμή που τελειώνει το παιχνίδι!

Το Europa Universalis προσπαθεί να σας βάλει στο κλίμα των αιώνων που διαδραματίζεται πετώντας σας αραιά και που μια ορχηστρική μουσική της πλάκας ενώ στο μεγαλύτερο μέρος του gaming time δεν ακούτε καθόλου μουσική! Τα ηχητικά εφέ του είναι τυπικά και περιορίζονται σε κλαγγές σπαθιών όταν γίνονται μάχες, ζητωκραυγές όταν πετυχαίνετε κάποια αποστολή κ.ο.κ.

Ένα πραγματικό grand strategy!
Αν αποφασίσετε να ασχοληθείτε με το Europa Universalis σας εγγυούμαστε ένα μόνο πράγμα κι αυτό είναι άφθονο «κάψιμο» μπροστά στον υπολογιστή! Μιλάμε για ένα παιχνίδι που θα ακούσετε συχνά τον εαυτό σας να λέει την φράση «πάμε μερικά in-game χρόνια ακόμα μπας και πετύχουμε αυτό ή εκείνο», αντιλαμβανόμενοι τελικά ότι την ξαναείπατε πριν από…10 ώρες! Είναι ένα τρομερά εθιστικό παιχνίδι με πολύ βάθος στο gameplay του και ρεαλιστικές καταστάσεις ενώ στοιχίζει και φραγκοδίφραγκα για να το αποκτήσετε!

Θετικά:
– Απολαυστικό και πολύπλοκο gameplay
– Άπειρες ώρες gaming
– Αναβίωση αγαπημένων ιστορικών εποχών
– Προκαλεί γρήγορα εθισμό

Αρνητικά:
– Μέτρια γραφικά
– Χάλια ήχος και μουσική επένδυση
– Μέτριο A.I.

Βαθμολογία
Γραφικά: 5
Ήχος: 5
Gameplay: 9
Αντοχή: 9
Γενικά: 7.5

Γιάννης Μοσχονάς