Η παραδοσιακή θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF) περιλαμβάνει τη χρήση υψηλών δόσεων ορμονικών φαρμάκων από τη γυναίκα, προκειμένου να παραχθούν ταυτόχρονα πολλά ώριμα ωάρια στις ωοθήκες της. Με τον τρόπο αυτό, η συγκομιδή ωαρίων είναι μεγάλη, η παραγωγή εμβρύων ανάλογα ικανοποιητική και οι επιλογές περισσότερες. Παρομοίως, και τα ποσοστά επιτυχίας της IVF είναι υψηλότερα.
Παρ’ όλα αυτά, η επιθετική διέγερση δεν είναι πάντα η καλύτερη επιλογή. Πέρα από τη μικρή αλλά υπαρκτή πιθανότητα υπερδιέγερσης των ωοθηκών – μιας δυνητικά επικίνδυνης επιπλοκής – το συγκεκριμένο πρωτόκολλο δεν «δουλεύει» πάντα στις πιο μεγάλης ηλικίας γυναίκες, όπως εκείνες πάνω από 40 έτη.
Οι γυναίκες αυτές έχουν συχνά μειωμένες αποθήκες ωαρίων στις ωοθήκες τους, με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στα ορμονικά φάρμακα, ακόμα και στις μεγαλύτερες ενδεδειγμένες δόσεις. Επιπλέον, πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι τα φάρμακα στις γυναίκες αυτές μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στην ποιότητα των ωαρίων που λαμβάνονται την ημέρα της ωοληψίας.
Μια εναλλακτική επιλογή για τις γυναίκες αυτές είναι η δοκιμασία IVF με φυσικό κύκλο, δηλαδή χωρίς φάρμακα, ή έστω με πολύ χαμηλές δόσεις φαρμάκων. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μεγαλώνει συνήθως ένα ωάριο στις ωοθήκες της γυναίκας, το οποίο λαμβάνεται και γονιμοποιείται στο εργαστήριο με το σπέρμα.
Η επιτυχία του φυσικού κύκλου IVF στις γυναίκες άνω των 40 ετών είναι της τάξεως του 15%, ποσοστό καθόλου ευκαταφρόνητο, αν αναλογιστεί κανείς ότι και η κλασική IVF δεν δίνει καλύτερα ποσοστά στις ηλικίες αυτές. Το προσόν αυτής της τεχνικής είναι ότι η γυναίκα δεν επιβαρύνεται με φάρμακα και ότι το ωάριο είναι όσο πιο φυσικό γίνεται. Πιθανά μειονεκτήματα της μεθόδου είναι ότι μπορεί το ένα ωάριο να μην είναι καλό και, συνεπώς, να μη δώσει καλό έμβρυο για επανατοποθέτηση μέσα στη μήτρα.
Η IVF με φυσικό κύκλο παραμένει μια καλή επιλογή για τις γυναίκες που δεν ανταποκρίνονται καλά στα ορμονικά φάρμακα της IVF και επιθυμούν να αποφύγουν την εξωσωματική γονιμοποίηση με δωρεά ωαρίων.
Το άρθρο επιμελήθηκε και υπογράφει ο Θάνος Παπαθανασίου MD (London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
