Ο HPV είναι ο συχνότερος σεξουαλικά μεταδιδόμενος ιός στις προηγμένες κοινωνίες. Υπολογίζεται ότι περίπου το 50-70% των σεξουαλικά δραστήριων ατόμων κάτω των 25 ετών έχει εκτεθεί στον ιό. Ωστόσο, οι περισσότεροι δεν θα αναπτύξουν κάποιο σύμπτωμα, αν και μπορεί να λειτουργούν ως φορείς του ιού και να τον μεταδίδουν στους συντρόφους τους.

Μπορεί να περάσουν αρκετοί μήνες ή ακόμη και 1-2 χρόνια από την πρώτη επαφή ενός ατόμου με τον ιό, μέχρι να εμφανιστούν κάποια ενοχλήματα. Ο μεγάλος χρόνος καθυστέρησης εμφάνισης συμπτωμάτων του ιού δημιουργεί εξαιρετική δυσκολία στον εντοπισμό από ποιον σεξουαλικό σύντροφο προήλθε ο ιός. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα, μόνο υποθέσεις μπορούν να γίνουν.

Επιπλέον, λαμβάνοντας υπ’ όψιν πόσο συχνός είναι ο ιός, δεν έχει νόημα να αναζητήσει το ίδιο το άτομο -γυναίκα ή άνδρας-  ή ο ιατρός την «πηγή» προέλευσης.

Ο ιός HPV εκδηλώνεται με δύο τρόπους στη γυναίκα και μόνο έναν τρόπο στον άνδρα. Τόσο στη γυναίκα όσο και τον άνδρα μπορεί να προκαλέσει κονδυλώματα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. Τα κονδυλώματα, όταν είναι μικρά, μοιάζουν με πολλαπλές μικρές κρεατοελιές, οι οποίες έχουν το χρώμα του δέρματος. Χαρακτηριστικό είναι ότι αυτές οι «ελιές» δεν υπήρχαν παλαιότερα και εμφανίστηκαν σιγά σιγά μέσα στους τελευταίους μήνες.

Στις γυναίκες, ο ιός μπορεί επίσης να εγκατασταθεί στον τράχηλο της μήτρας και να εντοπιστεί τυχαία στο τεστ Παπανικολάου (η γυναίκα δεν έχει συμπτώματα).

Αν και οι βλάβες από τον ιό HPV μπορεί τελικά να εξαφανιστούν από μόνες τους, αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Μπορεί, δε, αυτό να μη γίνει για αρκετά χρόνια (συνήθως 1-2 χρόνια). Επειδή η παρουσία κονδυλωμάτων αφενός προκαλεί αισθητικά προβλήματα, και αφετέρου συντελεί στην παραμονή μεγάλου αριθμού ιών στο σώμα, συστήνεται αυτά να θεραπεύονται άμεσα. Η θεραπεία μπορεί να είναι φαρμακευτική (με τοπικά διαλύματα) ή χειρουργική με τοπική καταστροφή των κονδυλωμάτων με καυτηρίαση, laser και άλλες μεθόδους.

Γενικά, η χειρουργική θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική, αν και σε περιστατικά με μεμονωμένα λίγα κονδυλώματα μπορεί να είναι αρκετά και τα τοπικά φάρμακα.

Στην περίπτωση που μια γυναίκα εμφανίσει τον HPV στο τεστ Παπανικολάου, ο γυναικολόγος χρειάζεται να καταστρώσει πλάνο παρακολούθησης ή θεραπείας ανάλογα με τη βαρύτητα της βλάβης. Πολλές γυναίκες θα προχωρήσουν σε μια ειδική εξέταση, την κολποσκόπηση, την οποία μπορεί να εκτελέσει αξιόπιστα μόνο ο ιατρός που έχει λάβει ειδική εκπαίδευση και πιστοποίηση.

Σε περίπτωση που αποφασιστεί θεραπεία, αυτή είναι κατά κανόνα χειρουργική και περιλαμβάνει αφαίρεση ή καταστροφή του προσβεβλημένου τμήματος του τραχήλου. Οι προχωρημένες βλάβες του τραχήλου από HPV έχουν πιθανότητα της τάξεως του 20% να προχωρήσουν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αν δεν θεραπευτούν.

Αφού ο HPV είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενος, η χρήση προφυλακτικού ελαττώνει την πιθανότητα μετάδοσής του. Επιπλέον, είναι γνωστό ότι η διακοπή του καπνίσματος βελτιώνει την τοπική άμυνα του οργανισμού κατά του ιού και βοηθά το σώμα να τον αποβάλλει συχνότερα και γρηγορότερα.
Πρόσφατα, έχουν κυκλοφορήσει δύο εμβόλια κατά του HPV.

Ο ρόλος τους, όπως και σε όλα τα εμβόλια, είναι να ελαττωθεί η πιθανότητα να «κολλήσει» κανείς τον ιό, όχι να τον θεραπεύσει. Συστήνεται κάθε γυναίκα κάτω των 26 ετών να κάνει το εμβόλιο (κατευθυντήριες οδηγίες από το Υπουργείο Υγείας).

Επόμενο αφιέρωμα:
Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα
Σύφιλη

Διαβάστε περισσότερα www.gynaikologos.net


Το κείμενο υπογράφει ο Δρ. ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ MD (London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Χειρ. Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου