Εκτενές άρθρο ανήρτησε το Al Jazeera, σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και το πως, παρά τη φιλοδυτική πολιτική της κυβέρνησης, η κοινή γνώμη στην Ελλάδα παραμένει επιφυλακτική, τόσο απέναντι στις ΗΠΑ, όσο και στη Ρωσία.
Το κείμενο έχει ως εξής:
Η σχέση Ρωσίας και Ελλάδος
Έλληνες μοναχοί μύησαν τους Ρώσους στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό και τους έδωσαν το αλφάβητό τους τον 9ο αιώνα. Το ρωσικό ναυτικό βοήθησε στην εξασφάλιση της ελληνικής ανεξαρτησίας από την Οθωμανική Αυτοκρατορία χίλια χρόνια αργότερα.
Επίσης, μία μυστικιστική πεποίθηση υφίσταται μεταξύ ορισμένων Ελλήνων – ότι η Ρωσία θα τους βοηθήσει τελικά να ανακαταλάβουν την Κωνσταντινούπολη, την πρώην αυτοκρατορική τους πρωτεύουσα, η οποία έπεσε στα χέρια των Τούρκων το 1453.
Αυτό το υπόβαθρο εξηγεί εν μέρει γιατί η Ελλάδα είναι μια από τις λιγότερο αντιρωσικές χώρες στο δυτικό στρατόπεδο και γιατί η Ρωσία μάχεται σκληρά για την πίστη της.
Μια δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου στις 6 Μαΐου έδειξε ότι το 53% των Ελλήνων υποστηρίζει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι 80%.
Μόλις το 40% των Ελλήνων υποστήριξε τη χρηματοδότηση αγορών όπλων για την Ουκρανία, έναντι 67% των Ευρωπαίων.
Μια έρευνα στα μέσα Μαρτίου από το Politico έδειξε ότι το 60% των Ελλήνων θεώρησε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία «απαράδεκτη», σε σύγκριση με το 88%, 86%, 82% και 78% στην Ολλανδία, την Ισπανία, τη Γερμανία και τη Γαλλία αντίστοιχα.
Ο Εμμανουήλ Καραγιάννης, αναγνώστης διεθνούς ασφάλειας στο King’s College του Λονδίνου, έκανε παραλληλισμούς μεταξύ της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και της εισβολής της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974 και της ανακήρυξης της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου εκεί.
«Τόσο η Μόσχα, όσο και η Άγκυρα ισχυρίστηκαν ότι επιδιώκουν να προστατεύσουν συμπατριώτες, που υποτίθεται ότι έχουν υποφέρει από την πλειονότητα της εθνότητας. Στην πραγματικότητα, τόσο η Ρωσία όσο και η Τουρκία έχουν οπλίσει τις μειονότητες για να υπονομεύσουν την κυριαρχία των ανεξάρτητων κρατών για γεωπολιτικούς και ιδεολογικούς λόγους», είπε ο Καραγιάννης στο Al Jazeera.
Ακολουθώντας αυτή τη λογική, η ελληνική κυβέρνηση αγνόησε την κοινή γνώμη.
«Πήραμε πλευρά. Αδιαμφισβήτητα. Στεκόμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας ενάντια στην επιθετικότητα του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Δεν θα τα καταφέρει», είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου στις 17 Μαΐου, συναντώντας την επιδοκιμασία του κοινού.
Η περίσταση αυτή καθαυτή αποτέλεσε ορόσημο στις σχέσεις Ελλάδος-Ηνωμένες Πολιτείες.
Τα 3/5 του ελληνικού κοινοβουλίου επικύρωσαν πρόσφατα μια πολύ διευρυμένη αμυντική συμφωνία με τις ΗΠΑ, η οποία επιτρέπει στην Ουάσιγκτον να χρησιμοποιεί το ελληνικό λιμάνι της Αλεξανδρούπολης ως κόμβο για τον εφοδιασμό των συμμάχων του ΝΑΤΟ Ρουμανίας και Βουλγαρίας.
Από την Αλεξανδρούπολη, απέχει μόλις 750 χιλιόμετρα οδικώς μέχρι τα σύνορα της Ουκρανίας και της Μολδαβίας, και πολλά όπλα φημολογείται ότι έχουν αποσταλεί στην Ουκρανία μέσω Ελλάδας.
Η Ελλάδα ήταν επίσης, μια από τις πρώτες δυτικές χώρες που τον Μάρτιο, έστειλαν όπλα στην Ουκρανία.
Δεν ήταν πολλά μεν τα δύο μεταγωγικά αεροσκάφη C-130 γεμάτα με Καλάσνικοφ, σφαίρες και ρουκέτες που προορίζονταν για τη Λιβύη, τα οποία η Ελλάδα είχε κατασχέσει στην ανοιχτή θάλασσα ως μέρος του εμπάργκο όπλων της ΕΕ.
Όμως η άμεση επέμβαση της Ελλάδος δε με εξοπλισμό ήταν συμβολική.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα χαρακτήρισε την απόφαση «εντελώς λανθασμένη» και «εγκληματική».
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα δύο τρίτα της ελληνικής κοινωνίας συμφώνησαν μαζί με τη Ζαχάροβα και η κυβέρνηση δεν επανέλαβε την κίνηση ξανά, αλλά η φιλοουκρανική πολιτική της δεν έχει αμφιταλαντευτεί.
Η Μόσχα κατηγορεί την Αθήνα για «αποδόμηση» των διμερών σχέσεων
Στις αρχές Απριλίου, περίπου 200 Ρώσοι διπλωμάτες εκδιώχθηκαν από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα προφανή εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στην Μπούχα. Η Ελλάδα απέλασε 12 διπλωμάτες– ένα αναλογικά υψηλό αριθμό.
Η Ρωσία είναι ξεκάθαρα ενοχλημένη.
Η Ζαχάροβα είπε ότι η Ελλάδα «αποδομεί» ενεργά τις διμερείς σχέσεις.
«Το ελληνικό κράτος, που δημιουργήθηκε με τη βοήθεια της Ρωσίας και του οποίου ο πρώτος ηγέτης ήταν ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, ουσιαστικά απομένει χωρίς διπλωματικές σχέσεις με τη χώρα μας», είπε.
Το να παίζεις με αυτά τα ιστορικά θέματα είναι παραπλανητικό, είπε ο Alexander Kitroeff, καθηγητής ιστορίας στο Haverford College.
«Η ρωσική εξωτερική πολιτική από τη δεκαετία του 1860 και μετά είναι πανσλαβική, φιλοβουλγαρική, φιλο-Σερβική – και η Σερβία και η Βουλγαρία έγιναν οι αντίπαλοι της Ελλάδας για τη Μακεδονία. Οπότε στην πραγματικότητα, η Ρωσία δεν είναι στο πλευρό της Ελλάδας, είναι στην αντίθετη πλευρά», είπε στο Al Jazeera.
«Ακόμη και οι ΗΠΑ… έχουν ουσιαστικά μειώσει την υποστήριξή τους στις ελληνικές θέσεις», είπε στο Al Jazeera. «Απέσυραν την υποστήριξη για τον East Med [αγωγό φυσικού αερίου], ακόμη και από τον νόμο East Med του 2019 που προέβλεπε την παρακολούθηση των τουρκικών παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου από τις ΗΠΑ».
Ο East Med, ένας αγωγός που η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να κατασκευάσει με την Κύπρο και το Ισραήλ για να μεταφέρει ισραηλινό και κυπριακό φυσικό αέριο στην αγορά της ΕΕ, υπήρξε σημαντικός ερεθισμός για την Τουρκία.
Και η Τουρκία έχει κατηγορηθεί για παραβίαση του ελληνικού εναέριου χώρου ώστε να δείξει ότι αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στο ανατολικό Αιγαίο. Η Τουρκία ισχυρίστηκε επίσης πρόσφατα ότι η Ελλάδα μπήκε στον εναέριο χώρο της.
Η επιφυλακτικότητα του κ. Κατρούγκαλου για τις ΗΠΑ δεν είναι απλώς μια αριστερή θέση.
Διαποτίζει την ελληνική κοινωνία επειδή η διοίκηση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον απέτυχε να αποτρέψει την εισβολή στην Κύπρο το 1974. Πολλοί Έλληνες πιστεύουν ότι ο τότε υπουργός Εξωτερικών Χένρι Κίσινγκερ την ενθάρρυνε ενεργά.
Και το ΝΑΤΟ, που θεωρεί συμμάχους τόσο την Ελλάδα όσο και την Τουρκία, κάνει ελάχιστα για να αποτρέψει τις συρράξεις στον εναέριο χώρο.
«Οι Ρώσοι δεν έχουν τίποτα να προσφέρουν στην Ελλάδα όσον αφορά στον έλεγχο της Τουρκίας και ακόμη και να μπορούσαν, δεν θα ήθελαν», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Φίλης, ο οποίος διευθύνει το Ινστιτούτο Παγκόσμιων Υποθέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος. «Η κόκκινη γραμμή των Αμερικανών απέναντι στην Τουρκία φαίνεται να είναι η αποφυγή πολέμου με την Ελλάδα. Αλλά αυτό δεν αρκεί για την Ελλάδα. Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία έχει μεγάλο περιθώριο να κάνει πράγματα στην Ελλάδα που δεν θα έπρεπε να κάνει».
Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι Έλληνες έχουν φτάσει να αντιμετωπίζουν τις ΗΠΑ και τη Ρωσία με σχεδόν την ίδια καχυποψία, και αντ’ αυτού είναι ευρωπαϊστές.
Μια έρευνα της ελληνικής γνώμης που διεξήχθη από το think-tank Dianeosis αμέσως μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία ζήτησε από τους Έλληνες να επιλέξουν έναν μόνο αξιόπιστο σύμμαχο.
Μόνο το 6,7 % επέλεξε τις ΗΠΑ και μόλις το 4,8 % διάλεξε τη Ρωσία, αλλά το 65 % επέλεξε τη Γαλλία, με την οποία η Ελλάδα υπέγραψε αμυντική συμμαχία πέρυσι.
Η Ελλάδα, η μεγαλύτερη κατά κεφαλήν αμυντική δαπάνη του ΝΑΤΟ, είναι επίσης μεταξύ των κορυφαίων υποστηρικτών της ΕΕ για έναν ευρωπαϊκό στρατό, αλλά ο πόλεμος στην Ουκρανία ωθεί αυτήν την προοπτική περαιτέρω στο μέλλον, λένε οι ειδικοί.
«Η ευρωπαϊκή άμυνα είναι ένα όνειρο για μερικούς από εμάς. Ο πόλεμος στην Ουκρανία μας δίδαξε, ότι δεν υπάρχει ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Αυτό υπογραμμίζουν η Φινλανδία και τη Σουηδία», είπε ο Φίλης.
Ο κ. Κατρούγκαλος συμφωνεί. «Εάν θέλουμε η Ευρώπη να είναι ανεξάρτητη στη διεθνή σκηνή, θα πρέπει να επιδείξει στρατηγική αυτονομία και ευρωπαϊκή κυριαρχία. Θέλουμε μια Ευρώπη που θα είναι διεθνής παίκτης με εξισορροπητικό ρόλο», είπε.
Πηγή: Al Jazeera
