Της Άντζελας Πεϊτση
Ίσως οι λέξεις «αγανάκτηση» και «εμπαιγμός» να αποτυπώνουν με τον καλύτερο τρόπο το θυμό των Θεσσαλονικέων ως προς την πορεία εξέλιξης του έργου του ΜΕΤΡΟ. Τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, κατέληξαν σε νέα γνωμοδότηση αναφορικά με το θέμα της διατήρησης των αρχαιοτήτων στο σταθμό «Βενιζέλου». Το ΚΑΣ επανήλθε προχθές με αναπομπή, ύστερα από τη νέα πρόταση του Δήμου Θεσσαλονίκης στο καίριο αυτό θέμα.
Το Συμβούλιο αποδέχθηκε την πρόταση Μπουτάρη μόνο στην κατά χώραν διατήρηση των αρχαιοτήτων. Όπως εξήγησαν οι λόγοι είναι δύο. Ο πρώτος αφορά στο δημόσιο συμφέρον που συνίσταται στη διαφύλαξη και προστασία της αυθεντικότητας του μοναδικού μνημειακού συνόλου για την παγκόσμια κληρονομιά. Ο δεύτερος, στο ό,τι η παρέλευση ικανού χρόνου από την ανασκαφή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ακεραιότητα του μνημείου.
Η απόρριψη της πρότασης αναφορικά με την ανάδειξη οφείλεται στο Δήμος Θεσσαλονίκης, που δεν είχε την αρμόζουσα τεκμηρίωση στο κομμάτι αυτό. Ταυτόχρονα, κάλεσε τη Διοίκηση Μπουτάρη να συντάξει πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ και της Αττικό Μετρό. Τα δύο μέλη του Συμβουλίου που μειοψήφησαν έκριναν ότι το θέμα θα έπρεπε να αναβληθεί ώστε να τεκμηριωθεί η πρόταση του Δήμου, την οποία θεώρησαν πως βρίσκεται προς τη σωστή κατεύθυνση. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ο Γιάννης Μπουτάρης αναφερόμενος στην κεντρική ιδέα της πρότασης είπε προς τα μέλη του ΚΑΣ πως «θα επιτρέψει τη δημιουργία μιας αρχαιολογικής πλάζας που θα αναδείξει τις αρχαιότητες της πόλης στην καθημερινή ζωή των πολιτών».
Το ΤΕΕ/ΤΚΜ
Άμεση και σκληρή ήταν η αντίδραση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος/ Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας. Σε σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε κατηγόρησε το Δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη για τη στάση που κρατάει τόσο απέναντι στους φορείς της πόλης όσο και για το ίδιο το έργο.
«Η απόφαση του ΚΑΣ υπέρ της διατήρησης των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου (αντί της προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησής τους, που έχει τεκμηριωθεί ως ιδανική λύση από το ΤΕΕ/ΤΚΜ και έχει γίνει δεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία των φορέων της Θεσσαλονίκης) είναι άστοχη και θα έχει σοβαρές συνέπειες για την πόλη.
Δυστυχώς δεν είναι η πρώτη φορά που το ΚΑΣ παίρνει αποφάσεις σε βάρος της πόλης, υπερβαίνοντας μάλιστα το πεδίο των αρμοδιοτήτων του, καθώς πλέον τείνει να αποφαίνεται όχι μόνο για τις αρχαιότητες αλλά και για τη χρησιμότητα ή όχι των έργων υποδομής, όπως ο σταθμός του Μετρό. Αντίστοιχες αποφάσεις είχαν άλλωστε ληφθεί για την υποθαλάσσια αρτηρία και για τα έργα στην πλατεία Διοικητηρίου. Eντύπωση προκαλούν και οι επανειλημμένες αλλαγές στις αποφάσεις του, χωρίς μάλιστα να έχουν προκύψει σημαντικά νέα δεδομένα, που ανατρέπουν το σκηνικό.
Σε γρίφο για δυνατούς λύτες εξελίσσεται και η στάση του δημάρχου Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος με τις ενέργειές του σε ό,τι αφορά τον σταθμό Βενιζέλου αφενός ‘έπιασε στον ύπνο” τους φορείς της πόλης, των οποίων τη συνεργασία υποτίθεται ότι είχε ζητήσει, και αφετέρου οδηγεί το έργο του μετρό στον κίνδυνο να “εξοκείλει”.
Ενώ ο δήμαρχος ζήτησε χρόνο και δεσμεύτηκε ότι θα φέρει ξένο εμπειρογνώμονα, χρησιμοποίησε τη χρονική αυτή πίστωση όχι για τον λόγο που τού δόθηκε αλλά για να φέρει στο ‘τραπέζι” νέα πρόταση του μελετητή εκείνου, του οποίου προηγούμενη μελέτη είχε προκρίνει.
Για ποιο λόγο ο δήμαρχος δεν έφερε τον εμπειρογνώμονα που είχε δεσμευθεί ότι θα φέρει στην επιτροπή παρακολούθησης του έργου; Γιατί δεν περίμενε την γνωμάτευση και λειτούργησε εν κρυπτώ;»
Το ΤΕΕ/ΤΚΜ κάνει λόγο για αναστρέψιμη απόφαση και εξηγεί:
«Φυσικά, οι ευθύνες για την κατάντια του έργου, που ξεκίνησε ως αναπτυξιακή υπόσχεση και μεταμορφώθηκε σε μόνιμο βραχνά, δεν ανήκουν μόνο στον κ. Μπουτάρη αλλά και στις κυβερνήσεις που όλο αυτό το διάστημα εναλλάσσονται στην εξουσία.
Στην παρούσα φάση, το ΤΕΕ/ΤΚΜ δεν θα ήθελε να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στο θέμα, καθώς αποφάσεις όπως αυτή που ελήφθη χτες αποδεικνύονται επί του πρακτέου αναστρέψιμες. Το πρόβλημα είναι ότι για ακόμη μια φορά θα προκληθούν καθυστερήσεις στο πολύπαθο έργο και οχλήσεις για την πόλη, που δεν αντέχει άλλες ανοιχτές “τρύπες” εν είδει εργοταξίων τα οποία φαίνεται σαν να μην κλείνουν ποτέ». Και καταλήγει: «Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε ότι η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού δεν πρέπει να δεσμευτεί με μία άκαιρη απόφαση και μάλιστα χωρίς να λάβει υπόψη την άποψη του αρμόδιου για το έργο Υπουργείου».
