Με επιστολή του στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα, ο δασολόγος Στυλιανός Καραπουρναλίδης αναφέρεται στις πυρκαγιές και εστιάζει στα αίτια των καταστροφών.
«Κύριε Διευθυντά,
Σας απευθύνω αυτή την επιστολή για να σας επισημάνω τις αδυναμίες του συστήματος δασοπυρόσβεσης στην χώρα μας, που μερικώς συμβαίνει και σε άλλες χώρες.
Πριν λίγο άκουσα τον Υφυπουργό πολιτικής προστασίας να αναφέρει ότι στην κατάσβεση της πυρκαγιάς στην Βαρυμπόμπη συμμετείχαν πάνω από 500 πυροσβέστες και 300 αστυνομικοί.
Κάτι ανάλογο έγινε και στην πυρκαγιά του Σχοίνου, την οποία επισκέφτηκα μετά από πρόσκληση του Δήμου Μεγάρων.
Με τον αντιδήμαρχο πολιτικής προστασίας είδαμε τα ίχνη της πυρκαγιάς. Του επισήμανα θέσεις που έπρεπε να αντιμετωπιστεί η πυρκαγιά και πουθενά δεν μπορέσαμε να εντοπίσουμε σημάδια της μάχης με την πυρκαγιά.
Δεν είδαμε ούτε ένα κομμένο δένδρο παράλληλα της οδού επί κορυφογραμμής μεταξύ Μεγάρων και Σχοίνου ώστε να διασπαστεί η συνέχεια της καύσιμης ύλης.
Ας μας δείξει ο επικεφαλής της πυρκαγιάς τουλάχιστον 500 κομμένα πεύκα, ένα από κάθε πυροσβέστη!
Οι πυρκαγιές Δασών απαιτούν ειδικά προσόντα των πυροσβεστών, οι οποίοι λέγονται δασοπυροσβέστες και όχι πυροσβέστες. Ο δασοπυροσβέστης πρέπει να προέρχεται από την περιοχή στην οποία θα εργαστεί ώστε να γνωρίζει πολύ καλά την περιοχή, να προσλαμβάνεται με ειδική διαδικασία και όχι με διαγωνισμούς ή πανελλήνιες εξετάσεις.
Τυχαία βρέθηκα στη Ρόδο στις 18 Ιουνίου όπου συνέβη πυρκαγιά. Επί μία ώρα τα πυροσβεστικά οχήματα που προσέγγισαν την πυρκαγιά σε απόσταση 200 μέτρων, δεν μπορούσαν να φτάσουν στην εστία.
Οι δασοπυροσβέστες θα πρέπει να είναι άριστοι γνώστες του χώρου και χειριστές του αλυσσοπρίονου. Για αυτό τον λόγο πρέπει να προηγούνται στην επιλογή κάτοικοι της περιοχής και δασεργάτες, επειδή για την ανάσχεση της πυρκαγιάς θα πρέπει παράλληλα με την καταβροχή να κόβονται τα γειτνιάζοντα δένδρα προκειμένου να διασπαστεί η συνέχεια της καύσιμης ύλης.
Ειδική μνεία πρέπει να γίνεται για το αντιπυρικό το οποίο δεν εφαρμόζεται πλέον.
Οι τοπικοί πληθυσμοί και οι δασικοί συνεταιρισμοί, που είναι γνώστες της περιοχής δεν αξιοποιούνται. Πολλές φορές στο παρελθόν, γεωργικά μηχανήματα και δασεργάτες βοηθούσαν στην κατάσβεση αλλά σήμερα το σύστημα αδυνατεί να τους αξιοποιήσει, καταβάλλοντας μια μικρή αποζημίωση.
Εάν η πυρκαγιά που γίνεται επικορυφή, δεν κατέβει στο έδαφος δεν σβήνει.
Δεν θα αναφερθώ σε θέματα οργανώσεων τομέων και συντονισμού δυνάμεων, επειδή θέλει πολύ ανάλυση που δεν είναι του παρόντος.
Σήμερα αυτό που συμβαίνει είναι κυρίως το πυρ κατά βούληση. Ακούστε τις συνομιλίες των επίγειων και εναέριων δυνάμεων και θα καταλάβετε.
Όσον αφορά τα εναέρια μέσα, το μισό τους έργο αναλώνεται στο να σβήνουν τα εναπομείναντα κούτσουρα. Δυστυχώς γίνεται σπατάλη εναέριων μέσων που πολλές φορές επηρεάζει την διαθεσιμότητα τους επειδή συμπληρώνουν πολλές ώρες εκπαίδευσης νέων πληρωμάτων και καθηλώνονται στο έδαφος για συντήρηση.
Τα πληρώματα δεν είναι μόνιμα με αποτέλεσμα οι ρίψεις των νέων χειριστών να μην έχουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Έμπειροι χειριστές αποχωρούν από την σχετική μοίρα αεροσκαφών λόγω βαθμολογικής εξέλιξης και μεταθέσεων. Έπρεπε να δείτε ρίψεις αεροσκαφών στη δεκαετία του 1980. Τα αεροσκάφη άγγιζαν τις κορυφές των δένδρων.
Πρέπει λοιπόν να γίνει ειδική μοίρα αεροπυρόσβεσης με μόνιμους χειριστές. Για παράδειγμα αυτό συμβαίνει στη Μασσαλία από την πολιτική προστασία.
Δεν υποβαθμίζω το έργο των πυροσβεστών οι οποίοι κάνουν υπεράνθρωπες προσπάθειες αλλά η πυρκαγιά δεν σβήνει μόνο ρίχνοντας νερό σε ό,τι φλέγεται.
Το Πυροσβεστικό Σώμα θα μπορούσε να επιτελέσει πολύ καλό έργο όπως στο παρελθόν, σε περιοχές με μίξη δασών με αστικές περιοχές συνεργαζόμενη με τον ειδικό φορέα δασοπυρόσβεσης.
Στο παρελθόν η συνεργασία Δασικής με Πυροσβεστική Υπηρεσία είχε πολύ καλά αποτελέσματα στην προστασία των οικισμών.
Οι καιρικές συνθήκες μπορεί να είναι δυσμενείς, αλλά οι πυροσβεστικές δυνάμεις πρέπει να είναι εκπαιδευμένες σε ανορθόδοξο πόλεμο.
Από το 1997 όλες οι κυβερνήσεις δεν έβαλαν το μαχαίρι στο κόκκαλο και να αποδώσουν ευθύνες σε αυτούς που οργανώνουν το σύστημα δασοπυρόσβεσης.
Επιδεικνύουν αρτηριοσκλήρηνση και βάζουν παροπίδες για το τι φταίει και να διορθωθεί.
Το πόρισμα της διακοματικής επιτροπής του 1992 για τα δάση πήγε στον κάλαθο των αχρήστων.
Σπαταλούνται δισεκατομμύρια και το αποτέλεσμα είναι πιο πενιχρό από ποτέ. Ας γίνει επιτέλους μια αναλογιστική μελέτη κόστους όφελους.
Έχουμε αναλογικά τον μεγαλύτερο στόλο πυροσβεστικών αεροσκαφών στην Ευρώπη συν τα ενοικιαζόμενα. Τα αεροσκάφη ανακόπτουν την πυρκαγιά και δεν πρέπει να κάνουν πλήρη κατάσβεση στα κούτσουρα.
Μπροστά στα μάτια μου ελικόπτερο στη Σαμοθράκη κατάβρεχε κούτσουρα παρόλο που ενημέρωσα το Συντονιστικό Κέντρο ότι η πυρκαγιά είχε σβήσει. Την τελική κατάσβεση την κάνουν τα επίγεια μέσα με πολύ λιγότερο κόστος.
Σε κάθε μεγάλη πυρκαγιά μετά από τις ατυχείς δηλώσεις των κυβερνόντων, ότι όλα έγιναν τέλεια, και αποσωβήθηκε το χειρότερο, μου έρχεται στο μυαλό το παραφρασμένο το δύστιχο του Εθνικού Ποιητή:
Στων Δασών την ολόμαυρη ράχη…
Από όλα τα ανωτέρω προκύπτει ότι πρέπει να γίνει Ειδικό Σώμα Δασοπυρόσβεσης Ενταγμένο στη Δασική Υπηρεσία, η οποία είναι επιφορτισμένη εσαί με τα έργα πρόληψης.
Είμαι στη διάθεσή σας για περαιτέρω ενημέρωση. Ας γίνει αυτή η επιστολή η αφορμή να ασχοληθεί η πολιτεία σοβαρά με το θέμα.
Μετά τιμής,
Στυλιανός Καραπουρναλίδης
Δασολόγος Msc Α.Π.Θ.
Msc Πανεπιστ. Θεσσαλίας
Πρώην υπάλληλος της Δ/νσης Προστασίας Δασών και Φ.Π.
Νυν υπάλληλος της Αποκ. Διοίκησης Αιγαίου
Μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων»
