Με την «Ιφιγένεια στη χώρα των Ταύρων» του Ευριπίδη από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος συνεχίζεται αύριο Παρασκευή και μεθαύριο Σάββατο το πρόγραμμα της Επιδαύρου. Συνεχίζεται όμως και η… ταυρομαχία μεταξύ των απλήρωτων ηθοποιών και του υπουργού Νίκου Ξυδάκη, με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του θεάτρου Γιάννη Βούρο να καλείται να πάρει κι αυτός θέση στην αρένα.
Ήδη η καλοκαιρινή περιοδεία της παράστασης που μετέφρασε και σκηνοθέτησε για το πολύπαθο ΚΘΒΕ ο Θωμάς Μοσχόπουλος ματαιώθηκε στο σύνολό της (η «ανέτοιμη» πρεμιέρα δόθηκε στο Θέατρο Δάσους της Θεσσαλονίκης στις 10 Ιουλίου), ενώ οι παραστάσεις της Επιδαύρου παραλίγο κι αυτές να ματαιωθούν λόγω των χρόνιων οικονομικών προβλημάτων του θεάτρου -με συνέπεια οι ηθοποιοί να μένουν τρίτο μήνα απλήρωτοι-, όμως νέες κόντρες, όχι άσχετες με τα παραπάνω, στιγματίζουν την παρουσία του βορειοελλαδίτικου κρατικού θεάτρου στο αρχαίο θέατρο.
Αρχικά οι ηθοποιοί είχαν εξαγγείλει στάσεις εργασίας για το διήμερο 7 και 8 Αυγούστου, δηλαδή τις μέρες των παραστάσεων της «Ιφιγένειας στη χώρα των Ταύρων» στην Επίδαυρο. Οι στάσεις τελικά ανεστάλησαν, ύστερα από εσωτερικές διεργασίες και την απόφαση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης για την καταβολή… 75 ευρώ σε κάθε εργαζόμενο, από τις τελευταίες 20.000 ευρώ που υπάρχουν στο ταμείο του θεάτρου.
Οι ηθοποιοί καταγγέλλουν ότι οι έκτακτες επιχορηγήσεις του Υπουργείου Πολιτισμού προς το ΚΘΒΕ δεν φτάνουν ποτέ στα μισθολόγιά τους, καθώς παρακρατούνται αυτόματα λόγω των χρόνιων οφειλών του θεάτρου προς το ΙΚΑ και άλλους δημόσιους οργανισμούς.
Σε προχθεσινή του ανακοίνωση το Υπουργείο Πολιτισμού υποσχόταν ότι εντός Αυγούστου θα αρχίσουν να καταβάλλονται τα δεδουλευμένα των ηθοποιών:
To Υπουργείο Πολιτισμού ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα που υπέβαλε η Διεύθυνση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος για την καταβολή των αποζημιώσεων εκτός έδρας στους ηθοποιούς της παράστασης «Η Ιφιγένεια στη χώρα των Ταύρων» του Ευριπίδη, την ερχόμενη Παρασκευή και το Σάββατο, στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου.
Επιπλέον, εντός του Αυγούστου θα εκταμιευθεί ένα μεγάλο μέρος της τακτικής επιχορήγησης προς το ΚΘΒΕ, ύψους 1 εκ. ευρώ, προκειμένου να καλυφθούν και οι οφειλές του θεάτρου προς τους εργαζομένους.
Μαινόμενοι οι απλήρωτοι ηθοποιοί
Με δική τους ανακοίνωση (4/8) οι ηθοποιοί του ΚΘΒΕ διαμαρτύρονται για την καθυστέρηση στις πληρωμές τους και κατηγορούν τον αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού Νίκο Ξυδάκη ότι τους αποκάλεσε εκβιαστές. Καλούν επίσης τον Γ. Βούρο είτε να διαβάσει πριν από την παράσταση της Παρασκευής στην Επίδαυρο κείμενό τους που αφορά τα προβλήματα του θεάτρου είτε τουλάχιστον να μην παραβρεθεί στην πρεμιέρα «ως ένδειξη διαμαρτυρίας προς το υπουργείο και συμπαράστασης προς τους συναδέλφους του».
Η ανακοίνωση των ηθοποιών έχει ως εξής:
Οι ηθοποιοί δεν είναι επαίτες. Διεκδικούν με αξιοπρέπεια αυτά που δικαιούνται. Διεκδικούν το αυτονόητο.
Για πολλοστή φορά τα τελευταία χρόνια οι ηθοποιοί του ΚΘΒΕ αντιμετωπίζουν πρόβλημα μη έγκαιρης μισθοδοσίας. Η καθυστερημένη καταβολή των δεδουλευμένων μετά από παρέλευση 2-3 μηνών είναι πλέον σύνηθες φαινόμενο. Όπως είναι γνωστό, κανένας δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για αυτό το γεγονός. Ούτε το υπουργείο, ούτε η διεύθυνση του θεάτρου.
Το υπουργείο πολιτισμού δεν είναι σε θέση να καταβάλλει έγκαιρα την τακτική επιχορήγηση λέγοντας ότι δεν υπάρχουν χρήματα και η διεύθυνση του θεάτρου αναφέρεται συνέχεια στην άρνηση του υπουργού να συναντηθεί μαζί της. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να βιώνουν το πρόβλημα οι εργαζόμενοι του θεάτρου χωρίς να φέρουν ευθύνη για τη δημιουργία του.
Στις τελευταίες γενικές συνελεύσεις των ηθοποιών αποφασίστηκε να μην επαναληφθεί το καθεστώς που ίσχυε παλαιότερα. Δηλαδή ο περιοδεύων θίασος να παίρνει (δικαίως) τα εκτός έδρας, ενώ όλοι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι να μην αμείβονται. Συμφωνήσαμε λοιπόν να μη συνεχιστεί το απαράδεκτο αυτό γεγονός. Υπακούοντας σε αποφάσεις γενικών συνελεύσεων, με τελευταία αυτή της 16ης Ιουνίου 2015, εξαγγείλαμε στάσεις εργασίας για το διήμερο 7 και 8 Αυγούστου (μέρες παραστάσεων της «Ιφιγένειας στη χώρα των Ταύρων» στην Επίδαυρο), τολμώντας να διεκδικήσουμε 200-250 ευρώ έναντι, για όλους τους ηθοποιούς του θεάτρου που είναι και πάλι για 3 μήνες απλήρωτοι. Αυτή η διεκδίκηση εξόργισε.
Ο ίδιος ο αναπληρωτής υπουργός πολιτισμού κ. Νίκος Ξυδάκης μας χαρακτήρισε εκβιαστές, συνδυάζοντας τη διεκδίκησή μας με την παράσταση της Επιδαύρου. Η στάση του μας εξέπληξε. Προσδοκούσαμε από έναν υπουργό αριστερής-ριζοσπαστικής κυβέρνησης να σταθεί στο πρόβλημα και να ψάξει για λύση στο απόλυτα λογικό και δίκαιο αίτημά μας και όχι να μας χαρακτηρίζει εκβιαστές. Επαναλάμβανε στην τηλεφωνική μας επικοινωνία ότι έστειλε στο θέατρο 30.000 ευρώ για τις ανάγκες της περιοδείας και μόνο. Αυτά τα χρήματα δεν έφτασαν ποτέ στο θέατρο. Παρακρατήθηκαν λόγω οφειλών του θεάτρου σε κρατικούς οργανισμούς, κάτι που η διεύθυνση όφειλε να γνωρίζει!
Θα ήταν χρήσιμο ο κ. Ν. Ξυδάκης να σταθεί μπροστά στο πρόβλημα του ΚΘΒΕ, να ενημερωθεί σωστά για τη δραστηριότητα των εργαζομένων του και να πάψει να στοχοποιεί και να χαρακτηρίζει με τέτοια ευκολία εκβιαστές τους ηθοποιούς του ΚΘΒΕ που όλα αυτά τα χρόνια προσπαθούν να διατηρήσουν ζωντανό το θέατρο σε πείσμα των καιρών και των διαθέσεων κάποιων. Οι ηθοποιοί του θεάτρου θέλουμε περισσότερο απ’ όλους και πολύ περισσότερο από τον κ. Ξυδάκη να μη διαταραχθούν οι παραστάσεις της Επιδαύρου, έχουμε όμως εξαντλήσει τα όρια της αντοχής και της ανοχής μας. Σημειώνουμε ότι τον «εκβιασμό» που αναφέρει ο υπουργός τον αντιμετωπίζουμε κι εμείς συνέχεια, όταν δεχόμαστε πιέσεις καθώς αδυνατούμε να ανταποκριθούμε σε καθημερινές ανάγκες επιβίωσης.
Όσον αφορά τις προαναγγελθείσες στάσεις εργασίας, αναστέλλουμε τις κινητοποιήσεις μας. Οι παραστάσεις του θεάτρου μας στην Επίδαυρο θα γίνουν κανονικά. Αναστέλλουμε τις κινητοποιήσεις μας όχι επειδή ικανοποιήθηκε το αίτημά μας της καταβολής αυτού του ευτελούς ποσού ως έναντι. Ο διευθυντής του θεάτρου κ. Γιάννης Βούρος «προσφέρθηκε» να δώσει από 75 ευρώ σε κάθε εργαζόμενο από τις τελευταίες 20.000 ευρώ που υπάρχουν στο ταμείο του θεάτρου. Θα ήταν υπερβολή να αρνηθούμε τα 75 ευρώ; Ή είναι ένδειξη αξιοπρέπειας; Δύσκολη απάντηση, γιατί υπάρχουν συνάδελφοι που αντιμετωπίζουν ανθρωπιστικό πλέον πρόβλημα.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες θα δοθούν οι παραστάσεις στην Επίδαυρο. Μια εικονική πραγματικότητα που επικαλύπτει το πρόβλημα. Οι ηθοποιοί διεκδικούν, δεν επαιτούν. Αναστέλλουμε τις κινητοποιήσεις όχι επειδή φοβηθήκαμε ή ενδώσαμε σε απειλές και εκβιασμούς που δυστυχώς υπήρξαν, αλλά για να δώσουμε μια μοναδική ευκαιρία στο διευθυντή του θεάτρου κ. Βούρο στο χώρο της Επιδαύρου, να αναδείξει το τεράστιο πρόβλημα της αδιαφορίας του υπουργείου, το οποίο απαξιώνει και τον ίδιο και το θέατρο με τον πιο άκομψο τρόπο. Οφείλει ο κ. Βούρος να δημοσιοποιήσει το οικονομικό αδιέξοδο του θεάτρου. Οι παραστάσεις στην Επίδαυρο είναι μια καλή ευκαιρία να αποδείξει έμπρακτα ότι πρώτα είναι συνάδελφος, όπως ο ίδιος λέει, και μετά διευθυντής. Τον προτρέπουμε λοιπόν να διαβάσει το παρακάτω κείμενο πριν την έναρξη της παράστασης, προς ενημέρωση των θεατών:
«Το Κρατικό θέατρο Βορείου Ελλάδος τιμά με την παρουσία του για πολλοστή φορά τον ιερό χώρο της Επιδαύρου, όντας στη χειρότερη καμπή της ιστορίας του. Το σύνολο των εργαζομένων του ΚΘΒΕ παραμένει απλήρωτο επί σειρά μηνών, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Η πραγματοποίηση αυτής της παράστασης οφείλεται αποκλειστικά στον ηρωισμό και τον πατριωτισμό των εργαζομένων του ΚΘΒΕ».
Θα μπορούσε να διαβάσει κάποιο άλλο κείμενο της επιλογής του που να περιέχει την ουσία της προηγούμενης παραγράφου ή και να μην παρευρεθεί στην πρεμιέρα, ως ένδειξη διαμαρτυρίας προς το υπουργείο και συμπαράστασης προς τους συναδέλφους του!
Η απάντηση του Γιάννη Βούρου
Από την πλευρά του ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΚΘΒΕ Γιάννης Βούρος, με ανακοίνωσή του στην επίσημη ιστοσελίδα του κρατικού θεάτρου, αρνείται τόσο να διαβάσει το κείμενο καταγγελίας των ηθοποιών όσο και να απουσιάσει σε ένδειξη διαμαρτυρίας από την Επίδαυρο:
Λυπάμαι που θα στενοχωρήσω τους αγαπητούς συναδέλφους μου, αλλά στην Επίδαυρο θα παραβρεθώ και θα παρακολουθήσω την παράσταση που με αυταπάρνηση έστησαν οι συνάδελφοί μας καλλιτέχνες, τεχνικοί και διοικητικοί. Η θεσμική παρουσία μου ελπίζω να τιμήσει στο ελάχιστο τη δουλειά τους.
Λυπάμαι που δεν θα διαβάσω το κείμενο που επιθυμούν ή οποιοδήποτε άλλο κείμενο απηχεί τα απολύτως σεβαστά και δίκαια αιτήματά τους, προκειμένου να αποδείξω έμπρακτα ότι συμμερίζομαι τις αγωνίες τους και συμπαρίσταμαι στους αγώνες τους.
Το «κείμενό μου» εγώ το έχω διαβάσει προ πολλού:
Όταν υπέγραφα ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΚΘΒΕ συλλογική σύμβαση με το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών κόντρα σε θεούς και δαίμονες και στις επιταγές των καιρών, μόνος, πρώτος από όλους τους φορείς και τους οργανισμούς του κράτους.
Όταν επαναλειτουργούσα -κλείνοντας τα αφτιά μου στις κινδυνολόγες Σειρήνες του χώρου- τη σκηνή της Μονής Λαζαριστών με αποτέλεσμα την αύξηση των θέσεων εργασίας, για ηθοποιούς, τεχνικούς και διοικητικούς. Οι εισπρακτικές επιτυχίες των παραστάσεων δικαίωσαν το σχεδιασμό.
Όταν έθετα, απολύτως συμβατά με το αξιακό μου σύστημα, κοινωνικά κριτήρια που συνόδευαν τις λήξεις των συμβάσεων των εργαζομένων σε συνδυασμό με τις ανάγκες του οργανισμού, προκειμένου να μην μείνουν άνεργοι υπάλληλοι χωρίς άλλο πόρο συντήρησης και επιβίωσης.
Όταν σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς θεσμοθέτησα το Φεστιβάλ Δάσους και συμφώνησα με τους εργαζόμενους οι εισπράξεις να εξοφλούν οφειλόμενες από το ΚΘΒΕ προς αυτούς εξαιρέσιμες και πρόσθετες αμοιβές.
Όταν πάλι σε αντίστοιχες δύσκολες οικονομικά στιγμές, πάλι χωρίς επιχορήγηση, κατέθετα τις εισπράξεις των παραστάσεων στους λογαριασμούς των εργαζομένων έξω από κάθε νομότυπη λογική.
Όταν σε κάθε ευκαιρία ανακοίνωνα τη συμπαράστασή μου σε συνεντεύξεις τύπου και συμμετείχα σε όλες τις στάσεις εργασίας τους, υποστηρίζοντας τα αιτήματά τους.
Όταν ήμουν παρών στην κατάληψη που οργάνωσαν οι εργαζόμενοι, προκειμένου να δημοσιοποιήσουν τα προβλήματα του ΚΘΒΕ, κάτι που είχα φροντίσει να το κάνω ανελλιπώς από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων μου, φθάνοντας ακόμα και μέχρι το γραφείο του τέως πρωθυπουργού, συνεπικουρούμενος από το προηγούμενο ΔΣ και την τέως πρόεδρο Μένη Λυσαρίδου.
Όταν συνελήφθην και οδηγήθηκα στο αυτόφωρο για προηγούμενα χρέη του Οργανισμού προς το ΙΚΑ.
Πρέπει να αποδεχτούμε ότι η εποχή κυοφορεί αβεβαιότητα, καχυποψία και πανικό. Εάν δεν σταθούμε όλοι με ψυχραιμία απέναντι στο χείμαρρο των προβλημάτων, τα «σωσίβια» της αλληλοκατηγορίας, της ανακρίβειας και του ψέματος δεν θα σώσουν κανέναν. Για παράδειγμα, η βοήθεια των 30.000 ευρώ -αλήθεια τι θα άλλαζε στους συσχετισμούς της ένδειας και της αξιοπρέπειας των εργαζομένων-, ενώ πράγματι ανακοινώθηκε άμεσα από το Υπουργείο, δεν ήρθε μέχρι στιγμής, όχι γιατί παρακρατήθηκε για κάποιο χρέος, αλλά γιατί ποτέ δεν ξεκίνησε τη διαδρομή του από τις αρμόδιες υπηρεσίες προφανώς, λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Ένας συνδικαλιστικός αντικατοπτρισμός που «βλέπει» λάθος, εγκυμονεί κινδύνους, καθώς χάνεται ο πραγματικός στόχος, η σωστή κατεύθυνση που πρέπει να βαδίσουμε εργαζόμενοι και Διοικούντες, προκειμένου να περιφρουρήσουμε από κοινού τη συνέχεια της λειτουργίας και τη βιωσιμότητα του ΚΘΒΕ.
Γιάννης Βούρος
Καλλιτεχνικός Διευθυντής
Με πληροφορίες από ΑΜΠΕ, ΚΘΒΕ
