Ρεπορτάζ: Βασίλης Τζήμτσος
Συμφώνησαν ότι διαφωνούν η Εισαγγελέας του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Πειραιά και οι συνήγοροι υπεράσπισης των κατηγορουμένων, υιοθετώντας το πόρισμα του Τμήματος Ναυπηγικής και Τεχνολογίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ότι το δεξαμενόπλοιο “Αγία Ζώνη ΙΙ» βυθίστηκε μετά από έκρηξη, αλλά διαφωνώντας ως προς το ποιος την προκάλεσε, με αποτέλεσμα την τεράστια οικολογική καταστροφή του Σαρωνικού τον Σεπτέμβριο του 2017.
Όπως αποκάλυψε το περασμένο Σάββατο η «Ζούγκλα», η Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αικατερίνη Παππού πρότεινε την ενοχή των κατηγορουμένων: πλοιοκτήτη, υπευθύνου για την επιχείρηση απορρύπανσης, πλοιάρχου και μηχανοδηγού ο οποίος επέβαινε στο πλοίο, με βάση το πόρισμα του Πολυτεχνείου, διαπιστώνοντας ότι η βύθιση του «Αγία Ζώνη ΙΙ» προκλήθηκε από έκρηξη και όχι από ενέργειες, όπως το άνοιγμα των επιστομίων για το έρμα που είχε κρίνει το πόρισμα του Ανωτάτου Συμβουλίου Ναυτικών Ατυχημάτων (ΑΣΝΑ), στοιχεία του οποίου είχαν υιοθετηθεί στο παραπεμπτικό βούλευμα, κάνοντας λόγο για «εκ προθέσεως πράξεις και παραλείψεις και εξ αμελείας αντίστοιχα» που οδήγησαν το πλοίο να πάρει κλίση και να βυθιστεί.
Αντίθετα, το πόρισμα του Πολυτεχνείου έδειξε πως η εισροή υδάτων δεν οφειλόταν σε φθορά του πλοίου ή σε λειτουργία των αντλιών νερού, αλλά σε «εκρηκτική φόρτιση» των ελασμάτων του πλοίου, η οποία δημιούργησε μια ρωγμή από την οποία εισήλθαν νερά σε δεξαμενές στη δεξιά πλευρά του πλοίου, με αποτέλεσμα το πλοίο να πάρει νερά στο μηχανοστάσιο από το οπίσθιο φινιστρίνι, να πάρει κλίση και να βυθιστεί.
Μετά την οκτάμηνη ακροαματική διαδικασία, που είχε ξεκινήσει τον περασμένο Οκτώβριο, και ενώ έχουν συμπληρωθεί 7,5 χρόνια από την τεράστια ρύπανση από πετρελαιοειδή από τις ακτές της Σαλαμίνας μέχρι και το Σούνιο, η Εισαγγελέας της Έδρας συντάχθηκε στην αγόρευσή της με το πόρισμα του Πολυτεχνείου, ότι αιτία του ναυαγίου είναι έκρηξη που σημειώθηκε εξωτερικά του πλοίου, προτείνοντας την καταδίκη των κατηγορουμένων για τα αδικήματα που δικάζονται αλλά με διαφορετική αιτιολογία σε σχέση με το αρχικό κατηγορητήριο.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε η Εισαγγελέας στο ότι ο πλοιοκτήτης και οι κατηγορούμενοι, ο πλοίαρχος και οι δύο ναυτικοί που επέβαιναν στο πλοίο, δεν ενημέρωσαν τις Λιμενικές Αρχές, όταν το πλοίο παρουσίασε κλίση και άρχισε να βυθίζεται, ώστε να ξεκινήσει εγκαίρως η επιχείρηση απορρύπανσης.
Την ώρα που σημειώθηκε το ναυάγιο πάνω στο «Αγία Ζώνη ΙΙ», επέβαιναν μόνο ο μηχανοδηγός και ο ναύτης που δεν ήξερε καν κολύμπι, γιατί ο πλοίαρχος και ο τέταρτος ναυτικός που ήταν ως πλήρωμα ασφαλείας, είχαν βγει στην ακτή νωρίτερα για φαγητό.
Η εισαγγελέας σημειώνει πως υπήρξε δόλος που δεν ειδοποίησαν τις λιμενικές αρχές, οι οποίες ενημερώθηκαν μετά από ώρα από το πλήρωμα άλλου πλοίου.
Επίσης, καταγγέλλει πως έγινε με μεγάλη καθυστέρηση η επιχείρηση απορρύπανσης, με αποτέλεσμα να προκληθεί η οικολογική καταστροφή.
Ας σημειωθεί πως λόγω της τεράστιας ρύπανσης είχαν υποβληθεί δεκάδες αιτήματα για καταβολή αποζημιώσεων δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Ανάμεσα σε αυτά και της εταιρείας του κατηγορούμενου Μ. Σπανόπουλου, για ποσό ύψους 26 εκατ. ευρώ, που αφορά τις εργασίες απορρύπανσης, απάντλησης και ανέλκυσης του σκάφους.
Σύμφωνα με την Εισαγγελέα της Έδρας κ. Παππού, υποβλήθηκαν 84 αιτήματα αποζημίωσης συνολικού ύψους 77 εκατ. ευρώ, ενώ ήδη το Διεθνές Ταμείο για Αποζημιώσεις από Ρύπανση Πετρελαίου (IOPC) έχει καταβάλει 10,3 εκατ. ευρώ.
«Στην ουσία ήταν οικονομικό έγκλημα που αναδείχθηκε» είχε σημειώσει η εισαγγελική λειτουργός στην αγόρευση της.
Τι απαντούν οι συνήγοροι υπεράσπισης
Η εισαγγελική πρόταση προκάλεσε χθες την απάντηση συνηγόρων υπεράσπισης των κατηγορουμένων, οι οποίοι στις αγορεύσεις τους, ενώ φαίνεται πως συμφωνούν με το πόρισμα του Πολυτεχνείου για έκρηξη, διαφωνούν με την εισαγγελική λειτουργό ότι υπεύθυνοι για αυτήν είναι οι εντολείς τους.
Μάλιστα αμφισβητούν τη δικαστική έρευνα καθώς το πόρισμα του Πολυτεχνείου είναι γνωστό από το 2018, αλλά δεν εξετάστηκε ποιος προκάλεσε την έκρηξη.
Από την πλευρά του ο Κωνσταντίνος Παπαδακάκης, δικηγόρος του πλοιάρχου του “Αγία Ζώνη ΙΙ” (ΣΣ ο οποίος είχε βγει στην ακτή για να αγοράσει σουβλάκια όταν το πλοίο πήρε κλίση και βυθίστηκε), αμφισβήτησε ότι υπάρχει ηθική αυτουργία του εντολέα του στην πρόκληση ναυαγίου, υποστηρίζοντας πως “από το 2018 φαινόταν ότι είναι έκρηξη”.
Ως προς την απουσία του πλοιάρχου ως προσωπικού ασφαλείας του “Αγία Ζώνη ΙΙ”, είπε πως αν ήταν πάνω στο καράβι δεν θα προλάβαινε να κάνει κάτι.
«Δεν θα είχε δυνατότητα ο πλοίαρχος να το βάλει μπροστά. Ήταν δεν ήταν ο πλοίαρχος, θα χανόταν το πλοίο ακόμα και με τα ρυμουλκά έτσι όπως ήταν βουλιαγμένο» ανέφερε, ενώ έριξε ευθύνες στο Λιμεναρχείο για την καθυστερημένη επιχείρηση απορρύπανσης.
«Δεν υπάρχει στοιχείο ότι είναι ηθικός αυτουργός. Δεν έχει κάτι να τον συνδέει με οικονομικό όφελος ή κάποια συμφωνία με κανέναν. Δεν προέκυψε από τη δικογραφία» σημείωσε ο κ. Παπαδακάκης.
Στο πόρισμα του Πολυτεχνείου στάθηκε και ο δικηγόρος του πλοιοκτήτη Θεόδωρου Κουντούρη, υποστηρίζοντας πως η έκρηξη έγινε από άγνωστους δράστες και όχι από τον εντολέα του.
«Απουσιάζουν οι πραγματικοί ένοχοι αυτοί που τοποθέτησαν στα ύφαλα εκρηκτικά μηχανισμό. Ήταν γνωστό στις αρχές από τον Οκτώβριο του 2018 όταν ήταν γνωστό το πόρισμα Πολυτεχνείου.
Πανηγυρίζουν οι πραγματικοί ένοχοι που συγκαλύπτουν» ανέφερε στην αγόρευση του.
Ας σημειωθεί πως το πλοίο και το φορτίο ήταν ανασφάλιστα και άρα ο πλοιοκτήτης δεν θα έπαιρνε αποζημίωση από τη βύθιση, όπως είχε παρατηρήσει στην αγόρευση της η Εισαγγελέας, επισημαίνοντας ωστόσο πως τα πιστοποιητικά του “Αγία Ζώνη ΙΙ” έληγαν 17 ημέρες μετά το ναυάγιο.
Ως προς τον κατηγορούμενο Μιχάλη Σπανόπουλο, πρότεινε την ενοχή του για την καθυστερημένη επιχείρηση απορρύπανσης, σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως η τοποθέτηση δεύτερου πλωτού φράγματος στο σημείο του ναυαγίου έγινε με καθυστέρηση πολλών ωρών.
Στην αγόρευση του ο Πολυχρόνης Τσιρίδης, δικηγόρος του Μ. Σπανόπουλου αντέκρουσε την Εισαγγελέα, αναφέροντας ότι ο εντολέας του είχε ζητήσει αντιρρυπαντικά υλικά απ’ όλην την Ελλάδα και τοποθετήθηκαν όταν έφτασαν.
Επίσης, παρατήρησε πως εξαιτίας του ατυχήματος το Δημόσιο δεν διεκδίκησε χρήματα από τον πλοιοκτήτη για το τράνζιτ πετρέλαιο που μετέφερε το “Αγία Ζώνη ΙΙ”.
Ως προς το επιχείρημα της Εισαγγελέως πως η εταιρεία του Μ. Σπανόπουλου δεν είχε τεχνογνωσία στις επιχειρήσεις απορρύπανσης αλλά σε ναυαγιαιρέσεις και ρυμουλκήσεις, ο κ. Τσιρίδης σημείωσε πως σε τέτοια ναυάγια προηγείται η στεγανοποίηση, η απάντληση, η ανέλκυση και μετά ακολουθεί η απορρύπανση. Γι’ αυτό ο πλοιοκτήτης Θ. Κουντούρης επέλεξε τον εντολέα του.
Νωρίτερα είχαν απολογηθεί ο δικηγόρος του άπειρου ναύτη που ήταν πάνω στο πλοίο ο οποίος κινδύνεψε να πνιγεί, καθώς δεν ήξερε κολύμπι.
«Έκανε το σταυρό του, έβαλε ένα γιλέκο και έπεσε στην θάλασσα. Δεν ήξερε μπάνιο.
Δεν είχε καμία αρμοδιότητα να ενεργήσει» ανέφερε ο συνήγορος του Χρήστος Μαυρομάτης.
Ας σημειωθεί πως για τον εντολέα του η Εισαγγελέας της Έδρας έχει προτείνει την απαλλαγή του λόγω αμφιβολιών.
Αντίθετα έχει προτείνει την ενοχή του έμπειρου μηχανοδηγού που ήταν πάνω στο “Αγία Ζώνη ΙΙ” όταν πήρε κλίση και βυθίστηκε, επισημαίνοντας πως έχει δώσει διαφορετικές εκδοχές ως προς το που ήταν τη στιγμή που το πλοίο πήρε κλίση.
Από την πλευρά του ο δικηγόρος του μηχανοδηγού ανέφερε στην αγόρευση του πως όταν το πλοίο πήρε κλίση, ο εντολέας του ενημέρωσε ως όφειλε τον προϊστάμενο του Α μηχανικό, ο οποίος δεν του είπε να κάνει κάτι.
Όπως ανέφερε ο συνήγορος του, κινδύνεψε η ζωή του, όπως και του άλλου ναύτη για τον οποίο η εισαγγελέας προτείνει την απαλλαγή.
Αύριο αναμένεται η απόφαση του δικαστηρίου για την πολύκροτη υπόθεση που είχε απασχολήσει τις αρχές, οικολογικές οργανώσεις και τους λουόμενους στις παραλίες της Αττικής, καθώς είχε απαγορευτεί η κολύμβηση για μέρες, ενώ οι εργασίες απορρύπανσης διήρκεσαν συνολικά 84 ημέρες.
