Αποστολή: Σωτήρης Σκουλούδης

Εικονολήπτης: Χάρης Γκίκας

Μοντάζ: Παναγιώτης Μετρητίκας

Ένα -όχι και τόσο αναπάντεχο τελικά- «μπλόκο» έχει βάλει στον πάγο ένα απαραίτητο έργο πνοής για τη Χαλκίδα, με αποτέλεσμα οι ιθύνοντες να προσπαθούν να ξετυλίξουν τον μίτο της Αριάδνης και να βγουν από τον λαβύρινθο στον οποίο οι ίδιοι, λόγω βαριάς αμέλειας, χάθηκαν. Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σήμερα σε τεράστια διλήμματα και προβληματισμούς, φέρνοντας σε αντιπαράθεση τις προοπτικές του μέλλοντος μιας κοινωνίας, με την προστασία της πολιτιστικής της κληρονομιάς που τη διαμόρφωσε σε αυτό που είναι σήμερα. 

Ο λόγος για το ολοκληρωμένο αλλά ακόμα κλειστό νέο Γενικό Νοσοκομείο Χαλκίδας, ένα υπερσύγχρονο έργο, απαραίτητο για όλη την Εύβοια, που ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2008, αλλά ενώ ήταν προγραμματισμένο να εγκαινιαστεί φέτος, όλα σταμάτησαν, και πολύ λογικά, λόγω της Αρχαιολογίας.

Κι αυτό διότι, αν και ήταν τοις πάσι γνωστό πως το συγκεκριμένο σημείο, στα νότια της πόλης, πολύ κοντά στα ΚΤΕΛ, αποτελούσε κομβικό μέρος του αρχαίου περίβολου της πόλης, δεν έγινε καμία απολύτως μελέτη όταν έπρεπε στους γύρω από το νοσοκομείο χώρους, με αποτέλεσμα πλέον η αρχαιολογική σκαπάνη να έχει εντοπίσει σημαντικά ευρήματα και το κτήριο να στέκει… κενό, αφού πλέον δεν μπορεί να κατασκευαστεί ο δρόμος και οι απαραίτητοι αγωγοί ομβρίων υδάτων.

Πρόκειται για το νοσοκομείο που κατασκευάστηκε στη θέση παλιού στρατοπέδου, αποτελούμενο από ένα συγκρότημα κτηρίων 6 ορόφων, συνολικής επιφάνειας 32.338,42 τμ. με υπόγεια, σε οικόπεδο με εμβαδόν περίπου 200 στρέμματα. Το Νοσοκομείο είναι δυναμικότητας 278 κλινών και περιλαμβάνει Νοσηλευτικές Μονάδες Παθολογικού και Χειρουργικού Τομέα, Μαιευτική Νοσηλευτική, Παιδιατρική Νοσηλευτική, Τμήμα Βρεφών και Προώρων, Βραχεία Νοσηλεία, ΜΕΘ Παθολογικού, ΜΕΘ Καρδιολογικού, Τεχνητό Νεφρό, Μεσογειακή Αναιμία, Βραχεία Νοσηλεία ΤΕΠ και Μόνωση Παιδιών και Ψυχιατρική.

Η σημασία των αρχαιολογικών ευρημάτων

Λίγες δεκάδες μέτρα μακριά, πάνω από τα ΚΤΕΛ, στο σημείο όπου έγινε η χάραξη του δρόμου, και πλησίον της αρχαίας ακρόπολης της Χαλκίδας, βρέθηκαν μόλις πριν λίγους μήνες, κατά τις εργασίες κατασκευής του επίμαχου δρόμου, σημαντικά ευρήματα της Κλασικής, της Ελληνιστικής και της Ρωμαϊκής περιόδου, όπως τμήματα των τειχών της πόλης, σπίτια, αγγεία, ένα νεκροταφείο κ.α. Όπως διαβάζουμε στην παλαιότερη μελέτη των Μαρία Κοσμά και Γιάννη Χαιρετάκη με τίτλο «Η οχύρωση της Χαλκίδας. Η ανασκαφή στον χώρο ανέγερσης του Νέου Γενικού Νοσοκομείου» (διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ):

«Οι νέες αυτές ανακαλύψεις προσφέρουν έδαφος για μια σειρά συζητήσεων.Τα δεδομένα από τις επιφανειακές έρευνες και την πρόσφατη ανασκαφή επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ενός αμυντικού δικτύου που συνίσταται από τέσσερις οχυρώσεις. Ο Παπαβασιλείου, θεμελιωτής των ερευνών για την αρχαία Χαλκίδα, υποστήριξε ότι στο Βαθροβούνι βρισκόταν η ακρόπολη της πόλης, άποψη με την οποία συντάσσεται η πλειονότητα των μελετητών. Η οχύρωση της Καλογρίτσας περιλαμβάνει τμήμα του αστικού ιστού της πόλης με οικίες, ιερό και οδικό δίκτυο».

Και συνεχίζουν οι ερευνητές: «Για μια πόλη με μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον όπως η Χαλκίδα, αλλά ταυτόχρονα με αδιάκοπη κατοίκηση, άναρχη δόμηση και αδυναμία προστασίας της μεσαιωνικής και νεώτερης αρχιτεκτονικής της φυσιογνωμίας, η ανακάλυψη και διατήρηση της οχύρωσής της που ανάγεται στην Κλασική και Ελληνιστική περίοδο, αποτελεί αναμφίβολα σταθμό στην ιστορία της έρευνας της περιοχής. Μια Χαλκίδα γνωστή για τη δράση της κατά τον δεύτερο αποικισμό, νικήτρια αλλά βαριά πληγωμένη μετά τον Ληλάντιο πόλεμο, συχνά άθυρμα των Αθηναίων, των Μακεδόνων και των Ρωμαίων».

Το παρόν φέρνει το μέλλον αντιμέτωπο με το παρελθόν

Το zougla.gr πραγματοποίησε αποστολή στη Χαλκίδα και υπέβαλλε επίσημο αίτημα για ενημέρωση από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων, όμως μας απάντησαν ότι δεν θα κάνουν καμία δήλωση για όσο διάστημα διαρκούν οι έρευνες…

Δείτε το ρεπορτάζ:

 

 

 

Ο προβληματισμός είναι διάχυτος στην τοπική κοινωνία και στην περιφέρεια, με τις γνώμες να διίστανται για το τι πρέπει να γίνει. Κάποιοι έχουν αποκλείσει εναλλακτικές λύσεις για το πέρασμα του δρόμου και των αγωγών ομβρίων υδάτων, άλλοι όμως επισημαίνουν ότι μπορεί να κατασκευαστεί δρόμος σε άλλο σημείο, ακριβώς απέναντι από την είσοδο του νοσοκομείου, όπου όμως κατά μήκος του και μέχρι τον κεντρικό υπάρχουν διάσπαρτες κάποιες κατοικίες.

 

Αρκετοί είναι αυτοί που ανεπίσημα προκρίνουν την -ανέφικτη φυσικά σε ευνομούμενη Πολιτεία- λύση του «μπαζώματος» των αρχαίων ώστε να περάσει απρόσκοπτα ο δρόμος, μιας και η απώλεια θα αντισταθμιστεί με το «γενικότερο συμφέρον».

Μάλιστα, οι «κακές γλώσσες» αλλά και «ψίθυροι» εντός και εκτός της αρχαιολογίας, σύμφωνα με πληροφορίες του zougla.gr, κάνουν λόγο για πρόσφατη… «ανεπίσημη» εντολή «να τελειώνουν με τις ανασκαφές» (με ότι αυτό συνεπάγεται), ενώ όταν κατέφθασε κλιμάκιο αρχαιολόγων από την Αθήνα για να επιτηρήσουν τα έργα «έφριξαν» με αυτά που είδαν…

Δεν είμαστε ειδικοί επί των ανασκαφών, και όπως είπαμε η Εφορεία Αρχαιοτήτων της Χαλκίδας αρνήθηκε να μας παράσχει οποιαδήποτε πληροφορία, πάντως οι μπουλντόζες που είδαμε να λειτουργούν πάνω από τους αρχαίους τάφους, μας έκαναν εντύπωση, ενώ σε κάποια σημεία, πάνω στους αρχαίους τοίχους, είναι εμφανή τα σημάδια της… τσουγκράνας. 

Μέχρι και… πρόβατα είδαν πολίτες πρόσφατα να βόσκουν πάνω ακριβώς στον αρχαιολογικό χώρο!

Η συζήτηση για το ζήτημα αναμένεται το προσεχές διάστημα, οπότε και αναμένεται να πραγματοποιήσουν μια μεγάλη συνεδρίαση όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (ο Δήμος, η Εφορεία Αρχαιοτήτων, οι Τεχνικές Υπηρεσίες, οι υπεύθυνοι των κτιριακών υποδομών, κ.α.) προκειμένου να προκριθεί μια λύση, αποδεκτή από όλους, και σύμφωνη με τους νόμους του κράτους…

Την ίδια ώρα, οι Χαλκιδέοι υπομένουν τα πολλά προβλήματα που επικρατούν στο παλιό νοσοκομείο, ενώ στο άδειο υπερσύγχρονο κτίριο του νέου νοσοκομείου κάποιοι συντηρητές ψύχουν καθημερινά τους μαγνήτες του μαγνητικού τομογράφου (κόστους 1 εκατομμυρίου ευρώ), προκειμένου να μην καταστραφεί… Και η αρχαιολογική σκαπάνη, λίγο πιο δίπλα, φέρνει στο φως συνεχώς νέα σημαντικά για την ιστορία του τόπου ευρήματα.

Δείτε φωτογραφίες: