Στο κελί με τον Παλαιοκώστα

Ο Δημήτρης Αϊβατζίδης, πρώην τοξικομανής, ο οποίος βρέθηκε στη φυλακή όταν τον Ιούνιο του 2002 πυροβόλησε έξω από το σπίτι του τότε πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, στο Κολωνάκι, περιγράφει στη zougla.gr, τη συμβίωσή του, επί 1,5 χρόνο με τον Βασίλη Παλαιοκώστα, μέσα στο ίδιο κελί.

Σκιαγραφεί τον χαρακτήρα του ανθρώπου που έγινε γνωστός περισσότερο για τις αποδράσεις του, παρά για τα εγκλήματά του και αναφέρεται στην σχέση που έχουν τα δύο αδέλφια, ο Νίκος και ο Βασίλης. 

”Τον Παλαιοκώστα τον γνώρισα στον Κορυδαλλό, είχα γυρίσει από μια μεταγωγή στη Λάρισα και η υπηρεσία έκρινε ότι θα ήταν καλό να είναι συγκεντρωμένοι σε ένα κελί, αυτοί που είχαν μια ιδεολογική επίφαση στις πράξεις τους, έτσι ώστε να μην «μολύνουν και την υπόλοιπη φυλακή”.

Ήμασταν στο κελί 30, κελί που έμοιαζε αποθήκη των πλέον επικίνδυνων κρατουμένων, αργότερα μας είπαν ότι ήταν το πλέον καλωδιωμένο κελί με μικρόφωνα, που είχαν μπει κατά καιρούς από τις εκάστοτε ηγεσίες της σωφρονιστικής υπηρεσίας. Ο Βασίλης δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα ευφυής, ούτε οργανωτικός, η συμβίωση μας επί ενάμισι χρόνο στο ισόγειο της Α, μου έδωσε άφθονο χρόνο παρατήρησης.

Ο Βασίλης δεν ήταν ούτε διαβασμένος ιδιαίτερα, είχε όμως κυρίαρχη την ηθική του ποινικού και θυμάμαι στη μικρή ιδιοκατασκευασμένη βιβλιοθήκη του, είχε μόνο δύο τρεις διαφορετικές εκδόσεις με τη βιογραφία του Άρη Βελουχιώτη, είχε σίγουρα την έκδοση του Χαριτόπουλου, απ’ όπου μου ζήτησε να τυπώσουμε σε μεγάλη επιφάνεια το εξώφυλλο με τον Άρη. Έτσι κι έγινε, το τυπωμένο αυτό πανί μπήκε ως προστατευτικό στην πόρτα του κελιού και μάλλον εκεί θα είναι ακόμη, μιας κι έφυγε «χωρίς να μαζέψει τα πράγματά του».

Η μυθολογία του αποδίδοντος τα δίκαια, η συμπεριφορά και η ορολογία του λούμπεν προλετάριου – επαναστάτη, που απαλλοτριώνει τα λεφτά του καπιταλισμού και τα αναδιανέμει κατά την κρίση του. Ο Βασίλης δεν γοητευόταν ούτε από τη χλιδή, ούτε καμάρωνε για το βιογραφικό του, αντίθετα πηγαίναμε μαζί με συνέπεια πρωταθλητή, στο γυμναστήριο της φυλακής, όπου κάναμε βάρη, μονόζυγο και σάκο του μποξ.

Εγώ στη μικρή αναγκαστική παρέα συμβόλιζα τον δημοσιογράφο που πατάει με το ένα πόδι στο σύστημα, έτσι ποτέ δεν εκδήλωσε διάθεση για συζήτηση για κάποιο από τα μελλοντικά σχέδιά του. Για την πολιτική όμως, για την επικαιρότητα και για την κοινωνία είχε άποψη. Άποψη, η οποία ακουμπούσε στον ηθικό άξονα που προανέφερα. Στα μάτια του Βασίλη διέκρινα εύκολα την αγάπη για τον αδερφό του, την αγάπη και την συχνή αναδρομή στον τόπο του και μια υπόγεια σκέψη, κάτι σαν να επιθυμούσε, αν μπορούσε να τα άλλαζε όλα και αυτή την ίδια τη ζωή του από την αρχή με μια μαγική κίνηση . Δεν του άρεσε η ζωή που ζούσε, αλλά δεν είχε και άλλη επιλογή, ακολουθούσε το μύθο του μεγάλου αδελφού και τα αισθήματα της αδελφικής φιλίας του υπαγόρευαν να συνδράμει και να συμπαρασταθεί στο Νίκο. Ευγενικός, κατά πως λέει το ρεπορτάζ, ήταν και στη φυλακή ο Βασίλης, είχε όμως και εκείνο το όριο, το οποίο εάν ξεπερνιόταν σκοτείνιαζε. Δεν πιστεύω ότι ο Βασίλης Παλαιοκώστας είναι ή ότι μπορούσε να γίνει δολοφόνος, πιστεύω ότι με τον στρεβλό τρόπο του πιστεύει στην άξια της ζωής και της ελευθερίας που τόσο στερήθηκε. Στις περιπτώσεις όπως αυτή, η σωφρονιστική πολιτική θα όφειλε πιθανώς να αποδείξει ότι η πολιτεία δεν είναι εκδικητική απέναντι στις αποκλίνουσες συμπεριφορές, θα όφειλε ίσως να τολμήσει μια θαρραλέα τομή, να απαντήσει στην πρόκληση του ερωτήματος ,το έγκλημα είναι αμετάτρεπτο; Πεθαίνεις με αυτό; Ή κάποιες συμπεριφορές μπορούν να οδηγήσουν ξανά στην επανένταξη;

Από τον παλιό συγκρατούμενο ήταν δυο λόγια για εκείνη την συγκυρία που έφερε δυο αγνώστους να ζήσουν ενάμισι χρόνο σε 8 τετραγωνικά μέτρα. Η οικογένεια έχει πολύ δρόμο εμπρός της, η ευχή-επιμύθιο ακολουθεί κάθε ανθρώπινο όν, όταν στερείται το υπέρτατο της ελευθερίας αγαθό: «καλή κοινωνία σύντομα, Βασίλη» μακριά από αυτή τη ζωή που σου στέρησε την ελευθερία σου”.

Διαβάστε επίσης: