Ανταπόκριση από Στρασβούργο – Νίκος Ρούσσης
Το βράδυ της Δευτέρας, διαπραγματευτές από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία για την επικαιροποίηση των κανόνων της ΕΕ σχετικά με την ασφάλεια των προϊόντων των καταναλωτικών προϊόντων εκτός διατροφής. Ο νέος κανονισμός για τη Γενική Ασφάλεια Προϊόντων (GPSR) στοχεύει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων ασφάλειας προϊόντων στις ηλεκτρονικές αγορές , δεδομένου ότι το 2021, το 73% των καταναλωτών αγόρασε προϊόντα μέσω Διαδικτύου.
Το κόστος από αγορές μη ασφαλών προϊόντων των υπολογίζεται σε 11,5 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Οι συμφωνηθέντες κανόνες έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν ότι όλα τα είδη προϊόντων στην ΕΕ, είτε πωλούνται ηλεκτρονικά είτε σε παραδοσιακά καταστήματα, συμμορφώνονται με τις υψηλότερες απαιτήσεις ασφάλειας.
Το Κοινοβούλιο (τον Μάρτιο του 2023) και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν τη συμφωνία, πριν από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και την έναρξη ισχύος της ενώ το GPSR θα εφαρμοστεί 18 μήνες μετά την έναρξη ισχύος του
Σύμφωνα με τους συμφωνηθέντες κανόνες, ένα προϊόν μπορεί να πωληθεί μόνο εάν υπάρχει ένας οικονομικός φορέας (όπως ο κατασκευαστής, ο εισαγωγέας, ο διανομέας) εγκατεστημένος στην ΕΕ, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την ασφάλειά του. Κατά την αξιολόγηση της ασφάλειας των προϊόντων, το Κοινοβούλιο συμπεριέλαβε μέτρα για να εγγυηθεί ότι λαμβάνονται υπόψη οι κίνδυνοι για τους πιο ευάλωτους καταναλωτές (π.χ. παιδιά), οι πτυχές του φύλου και οι κίνδυνοι για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
Η συμφωνία GPSR εισάγει υποχρεώσεις για τις ηλεκτρονικές αγορές, όπως αυτές που προβλέπονται στον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού ενός ενιαίου σημείου επαφής για τις εθνικές αρχές επιτήρησης και τους καταναλωτές. Οι εθνικές αρχές επιτήρησης θα μπορούν να διατάξουν τις ηλεκτρονικές αγορές να αφαιρέσουν ή να απενεργοποιήσουν την πρόσβαση σε προσφορές επικίνδυνων προϊόντων χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και σε κάθε περίπτωση εντός δύο εργάσιμων ημερών. Οι πάροχοι διαδικτυακών αγορών θα πρέπει να καταβάλουν εύλογες προσπάθειες για να ελέγξουν τυχαία για επικίνδυνα προϊόντα.
Η συμφωνηθείσα νομοθεσία βελτιώνει τη διαδικασία ανάκλησης προϊόντων, καθώς τα ποσοστά επιστροφής παραμένουν χαμηλά, με εκτιμώμενο ένα τρίτο των καταναλωτών της ΕΕ να συνεχίζουν να χρησιμοποιούν προϊόντα που ανακαλούνται.
Σε περίπτωση ανάκλησης ή προειδοποίησης ασφαλείας, οι οικονομικοί φορείς και οι ηλεκτρονικές αγορές θα πρέπει πλέον να ενημερώνουν όλους τους επηρεαζόμενους καταναλωτές ότι μπορούν να εντοπίσουν και να διαδώσουν ευρέως τις πληροφορίες. Οι ειδοποιήσεις ανάκλησης θα πρέπει να αποφεύγουν εκφράσεις που μπορούν να μειώσουν την αντίληψη των καταναλωτών για τον κίνδυνο (π.χ. «εθελοντικό», «προληπτικό», «σε σπάνιες/συγκεκριμένες καταστάσεις»).
Οι καταναλωτές θα ενημερώνονται σαφώς για το δικαίωμά τους για επισκευή, αντικατάσταση ή επαρκή επιστροφή χρημάτων (τουλάχιστον ίση με την αρχική τιμή). Θα έχουν επίσης το δικαίωμα να υποβάλουν καταγγελίες ή να ξεκινήσουν συλλογικές ενέργειες. Το σύστημα ταχείας ειδοποίησης για επικίνδυνα προϊόντα (πύλη «Safety Gate») θα εκσυγχρονιστεί για να επιτρέψει τον αποτελεσματικότερο εντοπισμό των μη ασφαλών προϊόντων και θα είναι πιο προσβάσιμο για άτομα με αναπηρία.
Η εισηγήτρια, Τσέχα ευρωβουλευτής τη Ομάδας Renew, Dita Charanzová δήλωσε:
«Η σημερινή συμφωνία είναι μια μεγάλη νίκη για τους ευρωπαίους καταναλωτές – τους δίνει έναν λόγο να αισθάνονται ασφαλείς όταν αγοράζουν οποιοδήποτε προϊόν εντός της ΕΕ. Τα προϊόντα θα είναι γενικά πιο ασφαλή, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι τα επικίνδυνα προϊόντα θα αφαιρούνται πιο γρήγορα, μεταξύ άλλων από διαδικτυακές αγορές. Και δεν θα μαθαίνετε πλέον για ανακλήσεις τυχαία, αλλά θα ενημερώνεστε άμεσα όποτε είναι δυνατόν και θα σας δίνονται επιλογές για επισκευή, αντικατάσταση ή επιστροφή των χρημάτων σας. Αυτά είναι πρακτικά οφέλη για τους πολίτες μας».
