Είχε κλείσει ραντεβού με την ιστορία ο 64χρονος Amlo, ο οποίος από τη δεκαετία του ’80 προσπάθησε να αναστήσει την Αριστερά στη χώρα του. Το αρκτικόλεξο Amlo, που είναι και το χαϊδευτικό του, προέρχεται από τα γράμματα του ονόματός του. Την πολιτική του καριέρα την άρχισε από το Pri, το Συνταγματικό Επαναστατικό Κόμμα, το οποίο μαζί με το Pan, δηλαδή το Κόμμα Εθνική Δράσης, μονοπωλούσε την εξουσία στο Μεξικό.
Το τέλος εποχής και η απαρχή μιας νέας σηματοδοτήθηκε με αυτές τις εκλογές. Ο Ομπραδόρ σάρωσε σε όλα τα επίπεδα. Στις προεδρικές, βουλευτικές, περιφερειακές και δημοτικές εκλογές.
Όμως, η ουσία της νίκης του δεν είναι μόνο το ξεκάθαρο ποσοστό του, αυτό το 53% το οποίο του δίνει την πλειοψηφία, αλλά το ότι από τη στιγμή που διεκδίκησε τη νίκη διαπιστώθηκε μία συνεχής άνοδος των ποσοστών του σε κάθε φάση της προεκλογικής καμπάνιας. Ποιο είναι το μυστικό του; Μα, προφανώς, το στοιχείο το οποίο επηρεάζει άμεσα και τον τελευταίο πολίτη στη μεγάλη αυτή ισπανόφωνη χώρα με τις τεράστιες αντιθέσεις και κυρίως την τερατώδη ανισορροπία μεταξύ του πλούτου και της πενίας.
Άνθρωποι πάμπλουτοι, που ζουν μια προκλητικά πολυτελή ζωή, άνθρωποι ισχυροί που έχουν στήσει φέουδα σε όλη την επικράτεια, άνθρωποι που κινούν τα νήματα οριζόντια και κάθετα στην κοινωνία με το πανίσχυρο όπλο της διαφθοράς.
Ο Amlo εξαρχής χτύπησε στο επίκεντρο αυτής της κατάστασης και η άνοδός του άρχισε από τη στιγμή που τόλμησε να καταγγείλει αυτήν τη διαφθορά το 2017, που ήταν και η χρονιά ρεκόρ πολιτικών δολοφονιών. Εκείνη τη χρονιά έπεσαν νεκροί από σφαίρες πληρωμένων εκτελεστών με συμβόλαια θανάτου 28.000 πολίτες. Ο αριθμός αυτός είναι σχεδόν εξωπραγματικός. Κι όμως, στο Μεξικό του 2017, 28.000 άνθρωποι, συνήθως πολιτικοί αντίπαλοι, δυστυχώς πάμπολλοι δημοσιογράφοι ή άνθρωποι που τόλμησαν να τα βάλουν σε τοπικό επίπεδο με τις διεφθαρμένες εξουσίες ή και τα καρτέλ δέχθηκαν μία σφαίρα στο μέτωπο και έπεσαν νεκροί. Προφανώς, η κοινωνία ήταν ώριμη να προχωρήσει σε μία τέτοια αλλαγή.
Τα δύο παραδοσιακά κόμματα, τα οποία εναλλάσσονταν στην εξουσία μονότονα και διαχρονικά, δεν ήταν σε θέση πλέον να προσφέρουν κάποια ελπίδα σε μία κοινωνία η οποία αγωνίζεται να ξεφύγει ακόμη, παλεύοντας από τη μια με έναν παραδοσιακό φεουδαλισμό στην περιφέρεια και με μία αυταρχική εξουσία, η οποία διαχειρίζεται τις ισορροπίες ενός απόλυτα διεφθαρμένου πολιτικού συστήματος. Στο Μεξικό κανείς δεν είχε πλέον εμπιστοσύνη σε κανέναν. Στο σύστημα της διαφθοράς βασικό ρόλο παίζουν η Δικαιοσύνη, η Αστυνομία, ο Στρατός, οι Θεσμοί, οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, οι δημοτικοί άρχοντες, οι ισχυροί που διαθέτουν τον πλούτο.
Αυτό το απόστημα επιχείρησε να σπάσει ο Ομπραδόρ. Το 2014, μία περίεργη υπόθεση απόλυτης βαρβαρότητας και διαφθοράς ταρακούνησε ολόκληρη τη χώρα και προφανώς ήταν και το σημείο της μη επιστροφής όσον αφορά στην εικόνα που είχαν οι Μεξικανοί πολίτες για τη χώρα τους. Πρόκειται για την υπόθεση της εξαφάνισης 43 φοιτητών στο ομόσπονδο κρατίδιο του Γκερέρο. Όπως αποδείχθηκε, οι 43 φοιτητές έπεσαν στα χέρια της δημοτικής αστυνομίας και των τοπικών Αρχών της πόλης Ιγκουάλα. Ήταν σύμμαχοι του τοπικού καρτέλ.
Ο πρόεδρος της χώρας, η κυβέρνηση, έκαναν πως δεν έβλεπαν. Οι Μεξικανοί ψηφοφόροι δεν το ξέχασαν. Οι 43 φοιτητές δεν βρέθηκαν ποτέ. Η έρευνα κατέδειξε πως υπήρξαν αλλεπάλληλες παρανομίες και παραβιάσεις νομοθεσίας από τις Αρχές όσον αφορά σε αυτήν την υπόθεση. Κάπως έτσι άρχισε η αλλαγή του συλλογικού υποσυνείδητου στο Μεξικό.
Ευτυχώς για τον Amlo υπήρξε και ένα δεύτερο στοιχείο, το οποίο αποδείχθηκε αρκετά ουσιαστικό και υποβοήθησε την επικράτησή του. Το στοιχείο αυτό ακούει στο όνομα Ντόναλντ Τραμπ. Η συμπεριφορά του Αμερικανού προέδρου προς το Μεξικό που ήταν στάση ενός ισχυρού απέναντι σε πληβείους, οι αποφάσεις της Ουάσινγκτον ως προς τη βίαια αντιμετώπιση των κυμάτων μετανάστευσης διά μέσου του Μεξικού, το τείχος το οποίο απειλεί να ορθώσει κατά μήκος της γραμμής του Ρίο Γκράντε, αλλά κυρίως αυτή η ταπείνωση του μέσου Μεξικανού πολίτη από την αμερικανική ρητορική, όλα τα παραπάνω έπαιξαν τον ρόλο τους.
Ουδείς τρέφει αυταπάτες. Τα συστήματα αυτά είναι σκληρά με απίστευτα στεγανά και δυνατότητες αυτοάμυνας που ουδείς φαντάζεται. Δεν σπάνε από τη μία μέρα στην άλλη. Κυρίως δεν σπάνε με αποφάσεις που λαμβάνονται στα ανώτατα κλιμάκια της εξουσίας. Χρειάζεται επιμονή, υπομονή και κυρίως συνεχής ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα. Πόσοι και πόσοι δεν προσπάθησαν σε αυτήν τη Λατινική Αμερική να αλλάξουν τα πράγματα. Αργά ή γρήγορα κατέληξαν είτε με μία σφαίρα στο κεφάλι, είτε αναγκάστηκαν να σηκώσουν τα χέρια ψηλά ή, ακόμη χειρότερα, απλώς συνεμορφώθησαν με τας υποδείξεις.
(Ο Εμιλιάνο Ζαπάτα και ο Πάντσο Βίγια)
Η ιστορία θα κρίνει αν το εγχείρημα του Αντρές Μανουέλ Λόπεζ Ομπραδόρ θα στεφθεί με επιτυχία. Μέχρι τότε η σαρωτική επικράτησή του και η αφύπνιση του λαϊκού παράγοντα στο Μεξικό σε όλα τα επίπεδα εξουσίας, όπως κατέδειξαν αυτές οι εκλογές, σηματοδοτούν μία ελπιδοφόρα πορεία για έναν λαό ο οποίος θα μπορούσε να ήταν πάμπλουτος και να φιγουράρει στους G7. Η χώρα του Εμιλιάνο Ζαπάντα και του Πάντσο Βίγια έχει δυνατότητες και πλουτοπαραγωγικές πηγές και πλούτο, αλλά και κουλτούρα. Κυρίως διαθέτει ιστορία, στην οποία μπορεί κάποιες στιγμές να βρίσκει καταφύγιο.
Φωτογραφίες: EPA
