Το μεγαλύτερο πρόβλημα που παραμένει προς το παρόν άλυτο στο επερχόμενο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, είναι το νομισματικό: Ποιο θα είναι το νόμισμα συναλλαγών της Σκωτίας την επομένη της ανεξαρτησίας της.
Ήδη οι αγορές αντιδρούν με νευρικότητα στο ενδεχόμενο μιας ανεξάρτητης Σκωτίας λίγες μόλις μέρες πριν το δημοψήφισμα.
Λίγες ημέρες πριν την «ώρα μηδέν» παραμένουν ανοιχτά πολλά οικονομικά ζητήματα, όπως το αν η Σκωτία μπορέσει να διατηρήσει την στερλίνα ως νόμισμα του ανεξάρτητου πλέον κράτους- αν αυτό αποφασισθεί.
Η αδυναμία της στερλίνας στις αγορές δεν θεωρείται ενδεικτική για το γεγονός ότι η Σκωτία αδυνατεί να επιβιώσει οικονομικά χωρίς το Ηνωμένο Βασίλειο.
Πάντως, χρηματιστές εκτιμούν ότι η πτώση της ισοτιμίας δεν σχετίζεται με το δημοψήφισμα στις 18 Σεπτεμβρίου, στο οποίο θα κριθεί αν η Σκωτία θα ανεξαρτητοποιηθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο: «Ο λόγος για τον οποίο πωλούμε στερλίνες δεν είναι επειδή πιστεύουμε ότι μια ανεξαρτησία θα οδηγούσε την Σκωτία στην οικονομική καταστροφή, αλλά επειδή σε εποχές ανησυχίας οι επενδυτές κάνουν αυτό που κάνουν οι άλλοι επενδυτές. Και οι άλλοι στην παρούσα φάση πωλούν στερλίνα. Δεν θα πρέπει όμως να το ερμηνεύσουμε ως αδυναμία της Σκωτίας να επιβιώσει», υποστηρίζει ο χρηματιστής Άπλες Πατέλ.
Η αγωνία για την έκβαση του δημοψηφίσματος τερματίζεται με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στις 19 Σεπτεμβρίου. Σε περίπτωση όμως που οι Σκωτσέζοι ψηφίσουν υπέρ της ανεξαρτησίας η ανησυχία είναι πολύ πιθανό να συνεχιστεί, επειδή υπάρχει σειρά οικονομικών ερωτημάτων που παραμένουν αναπάντητα.
Σχεδόν από συνήθεια η κυβέρνηση του Εδιμβούργου επιρρίπτει ευθύνες στο Λονδίνο: «Το κλίμα αβεβαιότητας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο Λονδίνο, το οποίο αρνείται να συνομιλήσει μαζί μας για την νομισματική ένωση, αλλά και άλλα ζητήματα, δηλώνει η αντιπρόεδρος της τοπικής κυβέρνησης Νίκολα Στάρτζεον.
Η στερλίνα ανήκει (και) στους Σκωτσέζους
Με ποιο νόμισμα θα πληρώνουν, αλήθεια, οι Σκωτσέζοι, αν επιλέξουν τελικά τον δρόμο της ανεξαρτησίας; Οι αυτονομιστές υποστηρίζουν ότι η στερλίνα ανήκει στους Σκωτσέζους, όπως ανήκει και στους Άγγλους.
Ο βρετανός υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Όσμπορν είχε δήλωσε πάντως ότι όποιος εγκαταλείπει το Ηνωμένο Βασίλειο, εγκαταλείπει και το νόμισμά του. Πίσω από τη δήλωση αυτή κρύβονται οι φόβοι του Λονδίνου απέναντι στην νομισματική ένωση με μια χώρα, στην δημοσιονομική και φορολογική πολιτική της οποίας δεν θα έχει επιρροή.
Για πολλούς ειδικούς πάντως θα ήταν ιδανικό η Σκωτία να παραμείνει στην στερλίνα. Ανάμεσά τους και ο Άπλες Πατέλ: «Δεν βλέπουμε κανένα λόγο δύο έθνη με τόσα κοινά στοιχεία να μην καταβάλουν προσπάθειες για μια ανεξάρτητη Σκωτία. Από οικονομική άποψη δεν είναι προς το συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου να διακόψει τη συνεργασία με το Εδιμβούργο».
Την ανησυχία των αγορών ενισχύουν ωστόσο και άλλα ζητήματα:
- Πώς θα πληρωθούν τα χρέη της Βρετανίας σε περίπτωση ανεξαρτητοποίησης της Σκωτίας.
- Ποια χώρα θα είναι αρμόδια για την καταβολή των συντάξεων ή θα αξιοποιεί τα έσοδα από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου στη Βόρεια Θάλασσα; Και
- Ποιο θα είναι το δημοσιονομικό έλλειμμα του νέου κράτους αλλά και ποια η οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει;
Απειλές με όπλο τη στερλίνα
Ιδιαίτερα σκληρή γίνεται η αντιπαράθεση Λονδίνου – Εδιμβούργου καθώς πλησιάζει το δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας, 300 χρόνια μετά την πολιτική και διοικητική ενοποίηση των Βρετανικών Νήσων.
Με μια ιστορικά πρωτοφανή για τα κοινοβουλευτικά δεδομένα της Βρετανίας ομοψυχία, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, προειδοποιούν τους κατοίκους της Σκωτίας ότι σε περίπτωση νίκης των οπαδών της ανεξαρτησίας, η χώρα τους θα πρέπει να αναζητήσει νέο νόμισμα αφού δεν θα υπάρξει βρετανική κυβέρνηση η οποία θα επιτρέψει τη χρήση της στερλίνας εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το μήνυμα έχει στείλει πρώτος ο υπουργός Οικονομίας Τζορτζ Όσμπορν από το Εδιμβούργο και ακολούθησαν ανακοινώσεις από εκπροσώπους των δύο άλλων κομμάτων, του Εντ Μπολ, σκιώδους υπουργού Οικονομίας των Εργατικών και του Ντάνι Αλεξάντερ, με καταγωγή από τη Σκωτία, από τους Φιλελευθέρους Δημοκράτες.
«Απειλές» Όσμπορν
Ο Όσμπορν τόνισε ότι η απόφασή του στηρίζεται σε σχετική ανάλυση για την νομισματική πολιτική της Βρετανίας την οποία εκπόνησε το υπουργείο των Οικονομικών.
«Η στερλίνα είναι ένα από τα παλαιότερα και πλέον αξιόπιστα νομίσματα διεθνώς. Η ενότητα του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν ο αποφασιστικός παράγοντας για την οικονομική ακμή της χώρας. Θέλουμε η Σκωτία να κρατήσει τη στερλίνα και τα προνόμια που της παρέχει το νόμισμα. Αυτό, όμως, θα γίνει μόνο με την Σκωτία στους κόλπους της Ένωσης. Σε άλλη περίπτωση οι υπεύθυνοι θα πρέπει να αναζητήσουν άλλες λύσεις», προειδοποίησε ο βρετανός υπουργός Οικονομίας.
Στο ίδιο αυστηρό και αποφασιστικό ύφος ήταν και τα μηνύματα των εκπροσώπων των άλλων κομμάτων. Η κοινή παρέμβαση στοχεύει στην πλήρη αποδόμηση της οικονομικής πρότασης των Εθνικιστών η οποία στηρίζεται αποκλειστικά στην αδιάλειπτη χρήση της στερλίνας και από το νέο κράτος, δίχως την πρόνοια ενός εναλλακτικού σχεδίου. «Είναι μάταιο να μας εκφοβίζετε αφού στο τέλος θα ενδώσετε», απάντα ο πρώτος υπουργός της Σκωτίας, Άλεξ Σάλμοντ.
Πηγή: DLF/Deutsche Welle
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
