Ανταπόκριση από Στρασβούργο – Νίκος Ρούσσης
Στην κατάσταση που επικρατεί, στην καταπολέμηση της διαφθοράς, σε βουλευτές, δικαστές και εισαγγελείς στην Ελλάδα αναφέρεται έκθεση του Οργάνου Καταπολέμησης της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO), που δίνεται στη δημοσιότητα τη Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2020.
Όπως συνηθίζεται σε τέτοιου είδους εκθέσεις, η GRECO αναφέρεται, στη διπλωματική γλώσσα, στα υπέρ και τα κατά των διαπιστώσεών της στον τομέα αντιμετώπισης της διαφθοράς στις τάξεις βουλευτών, δικαστών και εισαγγελέων, στα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, αποφεύγοντας την κραυγαλέα προβολή δυσμενών συμπερασμάτων, για τη χώρα που ελέγχθηκε.
Από την προσεκτική ανάγνωση της έκθεσης, ωστόσο, προκύπτει ότι δεν έχουν γίνει και πολλά σημαντικά πράγματα για την καταπολέμηση της διαφθοράς σε βουλευτές, εισαγγελείς και δικαστικούς στην Ελλάδα, ενώ, όπως υπογραμμίζεται, ακόμα και μετά τη συνταγματική τροποποίηση, τον Νοέμβριο του 2019, που δίνει στο κοινοβούλιο ένα πιο ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα για την κίνηση ποινικών διαδικασιών σε σχέση με την υπηρεσία και τα πρώην μέλη της κυβέρνησης, δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι το Κοινοβούλιο μπορεί να φέρει πρώην μέλη της κυβέρνησης στο ειδικό δικαστήριο, όταν υπάρχουν υπόνοιες ότι έχουν διαπράξει ποινικά αδικήματα, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που σχετίζονται με τη διαφθορά.
Στην ίδια έκθεση η GRECO συμπεραίνει ότι η Ελλάδα έχει εφαρμόσει ικανοποιητικά ή αντιμετωπίζει με ικανοποιητικό τρόπο 11 από τις 19 συστάσεις που τις υποβλήθηκαν το….2015, με πέντε «μερικώς εφαρμοσμένες» και με τρεις που δεν έχουν εφαρμοστεί!
Αναλυτικότερα, στην έκθεση αναφέρεται ότι:
-Υπήρξε μία μικρή πρόοδος στην πολιτική ακεραιότητας των βουλευτών στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης Εγχειριδίου Συμμόρφωσης για υπάρχοντα Κώδικα Συμπεριφοράς.
Το εγχειρίδιο εισάγει κανόνες για την προστασία του κοινοβουλευτικού έργου από εξωτερικές επιρροές και κινδύνους κατάχρησης, και σε κάποιο βαθμό κανόνες για την αποδοχή δώρων και άλλων πλεονεκτημάτων, ένα ζήτημα που ορίστηκε λιγότερο σαφώς από την τελευταία έκθεση συμμόρφωσης της GRECO, η οποία δημοσιεύθηκε το 2018.
-Όσον αφορά τους δικαστές και τους εισαγγελείς, η GRECO ενθαρρύνει τις ελληνικές αρχές να ολοκληρώσουν, την υφιστάμενη διαδικασία για την υιοθέτηση νέας νομοθεσίας, σχετικά με την προώθηση δικαστών και εισαγγελέων σε ανώτερες θέσεις και τη διαχείριση πειθαρχικών διαδικασιών εναντίον τους. Σημειώνει μια συνεχιζόμενη νομοθετική διαδικασία για τον περιορισμό των καθυστερήσεων στις διαδικασίες και τη βελτίωση της διαχείρισης της ροής υποθέσεων, η οποία θα πρέπει να συμπληρωθεί με μέτρα για την ενίσχυση των διευθυντών (τόσο δικαστών όσο και εισαγγελέων) όσον αφορά τον φόρτο και τις καθυστερήσεις
Από την άλλη πλευρά, λείπει ένα κατάλληλο σύστημα διαχείρισης των ποινικών υποθέσεων και οι κατάλληλες διαδικασίες για καταγγελία κατά αδικαιολόγητων δικαστικών καθυστερήσεων.
-Θα πρέπει να δημοσιοποιούνται σχετικές πληροφορίες, σχετικά με τη δικαστική δραστηριότητα και πειθαρχικά θέματα.
Η GRECO ενθαρρύνει τις αρχές να εφαρμόσουν το Εθνικό Σχέδιο κατά της Διαφθοράς και να αναπτύξουν πρότυπα επαγγελματικής συμπεριφοράς και ακεραιότητας για δικαστές και εισαγγελείς (σ.σ. που σημαίνει ότι κάτι τέτοιο, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει).
-Η GRECO χαιρετίζει τη συνταγματική τροποποίηση, τον Νοέμβριο του 2019, που δίνει στο κοινοβούλιο ένα πιο ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα για την κίνηση ποινικών διαδικασιών σε σχέση με την υπηρεσία πρώην μελών της κυβέρνησης.
Επισημαίνει ότι αυτή η τροπολογία βελτιώνει το χρονοδιάγραμμα για την κίνηση τέτοιων διαδικασιών, αλλά δεν εγγυάται ότι το Κοινοβούλιο φέρνει όντως πρώην μέλη της κυβέρνησης στο ειδικό δικαστήριο, όταν υπάρχουν υπόνοιες ότι έχουν διαπράξει ποινικά αδικήματα, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που σχετίζονται με τη διαφθορά.
-Η GRECO είχε προηγουμένως συστήσει την τροποποίηση των διαδικασιών που αφορούν το ειδικό δικαστήριο του άρθρου 86 του Συντάγματος, ώστε να μην παρεμποδίζουν ή να εμποδίζουν ποινικές διαδικασίες σε σχέση με την υπηρεσία και τα πρώην μέλη της κυβέρνησης.
Μέχρι στιγμής, η GRECO συμπεραίνει ότι η Ελλάδα έχει εφαρμόσει ικανοποιητικά ή αντιμετωπίζει με ικανοποιητικό τρόπο 11 από τις 19 συστάσεις με πέντε «μερικώς εφαρμοσμένες» και τρεις δεν έχουν εφαρμοστεί.
