Σε ένα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ προχωρά το BBC για τους λόγους που οδήγησαν χιλιάδες ανθρώπους ανά τον κόσμο να διαμαρτυρηθούν για τη δολοφονία του Αφροαμερικανού, George Floyd και την απαίτηση για μία δίκαιη δίκη. Σε πολλές πολιτείες της Αμερικής τέθηκαν ζητήματα από πολιτικά πρόσωπα προκειμένου να αλλάξει ο νόμος έτσι ώστε να αποφευχθούν αντίστοιχες δολοφονίες από αστυνομικούς. Το γεγονός ότι, ο θάνατος του Floyd που φαίνεται ξεκάθαρα στο βίντεο και μάλιστα να ζητεί ευγενικά από τον αστυνομικό, να τραβήξει το πόδι από το λαιμό για να αναπνεύσει, προκάλεσε κύμα αντιδράσεων παγκοσμίως. «Η αδικία ξεσήκωσε τον κόσμο», αναφέρει μεταξύ άλλων ο δημοσιογράφος του BBC. Ο ίδιος μάλιστα αναρωτιέται, σε τι διαφέρει η συγκεκριμένη τραγωδία από άλλες, όπως των Tamir Rice, Michael Brown και Eric Garner. Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά τα πράγματα, εξηγεί ο ίδιος.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, υπήρξαν διαδηλώσεις σε όλες τις ΗΠΑ – και στις 50 πολιτείες – συμπεριλαμβανομένων των πόλεων και των αγροτικών κοινοτήτων που απαρτίζονται κυρίως από λευκούς και λιγότερο μαύρους πολίτες. Οι τοπικές κυβερνήσεις, ο αθλητισμός και οι επιχειρήσεις φαίνονται έτοιμες να λάβουν θέση αυτή τη φορά – κυρίως μετά το δημοτικό συμβούλιο της Minneapolis που δεσμεύθηκε να διαλύσει το αστυνομικό τμήμα της πόλης. Οι διαμαρτυρίες για το Black Lives Matter φαίνονται διαφορετικές – με μεγαλύτερο αριθμό διαδηλωτών από άλλες εθνότητες, να συμπαραστέκονται στους μαύρους ακτιβιστές-διαδηλωτές.
Ο θάνατος του Floyd ήταν ιδιαίτερα «φρικτός και επώδυνος»
Ο Derek Chauvin, κράτησε το γόνατό του στο λαιμό του κ. Floyd για σχεδόν εννέα λεπτά – ακόμα και όταν ο κ. Floyd είπε επανειλημμένα «δεν μπορώ να αναπνεύσω» και τελικά έχασε τις αισθήσεις του. Το περιστατικό καταγράφηκε καθαρά στο βίντεο. «Σε πολλές προηγούμενες περιπτώσεις αστυνομικής βίας, υπάρχει πιθανότητα διφορούμενης αφήγησης από αστυνομικούς και πολίτες. Για παράδειγμα, οι αστυνομικοί υποστηρίζουν ότι πάρθηκε μια απόφαση δευτερολέπτου επειδή φοβόταν για τη ζωή τους», δήλωσε ο διακεκριμένος ακτιβιστής και καθηγητής του NYU κ. Frank Leon Roberts. «Σε αυτήν την περίπτωση, ήταν μια σαφής πράξη αδικίας – όπου οι άνθρωποι μπορούσαν να δουν ξεκάθαρα έναν άντρα [Floyd] εντελώς άοπλο και ανήμπορο να αντιδράσει.
Η ιστορία αλλάζει όταν «υπάρχει μια απροσδόκητη σύγκλιση δυνάμεων»
Ο θάνατος του Floyd ήρθε στη μέση της πανδημίας του κορωνοϊού με τους Αμερικανούς να διατάσσονται να παραμείνουν στα σπίτια τους, πυροδοτώντας το υψηλότερο επίπεδο ανεργίας από τη Μεγάλη Ύφεση τη δεκαετία του 1930. «Έχετε μια κατάσταση όπου ολόκληρη η χώρα βρίσκεται κλειδωμένη με τους περισσότερους πολίτες να παρακολουθούν τηλεόραση εστιάζοντας εκεί την προσοχή τους γεγονός που τους κάνει λιγότερο ικανούς να κοιτάξουν αλλού». Η πανδημία έχει αλλάξει τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε, και οδήγησε πολλούς Αμερικανούς στο σπίτι «να αναρωτηθούν ποια μέρη του φυσιολογικού δεν είναι πλέον αποδεκτά», προσθέτει.
Οι διαμαρτυρίες εμφανίζονται πιο φυλετικά διαφορετικές
Το γεγονός ότι αυτό συνέβη το καλοκαίρι, όταν οι άνθρωποι βγαίνουν σε εξωτερικούς χώρους, είναι σημαντικό. Επίσης, το γεγονός ότι διανύουμε έτος εκλογών σημαίνει ότι οι πολιτικοί είναι πολύ πιο πιθανό να δώσουν προσοχή και να απαντήσουν. Παρόλο που δεν υπάρχουν χειροπιαστά δεδομένα σχετικά με την εθνικότητα των διαδηλωτών, πολλές από τις διαδηλώσεις φαίνεται να έχουν μεγάλο ποσοστό υποστηρικτών που δεν είναι αφροαμερικανοί. Το γεγονός ότι οι συνθήκες γύρω από το θάνατο του κ. Floyd φαινόταν ιδιαίτερα ξεκάθαρες οπωσδήποτε διευκολύνει την ένωση των ανθρώπων.
Για παράδειγμα, στην Washington, δεκάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους το Σαββατοκύριακο – και περίπου το μισό πλήθος φάνηκε να μην είναι Αφροαμερικανοί. Πολλοί διαδηλωτές έφεραν πλακάτ που υπογράμμιζαν συγκεκριμένα την επιθυμία τους να είναι σύμμαχοι στο κίνημα Black Lives Matter. Μια δημοσκόπηση για το ABC έδειξε ότι το 74% των Αμερικανών θεώρησε ότι η δολοφονία του κ. Floyd ήταν μέρος ενός ευρύτερου προβλήματος στη μεταχείριση των Αφροαμερικανών από την αστυνομία. Αυτή είναι μια αξιοσημείωτη άνοδος του ποσοστού από μια παρόμοια δημοσκόπηση του 2014, μετά τους θανάτους των Michael Brown και Eric Garner – όπου το 43% των Αμερικανών εξέφρασε την ίδια άποψη. Ενώ το κίνημα «ήταν πάντα πολυφυλετικό … οι λευκοί λαοί στις ΗΠΑ δεν έχουν το απαραίτητο λεξιλόγιο για να μιλάνε για φυλή», είπε ο κ. Roberts. «Είναι άβολο για αυτούς και πιστεύουν ότι οποιαδήποτε συζήτηση περί ρατσισμού είναι επίθεση στην ίδια την ύπαρξή τους ή πιστεύουν ότι δεν έχουν άδεια να μιλήσουν μη τυχόν προσβάλλουν κάποιον.» Ωστόσο, είπε ότι βλέπει τώρα περισσότερους λευκούς συμμάχους να μιλάνε, και «να νιώθουν πιο άνετα με το να είναι άβολα». Εκτός από τις τεράστιες συγκεντρώσεις σε μεγάλες πόλεις, υπήρξαν επίσης διαμαρτυρίες σε μικρές πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Anna, που περιγράφεται τοπικά ως ένα από τα «πιο ρατσιστικά μέρη» του Illinois και στο Vidor του Texas, που κάποτε ήταν διαβόητο ως οχυρό της Ku Klux Klan.
Οι αστυνομικές ενέργειες είχαν αντίκτυπο;
Η συντριπτική πλειονότητα των διαδηλώσεων στις ΗΠΑ ήταν ειρηνικές – και σε αρκετές περιπτώσεις οι τοπικοί αστυνομικοί έδειξαν την υποστήριξή τους. Ωστόσο, υπήρξαν κάποιες αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας. Την περασμένη εβδομάδα, οι αρχές απομάκρυναν βίαια κάποιους ειρηνικούς διαδηλωτές από μια πλατεία δίπλα στον Λευκό Οίκο. Λίγο αργότερα, ο Πρόεδρος Donald Trump διέσχισε τον διπλανό δρόμο για να ποζάρει για φωτογραφίες μπροστά από μια εκκλησία. Δεκάδες δημοσιογράφοι που κάλυπταν τις διαμαρτυρίες ανέφεραν ότι στοχεύονται από δυνάμεις ασφαλείας που χρησιμοποιούν δακρυγόνα, λαστιχένιες σφαίρες και σπρέι πιπεριού. Μερικοί διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους ως αποτέλεσμα αυτών των αστυνομικών ενεργειών.
Μια δημοσκόπηση που διεξήχθη για το CNN έδειξε ότι το 84% των Αμερικανών πιστεύουν ότι οι ειρηνικές διαμαρτυρίες ως απάντηση στην αστυνομική βία εναντίον Αφρικανών Αμερικανών δικαιολογούνται, ενώ το 27% είπε ότι οι βίαιες διαδηλώσεις ήταν επίσης δικαιολογημένες – αν και η υποστήριξη στις βίαιες διαδηλώσεις διαχωρίζεται ανάλογα σε πολιτικές γραμμές.
«Η πραγματικότητα είναι ότι δεν θέλουμε κανέναν να πληγεί. Αλλά πρέπει επίσης να συνειδητοποιήσουμε ότι ως πολιτική και στρατηγική, η ταραχή είναι συχνά ένας τρόπος για τους ακτιβιστές να διασφαλίσουν ότι οι κάμερες θα παραμείνουν στο θέμα», δήλωσε ο κ. Roberts.
Πολλοί διαδηλωτές ζητούν συγκεκριμένες αλλαγές – συμπεριλαμβανομένης της υποχρεωτικής χρήσης αστυνομικών να φορούν κάμερες σώματος – μείωση της χρηματοδότησης για αστυνομικές δυνάμεις ή ενθάρρυνση ατόμων να ψηφίσουν. Ο κ. Ρόμπερτς είπε ότι είναι πολύ νωρίς να πει κανείς εάν οι τρέχουσες διαμαρτυρίες θα οδηγήσουν σε ριζική αλλαγή – «θυμηθείτε ότι το κίνημα των πολιτικών δικαιωμάτων [της δεκαετίας του 1950 και του 1960] συνεχίστηκε για πάνω από μια δεκαετία.» Ωστόσο, ήταν επίσης αισιόδοξος, λέγοντας: «Ζούμε σε μια χώρα όπου χρειάζεται μόνο μια στιγμή για να αλλάξουμε τα πράγματα».
