Σύνταξη-επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
To «And just like that»…» ήταν το πιο δημοφιλές ντεμπούτο σειράς στο HBO Max. Ήταν σχεδόν προβλέψιμο ότι αυτή η πολυαναμενόμενη συνέχεια της εμβληματικής σειράς Sex and the City, θα προσέλκυε μεγάλο κοινό. Όμως, αυτό που ήταν ίσως ακόμη πιο προβλέψιμο – ειδικά δεδομένου του σημερινού, ολοένα και πιο εμπρηστικού διαδικτύου – ήταν ένα σκάνδαλο που σχετίζεται με τη σειρά και το οποίο ενισχύθηκε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Πρώτον, η τιμή της μετοχής της Peloton σημείωσε μια ανώμαλη πορεία προς τα κάτω, λόγω του ρόλου της σε μία κομβικό στιγμή στο επεισόδιο αυτή της επανεκκίνησης του Sex and the City. Το δημοφιλές ποδήλατο γυμναστικής, απεικονίστηκε ως εμπλεκόμενο στον θάνατο του δυναμικού άντρα της σειράς John James «Mr Big» Preston, τον οποίο υποδύεται ο ηθοποιός Chris Noth.
Έπειτα, υπήρξε μια διαδικτυακή απάντηση σε ένα βίντεο – με την συμμετοχή του Ryan Reynolds – στην απροσδόκητη ανατροπή του σεναρίου. Ήταν μια διαφήμιση με τίτλο «He’s Alive!». Αυτό το αναιδές περιεχόμενο, με στόχο την αντιμετώπιση της εταιρικής κρίσης, παρουσίαζε τον «Mr Big» να απολαμβάνει την ζωή του, καθισμένος μπροστά σε ένα τζάκι με (ρομαντική) παρέα και σε εμφανή θέα ένα Peloton.
Δυστυχώς, στη συνέχεια, διατυπώθηκαν πολλαπλές καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση εναντίον του Noth. Αυτό οδήγησε στην απόσυρση της διαφήμισης του Reynolds και στην αφαίρεση των σκηνών του Noth από το φινάλε της σεζόν, που είναι να προβληθεί στις αρχές Φεβρουαρίου του 2022. Και κάπως έτσι, ο Noth έφυγε από την εκπομπή.
Οι εξελίξεις εκτυλίχθηκαν γρήγορα. Δείχνουν πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να τροφοδοτήσουν σημαντικά κοινωνικά κινήματα μετά από πράξεις κατακριτέας συμπεριφοράς, όπως αυτές που καταλογίζονται στον Noth. Διατυπώνουν επίσης την – ήδη πολύ καθυστερημένη – απάντηση της κοινωνίας σε ζητήματα όπως η σεξουαλική επίθεση και την παρενόχληση σε συνδυασμό με κινήματα όπως το #MeToo.
Το #MeToo έγινε viral λόγω της προσέλκυσης διασημοτήτων
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν μια απαράμιλλη ικανότητα στο να ενισχύουν τα μηνύματα, δεδομένης της ισχύουσας επικράτησης της ψηφιακής ενημέρωσης. Ένα από τα καλύτερα παραδείγματα είναι το #MeToo, το οποίο προφανώς είναι στενά συνδεδεμένο με το σκάνδαλο Noth.
Σε αντίθεση με τη δημοφιλή αντίληψη, αυτό το κίνημα δεν ήταν κάτι καινούργιο όταν ακούστηκε το 2017. Η Tarana Burke ξεκίνησε το #MeToo το 2006 – πολύ πριν συνυφαστεί με το hashtag που επέβαλε το Χόλιγουντ. Έγινε εκρηκτικά viral, περισσότερο από μια δεκαετία αργότερα, τροφοδοτούμενο από δημοσιεύσεις από ηθοποιούς υψηλού προφίλ όπως η Alyssa Milano, η Jennifer Lawrence και η Uma Thurman.
Περίπου 19 εκατομμύρια άνθρωποι απάντησαν σε ένα tweet της Milano που παρότρυνε τις γυναίκες να μοιραστούν τις ιστορίες τους και έτσι γεννήθηκε το hashtag. Το εμβληματικό hashtag ακολουθήθηκε, κοινοποιήθηκε, ανέβηκε στο Twitter και επαναπροωθήθηκε από έναν απίστευτο αριθμό χρηστών. Πολλοί άνθρωποι μοιράστηκαν με θάρρος τις οδυνηρές εμπειρίες τους με τη σεξουαλική επίθεση και την παρενόχληση. Άλλοι έκαναν ανάρτηση σε ένδειξη αλληλεγγύης, χρησιμοποιώντας το hashtag, όχι μόνο στο Twitter αλλά στο Instagram και το Facebook. Ένα κίνημα είχε μόλις ξεκινήσει. Πώς όμως γίνονται πραγματικά viral τα hashtags των κινημάτων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως το #MeToo;
Η ενισχυτική δύναμη των hashtags
Το κίνημα #MeToo είναι ενδεικτικό των ευρύτερων αλλαγών στον τρόπο επικοινωνίας μας. Τα κοινωνικά κινήματα είναι πλέον άρρηκτα συνδεδεμένα με τα hashtags που τα συνοδεύουν. Ας αναλογισθούμε τα #ArabSpring, #BlackLivesMatter και #OccupyWallStreet. Έτσι, είναι σχεδόν αδύνατο να σκεφτούμε τη σεξουαλική επίθεση και την παρενόχληση το 2022, χωρίς το #MeToo.
Τα hashtags ενισχύουν τα μηνύματα, ανεξάρτητα από το υποκείμενο περιεχόμενο. Τα tweets με hashtags κερδίζουν διπλάσια έκθεση από αυτά χωρίς. Ομοίως, τα tweets με ένα ή περισσότερα hashtags έχουν 55% περισσότερες πιθανότητες να επαναπροωθηθούν στο Twitter. Με την απόσταξη του πυρήνα ενός πολύπλοκου κινήματος, τα hashtags τονίζουν τα βασικά του στοιχεία. Τα καθιστούν επίσης πιο κοινοποιήσιμα στα κοινωνικά κανάλια. Το μακροσκελέστερο περιεχόμενο μπορεί να αγνοηθεί, δεδομένων των ορίων σχετικά με το πόσες πληροφορίες μπορεί να καταναλώσει ένα άτομο στη σημερινή υπερανταγωνιστική οικονομία της προσοχής. Τα hashtags όχι μόνο αυξάνουν την ταχύτητα ενός μηνύματος, αλλά και διευρύνουν τη γεωγραφική του εμβέλεια.
Η παγκόσμια φύση του ακτιβισμού hashtag
Τείνουμε να επικοινωνούμε πιο συχνά και πιο έντονα με αυτούς που μας περιβάλλουν άμεσα. Αυτή η τάση, ήταν τόσο ριζωμένη στο μακρινό μας παρελθόν που η αποστολή χειρόγραφης επιστολής σε κάποιον που ζούσε μακριά, θεωρούνταν κάποτε επαναστατικό μέσο επικοινωνίας. Ωστόσο, η επικοινωνία μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης – ειδικά για τις επιχειρήσεις – είναι συχνά επικεντρωμένη σε τοπικό επίπεδο. Ακόμη και οι πολιτικοί χρησιμοποιούν συνήθως κοινωνικές πλατφόρμες για να επικοινωνούν με τους ψηφοφόρους τους.
Όμως, η εμφάνιση του ακτιβισμού hashtag επέτρεψε σε βασικά κοινωνικά κινήματα να ξεπεράσουν την τοπική τους προέλευση και να γίνουν διεθνή. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί καλύτερα εξετάζοντας την παγκόσμια εμβέλεια του #BlackLivesMatter στον απόηχο της τραγικής δολοφονίας του George Floyd. Μετά από αυτό το φρικτό περιστατικό, η καθημερινή χρήση του hashtag #BlackLivesMatter ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο. Το αποτέλεσμα ήταν παρόμοιο με την έκρηξη του #MeToo λίγα χρόνια νωρίτερα, καθώς εξελίχθηκε σε μια παγκόσμια κραυγή συσπείρωσης για τις γυναίκες. Ο ακτιβισμός των hashtags μπορεί να δημιουργήσει μια viral τοπική απόκριση, αλλά και να την ωθήσει στα πιο απομακρυσμένα σημεία του πλανήτη.
Το μέλλον των κινημάτων που προωθούνται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Όπως και άλλα μαζικά επιτυχημένα hashtags, το #MeToo αντλεί τη δύναμή του από το να είναι συνοπτικό και αξιομνημόνευτο. Επικοινωνεί ένα πολύ βαθύτερο μήνυμα από το ίδιο το hashtag και αγκαλιάζει το πνεύμα της εποχής. Ο αγώνας για την ισότητα μεταξύ των φύλων, της φυλής και των επιπέδων εισοδήματος, έχει γίνει ολοένα και πιο διαδεδομένος. Αυτά τα θέματα συνεχίζουν να κοινοποιούνται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Όπως και τα πιο ισχυρά hashtags, το #MeToo κινείται απρόσκοπτα μεταξύ διαδικτυακών και εκτός διαδικτύου χώρων, ενισχύοντας το ένα το άλλο.
Είναι δύσκολο να προβλεφθούν τα χαρακτηριστικά που εγγυώνται ότι ένα διαδικτυακό κοινωνικό κίνημα θα αποκτήσει έλξη στον φυσικό κόσμο και θα έχει δύναμη διατήρησης. Παρόλα αυτά, οι απαράμιλλες δυνάμεις ενίσχυσης που παρέχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε χρόνο και χώρο, θα συμβάλουν αναμφίβολα στο επόμενο παγκόσμιο κοινωνικό κίνημα.
Πηγή: The Conversation
