Κρεμλίνο: Ας ανησυχεί τώρα η Ευρώπη για τον South Stream…

Του Κώστα Μπετινάκη

Η Μόσχα, «πέταξε πλέον το μπαλάκι» της ανησυχίας στις χώρες της Ευρώπης που εμπλέκονται στο ακυρωμένο πλέον από χτες οριστικά, του φιλόδοξου έργου αγωγών φυσικού αερίου South Stream.

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τις αντιδράσεις των δυτικών εταίρων στην ανακοίνωση Πούτιν για τον τερματισμό του έργου South Stream, ο εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών Αλεξάντερ Λουκασέβιτς είπε πως είναι πράγματι ενήμερος για κάποιες αντιδράσεις, τις οποίες χαρακτήρισε «αντιδράσεις πανικού». «Ισως θα έπρεπε να αναζητήσετε την πηγή της ανησυχίας στους Ευρωπαίους συμμετέχοντες στο έργο… Ο ρώσος πρόεδρος ήταν σαφής και σε αυτήν την απόφαση δε χωρούν δεύτερες σκέψεις και εναλλακτικές», υποστήριξε.

Διεθνείς αναλυτές σχολιάζουν πως πρόκειται για μια σημαντική απώλεια για την Ευρώπη, καθώς ο ρώσος πρόεδρος έθεσε άμεσα τις βάσεις για νέα στρατηγική ενεργειακή συμμαχία με την Τουρκία, οδεύοντας στην κατασκευή νέου αγωγού προς την Νότια Ευρώπη.

Όπως είπε χθες άλλωστε ο πρόεδρος Πούτιν, η αποτυχία της κατασκευής του South Stream αποτελεί πλήγμα στην οικονομία της Ευρώπης και κατηγόρησε τις Βρυξέλλες για την αδιαλλαξία τους. Η κρίση στην Ουκρανία έχει μεγεθύνει τις προσπάθειες της Ε.Ε. να απομακρυνθεί από τη ρωσική ενέργεια, θέτοντας σε πρώτη προτεραιότητα την εφαρμογή του λεγόμενου Τρίτου Πακέτου Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο προβλέπει ότι οι αγωγοί και το φυσικό αέριο που μεταφέρεται θα πρέπει να ανήκουν σε διαφορετικές εταιρείες, θέτοντας εμπόδια, ουσιαστικά, στην υλοποίηση τουSouth Stream, καθώς η Κομισιόν έχει μπλοκάρει χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ουγγαρία από το να συμμετέχουν στο έργο.

Συμφωνεί και Βούλγαρος πολιτικός

Η απόφαση της Μόσχας να εγκαταλείψει τα σχέδια για την κατασκευή του αγωγού South Stream «αποτελεί λογικό επακόλουθο μιας παρατεταμένης ιστορίας και βλέπτει την Βουλγαρία», είπε ο Βούλγαρος βουλευτής Borislav Borisov.

Η Μόσχα θα αυξήσει τις προμήθειες φυσικού αερίου στην τουρκική αγορά κατά 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα στο πλαίσιο του έργου του αγωγού Blue Stream. Φαίνεται πως αναβαθμίζονται σε στρατηγικό και πολιτικό επίπεδο οι σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και Τουρκίας.

Ο Πούτιν «έκλεισε» το μάτι στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για ενεργειακή συνεργασία. Αναλυτές αναφέρουν ότι η απόφαση του Ρώσου Προέδρου -με αφορμή την ενέργεια-έχει σκοπό μελλοντικές πολιτικές και οικονομικές συνεργασίες και πως προφανώς ελπίζει στη διεύρυνση των σχέσεων με την Τουρκία, αφού προσβλέπει να αντισταθμίσει τις δύσκολες εμπορικές σχέσεις με την Ευρώπη.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Ρώσου πρόεδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, κατά την συνέντευξη Τύπου που έδωσε αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η Μόσχα θα αυξήσει τις προμήθειες φυσικού αερίου στην τουρκική αγορά κατά 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα στο πλαίσιο του έργου του αγωγού Blue Stream, που είναι ο αγωγός ρωσικού φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα. «Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θέλει το αέριο, τότε θα διοχετευθεί κάπου αλλού» συμπλήρωσε ο Πούτιν και έριξε ευθύνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Βουλγαρία καθώς η ΕΕ έχει ζητήσει από τα κράτη μέλη της να σταματήσουν τις εργασίες κατασκευής των επίγειων τμημάτων.

Νέος αγωγός στα ελληνοτουρκικά σύνορα

Όπως δήλωσε ο Πούτιν, στη θέση του South Stream, η Ρωσία σχεδιάζει την κατασκευή άλλου υποθαλάσσιου αγωγού στη Μαύρη Θάλασσα προς την Τουρκία. Να σημειωθεί πως ήδη υπάρχει ένας υποθαλάσσιος αγωγός που καλύπτει σε φυσικό αέριο πολύ μεγάλες ανάγκες της Τουρκίας.

Η θέση της ΕΕ για τον South Stream ήταν κάθε άλλο παρά εποικοδομητική. Ως εκ τούτου, θα προσανατολιστούμε εκ νέου σε νέες διεξόδους των ενεργειακών πόρων, είτε σε άλλες περιφέρειες, είτε σε έργα LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου)» δήλωσε ο ρώσος ηγέτης, αναφέροντας πως η Ρωσία είναι έτοιμη να προχωρήσει στην κατασκευή νέου συστήματος αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου για την κάλυψη των οικονομικών αναγκών της Τουρκίας, δημιουργώντας νέο κόμβο στα σύνορα με την Ελλάδα: «Αν κρίνουμε σκόπιμο, θα δημιουργήσουμε ένα επιπλέον κόμβο φυσικού αερίου για τους καταναλωτές στη νότια Ευρώπη, σε τουρκικό έδαφος, στα σύνορα με την Ελλάδα».
Κάτι που σημαίνει ότι ρωσικό φυσικό αέριο θα μπορούν να προμηθεύονται η Ελλάδα και άλλες βαλκανικές χώρες. Εάν φυσικά η ΕΕ το επιτρέψει στην Ελλάδα.

Στρατηγική ενεργειακή συνεργασία με Τουρκία

Από τις δηλώσεις Πούτιν και Ερντογάν, προκύπτει ότι οι ρωσο-τουρκικές σχέσεις στον τομέα της ενέργειας αναβαθμίζονται σε στρατηγικό επίπεδο.

Η Ρωσία, προτίθεται να μειώσει την τιμή του φυσικού αερίου κατά 6% για τους Τούρκους καταναλωτές από την 1η Ιανουαρίου του 2015, και αυτό θα είναι μόνο το πρώτο βήμα πριν από περαιτέρω μειώσεις που θα ακολουθήσουν, στο πλαίσιο της στρατηγικής συνεργασίας με την Αγκυρα, δήλωσε ο Πούτιν.

Οι νέες εξελίξεις, όπως όλα δείχνουν, αναβαθμίζουν περαιτέρω τον ρόλο της Τουρκίας ως διαμετακομιστικού κόμβου ενεργειακών πόρων. Να σημειωθεί πως, εκτός του Blue Stream, από το έδαφος της χώρας περνάει ο αγωγός πετρελαίου Μπακού (Αζερμπαϊτζάν) – Τσεϊχάν, ιρακινοί αγωγοί, προγραμματίζεται επίσης η υλοποίηση του αμερικανικού σχεδίου για διοχέτευση αζερικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, ενώ είναι πολύ πιθανόν, από τη στιγμή που θα αρθεί το εμπάργκο σε βάρος της Τεχεράνης, να προωθούνται προς την Ευρώπη και πάλι μέσω της Τουρκίας, σημαντικοί ενεργειακοί πόροι του Ιράν.

Έτσι, φαίνεται η Ρωσία πως αποκτά ένα σύμμαχο και δείχνει τα “δόντια” της στην Ευρώπη, ενώ η Τουρκία αναβαθμίζεται ως διαμετακομιστικός κόμβος ενεργειακών πόρων και λόγω του Ναμπούκο (Τουρκία- Βουλγαρία- Ρουμανία- Ουγγαρία- Αυστρία).

Ο South Stream, ο οποίος θα ολοκληρωνόταν το 2015, σχεδιάστηκε εν μέρει για την αντικατάσταση της σχεδιαζόμενης επέκτασης του Blue Stream και θεωρείται ανταγωνιστικός σε σχέση με τον αγωγό Ναμπούκο.

Οι αγωγοί που έχουν σημασία για την Ελλάδα και την Ευρώπη είναι:

# Ο «TAP» που θα φέρνει από το 2019 αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ελλάδα, την Αλβανία και την Ιταλία.
# Ο «East Med», όπου από το 2021 θα μεταφέρει αέριο από το Ισραήλ και την Κύπρο, θα περνά στην Κρήτη και στη συνέχεια διασχίζοντας την Πελοπόννησο και την Ήπειρο θα φτάνει μέσω του ελληνοϊταλικού αγωγού (IGI) στην Ιταλία, αλλά και
# Ο IGB ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας.

RBTH, Ria Novosti