Φως σε ένα από τα καλύτερα κρυμμένα μυστικά της Ανταρκτικής έδωσε μια διεθνή ομάδα επιστημόνων η οποία κατάφερε να ανακαλύψει τον τρόπο δημιουργίας των βουνών Γκαμπούρτσεφ τα οποία… υπάρχουν αλλά δεν φαίνονται καθώς είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου θαμμένα κάτω από τους πάγους της παγωμένης ηπείρου.
Η οροσειρά μήκους 1.200 χλμ., που μπορεί να συγκριθεί σε μέγεθος με τις Ευρωπαϊκές ‘Aλπεις, ανακαλύφθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ‘50 από τον Σοβιετικό γεωφυσικό, Γκριγκόρι Γκαμπούρτσεφ. Η έκπληξη όλων των εμπλεκόμενων πλευρών ήταν τότε τεράστια καθώς δεν μπορούσε να δοθεί μια απάντηση για τον τρόπο δημιουργίας μιας τόσο μεγάλης οροσειράς η οποία παρέμενε κρυμμένη κάτω από στρώμα πάγου πάχους έως και 3 χλμ. στην Ανατολική Ανταρκτική.
Σύμφωνα με άρθρο στην επιθεώρηση «Nature», τα βουνά Γκαμπούρτσεφ δε δημιουργήθηκαν από ένα μεμονωμένο τεκτονικό γεγονός αλλά είναι αποτέλεσμα γεωλογικών διεργασιών που άρχισαν πριν από ένα δισ. χρόνια, όταν αρκετές «μίνι-ήπειροι» συγκρούστηκαν σχηματίζοντας την υπερήπειρο Γκοντουάνα.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα Όρη Γκαμπούρτσεφ στο σημείο της σύγκρουσης. Στη συνέχεια, με την πάροδο του χρόνου υποχώρησαν και διαβρώθηκαν, με αποτέλεσμα να απομείνουν μόνο οι «ρίζες» τους. Ακολούθησαν δύο περίοδοι μεγάλων τεκτονικών ανακατατάξεων:
α) η πρώτη πριν από περίπου 250 εκατ. χρόνια και
β) η δεύτερη πριν από 100 εκατ. χρόνια
Στον φλοιό της Γης δημιουργήθηκε ένα ρήγμα μήκους 3.000 χιλιομέτρων, που εκτείνεται από την Ανατολική Ανταρκτική ως την Ινδία, διασχίζοντας τον ωκεανό. Από τις «ρίζες» που έμειναν στο σημείο όπου συγκρούστηκαν οι «μίνι-ήπειροι» σχηματίστηκε η Ανατολική Ανταρκτική των σημερινών χαρτών, ενώ από τις ίδιες διεργασίες αναπτύχθηκε ένα εκτεταμένο σύστημα ρηγμάτων, κοιλάδων και ποταμών που μετατράπηκε στη συνέχεια σε παγετώνες.
Τελικά πριν από 34 εκατ. χρόνια ο πάγος της Ανατολικής Ανταρκτικής «κατάπιε» την οροσειρά, βοηθώντας τη όμως να διατηρήσει σχεδόν αναλλοίωτη τη μορφή της.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Φάουστο Φερατσόλι, από το Βρετανικό Ερευνητικό Κέντρο της Ανταρκτικής, το σύστημα αυτό «περιλαμβάνει επίσης τις μεγαλύτερες λίμνες που βρίσκονται θαμμένες κάτω από τους πάγους της ηπείρου».
«Έχουμε συνηθίσει να πιστεύουμε ότι η δημιουργία βουνών σχετίζεται περισσότερο με ένα τεκτονικό συμβάν παρά με μια αλληλουχία γεγονότων», εξηγεί η Κάρολ Φιν από τη Γεωλογική Υπηρεσία των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Το μάθημα που πήραμε σχετικά με τα συμβάντα που οδήγησαν στο σχηματισμό των Ορέων Γκαμπούρτσεφ ενδέχεται να εμπλουτίσουν μελέτες γύρω από την ιστορία άλλων ορεινών ζωνών», πρόσθεσε.
