Η συμφωνία, που υπεγράφη την περασμένη βδομάδα στο Λονδίνο μεταξύ της Βρετανίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ανάπτυξη στις βρετανικές βάσεις δημιουργεί νέα δεδομένα για την Κύπρο, σύμφωνα με έγγραφο του κυπριακού Υπουργείου Εξωτερικών.
Το έγγραφο που αποκαλύπτει η εφημερίδα «Φιλελεύθερος» απαριθμεί τα «θετικά» της συμφωνίας για την Κυπριακή Δημοκρατία και απαντά στους φόβους για το ενδεχόμενο «γιβραλταροποίησης» των βρετανικών βάσεων.
Τονίζεται ιδιαίτερα το γεγονός ότι οι βρετανικές βάσεις παραχωρούν για πολεοδομική ανάπτυξη το 78% των εδαφών τους, ενώ παράλληλα η Κυπριακή Δημοκρατία αποκτά διοικητικές και δικαστικές εξουσίες εντός των βάσεων.
Σύμφωνα με το έγγραφο, η συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας με τη Βρετανία «κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική και αποτελεί παράλληλα μια ιστορική εξέλιξη, καθώς για πρώτη φορά μετά από 53 και πλέον χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 16 Αυγούστου 1960 επιτυγχάνεται η τροποποίηση του σχετικού Παραρτήματος της Συνθήκης για τη διοίκηση των βρετανικών βάσεων προς το συμφέρον τόσο των κατοίκων των βάσεων, αλλά και της Κυπριακής Δημοκρατίας γενικότερα».
Ιδιαίτερα σημαντικό, εξάλλου, θεωρείται το γεγονός ότι η συμφωνία «αναδεικνύει ακόμα περισσότερο τον στρατιωτικό χαρακτήρα των βάσεων στην Κύπρο, ισχυροποιώντας τη διαχρονική θέση της κυπριακής πλευράς ότι οι βρετανικές βάσεις στην Κύπρο χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τους στρατιωτικούς σκοπούς του Ηνωμένου Βασιλείου και για τίποτε άλλο».
Σύμφωνα με το έγγραφο, με τη συμφωνία επιτυγχάνονται για την Κυπριακή Δημοκρατία μεταξύ άλλων τα εξής:
-Εξασφάλιση ίσων δικαιωμάτων στους κατοίκους των βρετανικών βάσεων σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ανάπτυξη των περιουσιών τους εντός των ορίων των βάσεων.
-Άρση όλων των περιορισμών αναφορικά με τους δικαιούχους για την απόκτηση και ανάπτυξη ακινήτων εντός των βάσεων.
-Ευθυγράμμιση της κατάστασης στις βρετανικές βάσεις σε σχέση με το τι ισχύει στην Κυπριακή Δημοκρατία και ομαλοποίηση της ζωής των κατοίκων των βρετανικών βάσεων.
Από τη συμφωνία προκύπτει ότι οι Βρετανοί χρειάζονται μόνο το 22% της συνολικής έκτασης των βάσεων, η οποία είναι απαραίτητη για τις στρατιωτικές τους ανάγκες, εφόσον γίνεται ξεκάθαρο στη συμφωνία ότι μόνο οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις που βρίσκονται εντός της έκτασής τους θα εξαιρεθούν από τις πολεοδομικές ζώνες.
Με τη συμφωνία οι Βρετανοί εκχωρούν στην Κυπριακή Δημοκρατία διοικητικές και δικαστικές εξουσίες επί των προσώπων που θα εγκαθίστανται στις βρετανικές βάσεις, ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία θα αναλάβει επίσης την παροχή σε αυτά τα πρόσωπα και άλλων δημόσιων υπηρεσιών.
Παράλληλα, με τη συμφωνία επιβεβαιώνεται η απουσία διοικητικών συνόρων μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και βάσεων στην Κύπρο και εξασφαλίζεται ουσιαστικός έλεγχος στη μεταναστευτική ροή στο έδαφος των βάσεων. Για τον σκοπό αυτό έχουν τεθεί ασφαλιστικές δικλίδες στη συμφωνία, με δύο τρόπους:
(α) Μέσω της διατήρησης του Κτηματολογίου ως της αρμόδιας Αρχής για όλες τις αγοραπωλησίες περιουσιών στις βρετανικές βάσεις.
(β) Μέσω των διατάξεων που ισχύουν στην Κυπριακή Δημοκρατία για καθεστώς μονίμου διαμονής και εγκατάστασης σε σχέση με τη μεταναστευτική ροή στο έδαφος των βάσεων.
Αναφορικά με το ενδεχόμενο «γιβραλταροποίησης», το κυπριακό ΥΠΕΞ το θεωρεί «απομακρυσμένο έως ανύπαρκτο», καθώς, όπως σημειώνεται στο έγγραφο του, με τη συμφωνία επιτυγχάνεται η διατήρηση του πολεοδομικού σχεδιασμού και των εξουσιών εξέτασης των αιτήσεων για ανάπτυξη στις βάσεις στα χέρια των αρμοδίων Αρχών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τέλος, εκτιμάται ότι με την πρόνοια για τα εκλογικά δικαιώματα αφαιρεί το δικαίωμα από τους Βρετανούς ή οποιουσδήποτε άλλους πολίτες ενδεχομένως να αποτελούν πλειοψηφία στις βάσεις και στο μέλλον να εκλέξουν τους δικούς τους τοπικούς άρχοντες, με τις συνεπαγόμενες αρνητικές συνέπειες που μια τέτοια εξέλιξη θα είχε για την Κυπριακή Δημοκρατία.
