Στις 13 και 14 Φεβρουαρίου 2019, υπουργοί Εξωτερικών και εκπρόσωποι 62 κρατών συναντήθηκαν στη Βαρσοβία της Πολωνίας στη διάσκεψη που διοργάνωσαν από κοινού ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας και ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών.
Θέμα της διάσκεψης η πλέον ασφαλής και σταθερή Μέση Ανατολή.
Οι συμμετέχοντες συζήτησαν πώς η τρομοκρατία, η κλιμάκωση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και ο πολλαπλασιασμός τους αποτελούν απειλή για την περιφερειακή και διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, όπως αναφέρει ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η σύνοδος κορυφής στη Βαρσοβία την περασμένη εβδομάδα «για την προώθηση ενός μέλλοντος ειρήνης και ασφάλειας στη Μέση Ανατολή» κατέστησε σαφέστερη και πιο περίπλοκη τη διαίρεση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης για το Ιράν, όπως γράφει η Laura Rozen.
Εάν το θέμα της συνόδου κορυφής ήταν να φέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους πιο κοντά στο Ιράν, αποτέλεσμα της συνάντησης ήταν στην καλύτερη περίπτωση μη-γενόμενο.
Επειδή δεν κατόρθωσε «να πείσει την Ευρώπη να υπακούσουν στις δεσμεύσεις τους», όπως ανέφερε ο αντιπρόεδρος Mike Pence στην ομιλία του στη σύνοδο κορυφής.
Η σύνοδος στη Βαρσοβία υπήρξε χαμένη ευκαιρία για να επωφεληθεί από την τάση μείωσης της παρουσίας και του ρόλου του Ιράν στη Συρία – από τους κορυφαίους στόχους της Ουάσινγκτον.
Όταν ο Χάφεζ αλ-Ασαντ ήταν πρόεδρος της Συρίας, είχε το πλεονέκτημα να διαθέτει δανειστές από πολλές μεριές. Πήρε αυτό που χρειάζονταν από τη Μόσχα και την Τεχεράνη – όπλα, στρατηγικό βάθος, εμπορικές συμφωνίες – αλλά κράτησε επαφή και με τις ΗΠΑ.
Οι πρώην Αμερικανοί υπουργοί Εξωτερικών, Χένρι Κίσινγκερ και Τζέιμς Μπέικερ, είχαν απαλλαγεί από δύσκολες δεσμεύσεις με τον Άσαντ με επιφυλακτικό σεβασμό για το συχνά παραπλανητικό του διαπραγματευτικό στυλ.
Η κατάσταση όμως, έχει αλλάξει από την εποχή του πατρός Άσαντ.
Υπό τον υιό του Hafez, Bashar al-Assad, ο οποίος έγινε πρόεδρος μετά το θάνατο του πατέρα του το 2000, οι πιστωτές κατέλαβαν τα περιουσιακά στοιχεία.
Από τη συριακή εξέγερση του 2011 και ιδιαίτερα από το 2015, όταν ο Assad χρειάστηκε να καλέσει «το ρωσικό και ιρανικό ιππικό», η ισορροπία έχει ξεθωριάσει στις σχέσεις του με την Τεχεράνη και τη Μόσχα.
Με τις τρεις αυτές χώρες που υφίστανται οικονομικές κυρώσεις, λίγα έχουν απομείνει στη φαντασία για τις προοπτικές διαφθοράς και συμφωνιών-φαντάσματα σε δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, όλα σε βάρος του συριακού λαού.
Τα τρία αυτά έθνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκονται στο περιθώριο, στην εποχή μετά τις συγκρούσεις και την απόπειρα ανασυγκρότησης.
Για ορισμένους σχολιαστές, η προώθηση των επιχειρήσεων χαλαρώνει τον αυξανόμενο «πνιγμό» του Ιράν που επιχειρείται στη Συρία.
Η Ρωσία θα κατορθώσει να διατηρήσει τις βάσεις και τους στρατιωτικούς δεσμούς της. Ο Ασάντ μπορεί να ζήσει με αυτό. Αλλά το Ιράν, εκτιμάται ότι επιδιώκει περισσότερα.
Έτσι δημιουργείται η προοπτική γύρω από την επιθυμία για μειωμένη ιρανική παρουσία.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, το Ισραήλ, οι χώρες του Κόλπου και ο Άσαντ –σύμφωνα με την ίδια άποψη- θέλουν όλοι να εγκαταλείψουν το Ιράν, όλοι για διαφορετικούς λόγους και υπό διαφορετικές συνθήκες.
Ακόμη και ο Γενικός Γραμματέας της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα μπορεί να θέλει να επαναφέρει τις δυνάμεις του πίσω στο Λίβανο σύντομα, αν η Τεχεράνη δώσει αφορμή.
( al-Monitor)
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
