Ανταπόκριση από Στρασβούργο – Νίκος Ρούσης
Δεν φαίνεται ν’ ανησυχεί ιδιαίτερα η Κομισιόν, από το γεγονός ότι οι «λομπίστες», που επηρεάζουν ή καθορίζουν τις αποφάσεις των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, ξεπέρασαν ήδη τους 20.000, κινούμενοι αθόρυβα μεταξύ Βρυξελλών και Στρασβούργου.
Αυτό, τουλάχιστον, προκύπτει από απάντηση της Αντιπροέδρου της Κομισιόν Jourová, προς την Γαλλίδα ευρωβουλευτή της Ομάδας Ταυτότητας και Δημοκρατίας Mathilde Androuët, που είχε επισημάνει ότι οι «λομπίστες» αυτοί, αντιπροσωπεύουν, κυρίως εμπορικά συμφέροντα.
Αναδεικνύοντας, εμμέσως πλην σαφώς, το θέμα της επιρροής των διαφόρων «λόμπυ», στις αποφάσεις των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, η Γαλλίδα ευρωβουλευτής είχε τονίσει, στην ερώτηση της, ότι:
-Η κριτική για την έλλειψη διαφάνειας των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων αυξάνεται, ιδίως όσον αφορά τα λόμπι εξουσίας που ασκούνται στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Οι λόμπι εκπροσωπούνται καλά σε ομάδες εμπειρογνωμόνων που συγκροτούνται από την Επιτροπή κατά το κρίσιμο στάδιο προετοιμασίας ενός νέου νόμου ή κανονισμού.
-Πριν από σαράντα χρόνια, υπήρχαν λιγότεροι από 1.000 εκπρόσωποι ομάδων συμφερόντων στις Βρυξέλλες. Τώρα υπάρχουν επίσημα 20.000, που αντιπροσωπεύουν κυρίως εμπορικά συμφέροντα.
-Το 1995, το Κοινοβούλιο δημιούργησε ένα μητρώο εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων, το οποίο ακολούθησε το 2008 η Επιτροπή. Και τα δύο μητρώα συγχωνεύθηκαν για να σχηματίσουν ένα Ευρωπαϊκό Μητρώο Διαφάνειας το 2011.
Ωστόσο, αυτό το μητρώο λειτουργεί σε εθελοντική βάση και οι πληροφορίες που περιέχει είναι ελλιπείς και θεωρούνται αναξιόπιστες.
-Ένα άλλο πρακτικό και ηθικό πρόβλημα σχετίζεται με τις αλλαγές σταδιοδρομίας που πραγματοποίησαν οι Ευρωπαίοι Επίτροποι, δεδομένου ότι σχεδόν το ένα τρίτο από αυτούς έχουν προσχωρήσει σε βιομηχανικά λόμπι από το 2010.
Παραδόξως, στην απάντηση της, η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν ισχυρίζεται ότι, η εγγραφή στο Μητρώο Διαφάνειας δεν σημαίνει ότι οι υπάλληλοι εγγεγραμμένων οργανισμών εκτελούν αναγκαστικά δραστηριότητες πίεσης και ότι, η εκπροσώπηση ενδιαφέροντος είναι συχνά μόνο ένα μικρό μέρος της δραστηριότητας ενός οργανισμού και ενδέχεται να μην συνδέεται καν με εμπορικά ή βιομηχανικά συμφέροντα.
Ακολουθεί ολόκληρη η ήξεις-αφίξεις, απάντηση της Επιτρόπου:
Απάντηση της Αντιπροέδρου Jourová εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (16.6.2021)
Η Επιτροπή εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη πολιτική διαφάνειας σχετικά με την εκπροσώπηση των συμφερόντων.
Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, η Επιτροπή απαιτεί από τους υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων σε πολιτικό επίπεδο και εκείνους που είναι άμεσα υπεύθυνοι να τους συμβουλεύουν να συναντώνται μόνο εκπρόσωποι συμφερόντων που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Διαφάνειας και να δημοσιεύουν αυτές τις συνεδριάσεις.
Το Μητρώο Διαφάνειας λειτουργεί από κοινού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή και περιλαμβάνει επί του παρόντος περισσότερους από 12.000 καταχωρίζοντες. Η Κοινή Γραμματεία Μητρώου Διαφάνειας, η οποία διαχειρίζεται το μητρώο εκ μέρους των δύο θεσμικών οργάνων, παρακολουθεί συνεχώς την ποιότητα του περιεχομένου του μητρώου και τη συνεχιζόμενη επιλεξιμότητα και τήρηση του κώδικα συμπεριφοράς του μητρώου.
Μετά την πολιτική συμφωνία του Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για διοργανική συμφωνία για υποχρεωτικό μητρώο διαφάνειας, η νέα διοργανική συμφωνία υπογράφηκε στις 20 Μαΐου 2021 από τα τρία θεσμικά όργανα και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ στις αρχές Ιουλίου 2021 μετά τη δημοσίευσή της στο Επίσημη Εφημερίδα. Βάσει αυτής της συμφωνίας, το μητρώο επεκτείνεται στο Συμβούλιο της ΕΕ, η εγγραφή στο μητρώο παραμένει εθελοντική. Ωστόσο, το μητρώο καθίσταται de facto υποχρεωτικό όταν τα θεσμικά όργανα αποφασίζουν να εξαρτήσουν ορισμένες δραστηριότητες από την προηγούμενη εγγραφή σύμφωνα με τους εσωτερικούς κανόνες και αποφάσεις τους. Όσον αφορά τις δραστηριότητες μετά τη θητεία των πρώην μελών της Επιτροπής, ο Κώδικας Συμπεριφοράς για τα Μέλη της Επιτροπής που εγκρίθηκε το 2018 επέκτεινε την περίοδο κοινοποίησης σε δύο έτη για τους πρώην Επιτρόπους και σε τρία έτη για τους πρώην Προέδρους. Η εγγραφή στο Μητρώο Διαφάνειας δεν σημαίνει ότι οι υπάλληλοι εγγεγραμμένων οργανισμών εκτελούν αναγκαστικά δραστηριότητες πίεσης. Η εκπροσώπηση ενδιαφέροντος είναι συχνά μόνο ένα μικρό μέρος της δραστηριότητας ενός οργανισμού και ενδέχεται να μην συνδέεται καν με εμπορικά ή βιομηχανικά συμφέροντα, π.χ. στην περίπτωση εγγεγραμμένων πανεπιστημίων, ομάδων προβληματισμού και μη κυβερνητικών οργανώσεων. Επομένως, δεν είναι σωστό να εξομοιώνεται αυτόματα η απασχόληση πρώην Επιτρόπων με πιέσεις για εμπορικά ή βιομηχανικά συμφέροντα.
