Στην ομιλία του στην πόλη Γκιρεσούν στις όχθες της Μαύρης Θάλασσας χθες, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποίησε δυο φορές μια λέξη την οποία δεν έχει ξαναχρησιμοποιήσει σε ομιλία του τα τελευταία 11 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία: την λέξη «πράκτορας».
Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας υποστήριξε ότι το σκάνδαλο για διαφθορά, στο οποίο εμπλέκονται τέσσερις υπουργοί, το μεγαλύτερο που έχει ξεσπάσει ποτέ στην Τουρκία, είναι μόνο ένα «προπέτασμα» προκειμένου να υπονομευθεί η κυβέρνηση από τους «πράκτορες» μιας διεθνούς συμμορίας.
Όπως παρατηρεί αρθρογράφος της «Hurriyet», το λεξιλόγιο αυτό έχει εκλείψει από τον πολιτικό λόγο της Δύσης μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Αλλά ο Ερντογάν τείνει να θεωρεί τα πάντα σαν ψυχροπολεμικού τύπου επιθέσεις εναντίον του. Σύμφωνα με σύμβουλό του, πιστεύει ότι πρόκειται για μια κρίσιμη «παρτίδα σκάκι» ανάμεσα στον ίδιο και τους εχθρούς του εντός και εκτός Τουρκίας.
Την προηγούμενη είχε κατηγορήσει ανοιχτά τις ΗΠΑ και τον πρεσβευτή τους στην Άγκυρα, Φράνσις Ριτσιαρντόνε, ως υπεύθυνους για την συνομωσία. Την ίδια ημέρα, τέσσερις φιλοκυβερνητικές εφημερίδες καλούσαν την κυβέρνηση να τον πετάξει έξω από τη χώρα επειδή, όπως αποκάλυπταν, είχε πει σε διπλωμάτες κεκλεισμένων των θηρών ότι σύντομα θα παρακολουθούσαν την «πτώση της αυτοκρατορίας».
Ο Ερντογάν είναι συγχυσμένος με τις ΗΠΑ όχι μόνο λόγω των δηλώσεων που φέρεται να έκανε ο Ριτσιαρντόνε αλλά για πολλούς λόγους, περιλαμβανομένης της αμερικανικής πολιτικής στο Ισραήλ, στην Αίγυπτο και στη Συρία. Σήμερα όμως έχει δυο ακόμη λόγους: πρώτον, η αμερικανική κυβέρνηση ανανέωσε τον διάλογο με το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (CHP) της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης για να μάθει την άποψή του για όσα συμβαίνουν στην Τουρκία και, δεύτερον, ο Φετχουλάχ Γκιουλέν, ο μετριοπαθής ισλαμιστής ηγέτης μιας από τις ισχυρότερες θρησκευτικές κοινότητες της Τουρκίας ο οποίος ζει επί 20 χρόνια σε μια φάρμα στην Πενσιλβανία των ΗΠΑ.
Την Κυριακή, ο Ερντογάν δεν κατονόμασε τις ΗΠΑ αλλά κατηγόρησε τους «πράκτορες» της διεθνούς συνομωσίας και την «συμμορία με το ένδυμα ευσέβειας».
Ο Ερντογάν μοιάζει να ενδιαφέρεται περισσότερο να αναδείξει την υπόθεση της «συμμορίας που συνωμοτεί» παρά να διερευνήσει τις ίδιες τις κατηγορίες για διαφθορά. Ενδεχομένως ελπίζει ότι θα στρέψει την προσοχή της κοινής γνώμης μακριά από το σκάνδαλο και τους εμπλεκόμενους υπουργούς.
Εν τω μεταξύ, χθες το βράδυ, ο Ερντογάν αναχώρησε για διήμερη επίσκεψη στο Πακιστάν. Μόλις επιστρέψει θα αναγκαστεί να χειριστεί έναν ανασχηματισμό της κυβέρνησης στον οποίο θα κυριαρχήσουν ως ζήτημα οι τέσσερις υπουργοί που εμπλέκονται στο σκάνδαλο. Όπως συμβαίνει εσχάτως όμως, δυο ημέρες μπορεί να αποδειχθούν πολύς χρόνος στην Τουρκία και κανείς δεν είναι βέβαιος τι είδους αλλαγές μπορεί να επιφέρει αυτό το διάστημα στις πολιτικές ισορροπίες.
