Στις 19 Φεβρουαρίου, η δημοκρατική πλειοψηφία της Επιτροπής Εποπτείας και Μεταρρύθμισης της Βουλής των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ δημοσίευσε προσωρινή έκθεση, βασιζόμενη σε μαρτυρίες από «πολλούς και διάφορους καταγγέλλοντες». Η έκθεση αποκαλύπτει ότι η κυβέρνηση Tραμπ ασχολείται με φρενίτιδα για την προώθηση της πώλησης πυρηνικών αντιδραστήρων στη Σαουδική Αραβία χωρίς να συμβουλευθεί το Κογκρέσο.
Αρκετά από τα άτομα που προωθούν τη συμφωνία, συμπεριλαμβανομένου του παλαιού γνωστού μας, στρατηγού Michael Flynn, είναι ένθερμοι υποστηρικτές του Τραμπ τόσο εντός όσο και εκτός της διακυβέρνησης, οι οποίοι σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα που διαθέτουν προκειμένου η συμφωνία να περάσει.
Όπως υποστηρίζει σε άρθρο του στο «www.counterpunch.org» ο Charles Pierson (*), «αν και το Ιράν είχε προσπαθήσει να αγοράσει πυρηνικά από τους φίλους του Τραμπ, δεν θα αντιμετώπιζε ποτέ κυρώσεις ή απειλή αμερικανικής εισβολής».
Η πώληση πυρηνικών αντιδραστήρων στους Σαουδάραβες θα πρέπει να προκαλέσει συναγερμό. Το βασίλειο των Σαούντ ισχυρίζεται ότι χρειάζεται πυρηνικούς αντιδραστήρες (δεν έχει σήμερα) για να καλύψει τις αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες του.
Ωστόσο, σύμφωνα με την προσωρινή έκθεση της αμερικανικής Βουλής, «οι εμπειρογνώμονες ανησυχούν ότι η μεταφορά ευαίσθητης πυρηνικής τεχνολογίας των ΗΠΑ θα μπορούσε να επιτρέψει στη Σαουδική Αραβία να παράγει πυρηνικά όπλα που συμβάλλουν στη διάδοσή τους στην ήδη ασταθή Μέση Ανατολή».
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης που προβλήθηκε στις 18 Μαρτίου 2018 στην εκπομπή «60 Λεπτά», ο πρίγκιπας Μοχάμαντ Μπιν Σαλμάν («MBS», όπως είναι γνωστός στις ΗΠΑ που χρησιμοποιούν συχνά μόνο τα αρχικά ονομάτων) δήλωσε: «Η Σαουδική Αραβία δεν θέλει να αποκτήσει πυρηνική βόμβα, αλλά χωρίς αμφιβολία, αν το Ιράν κατασκεύαζε πυρηνική βόμβα, θα ακολουθήσουμε τη διαδικασία το συντομότερο δυνατόν».
Όπως και οι περισσότεροι, στο Κογκρέσο ένιωσαν αποτροπιασμό για τη δολοφονία του συντάκτη της «Washington Post» Jamal Khashoggi στις 2 Οκτωβρίου 2018, προφανώς με προσωπική εντολή του Bin Salman.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο Τραμπ θα υπερασπιζόταν τον πρίγκιπα διάδοχο, ακόμη και αν ο ίδιος ο Μπιν Σαλμάν πυροβολούσε τον Khashoggi στη μέση της Πέμπτης Λεωφόρου της Νέας Υόρκης.
Στις 13 Φεβρουαρίου, σε μια πρωτοφανή «επίπληξη» προς τον πρόεδρο, η Βουλή με ψήφους 248-177, επικαλούμενη το ψήφισμα για τις εξουσίες της πολεμικής ισχύος, αποφάσισε να τερματίσει την υποστήριξη των ΗΠΑ στον εθνοκτόνο πόλεμο της Σαουδικής Αραβίας εναντίον της Υεμένης. Η απόφαση πλέον έχει αποσταλεί στη Γερουσία.
Το Κογκρέσο αναμένεται να ενισχύσει τις απαιτήσεις για συμφωνία πυρηνικής συνεργασίας, όπως η μελλοντική πώληση αντιδραστήρων από την κυβέρνηση Τραμπ στους Σαουδάραβες.
Οι συμφωνίες πυρηνικής συνεργασίας (123 συμφωνίες) ρυθμίζονται από τον Νόμο για την Ατομική Ενέργεια του 1954. Αλλά, δυστυχώς, ο Νόμος για την Ατομική Ενέργεια δεν απαιτεί στην πραγματικότητα να χρειάζεται το Κογκρέσο να συναινέσει σε μεταφορά πυρηνικής τεχνολογίας. Ωστόσο, το Κογκρέσο μπορεί να ασκήσει βέτο σε παρόμοια μεταφορά.
Νομοσχέδιο, που εισήχθη στη Γερουσία στις 28 Φεβρουαρίου, ενισχύει τον νόμο για την ατομική ενέργεια, απαιτώντας να εγκριθούν από το Κογκρέσο μεταφορές πυρηνικής τεχνολογίας των ΗΠΑ στη Σαουδική Αραβία.
Αλλά τα γεγονότα τρέχουν: Στην περίπτωση που απορριφθεί η πυρηνική συμφωνία του Τραμπ, όπως και θα έπρεπε, παραμένουν Ρωσία, Κίνα, Νότια Κορέα και Γαλλία που έχουν επίσης υποβάλει προσφορές για την κατασκευή σαουδαραβικών αντιδραστήρων.
Καθένας από αυτούς τους εναλλακτικούς προμηθευτές έχει θανατηφόρα μειονεκτήματα.
Ο Χένρι Σοκόλσκι, εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου Εκπαίδευσης για την πολιτική μη διάδοσης των πυρηνικών, γράφει στον ιστότοπο nationalinterest.org ότι «αν η Σαουδική Αραβία αγοράσει ρωσικούς αντιδραστήρες, θα πρέπει η Μόσχα να ενημερώσει το Ιράν ώστε να γνωρίζει ακριβώς τι κάνει το βασίλειο των Σαούντ στον πυρηνικό χώρο».
Οι αντιδραστήρες που κατασκευάζουν η Κίνα και η Γαλλία στο εξωτερικό έχουν υπερβολικά μεγάλο προϋπολογισμό. Οι αντιδραστήρες της Νότιας Κορέας ενσωματώνουν την αμερικανική τεχνολογία, κάτι που σημαίνει ότι το Κογκρέσο έχει τη δύναμη βάσει του Νόμου για την Ατομική Ενέργεια να εμποδίσει την πώληση αντιδραστήρων στη Σαουδική Αραβία.
Ο Νίκολας Κρίστοφ παρατηρεί στην εφημερίδα «New York Times»:
«Ο Τραμπ φαίνεται να πιστεύει ότι οι Σαουδάραβες μας έχουν να χορεύουμε πάνω σ’ ένα βαρέλι: Αν δεν τους βοηθήσουμε με την πυρηνική τεχνολογία, κάποιος άλλος θα το κάνει. Αυτό παρερμηνεύει τη σχέση ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας. Οι Σαουδάραβες εξαρτώνται από εμάς για την ασφάλειά τους και η απλή αλήθεια είναι ότι εμείς κρατάμε όλα τα χαρτιά σε αυτήν τη σχέση, όχι εκείνοι».
Η περίπτωση του Πακιστάν
Μπορεί να υπάρχει ένας ευκολότερος τρόπος για τους Σαουδάραβες να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα παρά να κατασκευάσουν δικά τους:
Οι Σαουδάραβες τροφοδοτούν ουσιαστικά την πακιστανική οικονομία με τρία δισεκατομμύρια δολάρια σε μετρητά, άλλα τρία δισ. δολάρια σε πετρέλαιο (με διευκόλυνση πληρωμής) και ακόμη περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις – γεγονός που καθιστά το Πακιστάν υποτελές κράτος.
Επιπλέον, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία ευθυγραμμίζονται στενά με τη Σαουδική Αραβία, εμπλέκονται με πακέτο βοήθειας ύψους 6,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Πώς θα το επιστρέψει το χρέος του το Πακιστάν; Ένας τρόπος είναι να δοθεί στη Σαουδική Αραβία η βόμβα.
Οι φήμες για συμφωνία βάσει της οποίας το Πακιστάν θα μεταφέρει πυρηνικά όπλα στο βασίλειο των Σαούντ θα γυρίσουν πίσω τη σελίδα στη δεκαετία του 1970, όταν η Σαουδική Αραβία παρείχε χρηματοδότηση για τη δημιουργία πυρηνικών βομβών στο Πακιστάν.
Στις 22 Νοεμβρίου 2018 οι «New York Times» σε άρθρο με τίτλο «Οι Σαουδάραβες θέλουν πυρηνική συμφωνία με τις ΗΠΑ. Μπορούν να εμπιστευθούν να μην κατασκευάσουν τη βόμβα;» έγραφαν:
Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας παρείχε τη χρηματοδότηση στο Πακιστάν για να κατασκευάσει κρυφά τα δικά του πυρηνικά όπλα … Αυτή η οικονομική συνεργασία είναι γνωστή από καιρό σε Αμερικανούς αξιωματούχους των υπηρεσιών πληροφοριών οι οποίοι αναρωτιούνται αν υπήρχε (αντάλλαγμα) quid pro quo: Εάν η Σαουδική Αραβία χρειαζόταν πάντα το δικό της οπλοστάσιο, το Πακιστάν θα μπορούσε να το προσφέρει…
Οι «The Times» συνεχίζουν να γράφουν ότι μπορεί να γίνει κατανοητό ότι εάν η Σαουδική Αραβία ζητήσει στρατεύματα από το Πακιστάν, αυτά τα στρατεύματα θα μεταφέρουν μαζί τους πυρηνικά όπλα.
Σε άρθρο του 2011, ο Bruce Reidel, συγγραφέας του «Deadly Embrace: Πακιστάν, Αμερική και το Μέλλον της Παγκόσμιας Τζιχάντ», σημείωνε ότι ορισμένες πληροφορίες υποστηρίζουν ότι η RSAF (Βασιλική Σαουδαραβική Πολεμική Αεροπορία) διατηρεί δύο αεροσκάφη της μόνιμα εγκατεστημένα στο Πακιστάν για να μπορέσουν να μεταφέρουν τη βόμβα στο Ριάντ σε σύντομο χρονικό διάστημα, αν ο βασιλιάς τούς το ζητήσει [sic].
Είναι αδύνατο να γνωρίζουμε αν αυτές οι αναφορές έχουν κάποια ειλικρίνεια, αλλά η ιδέα έχει κάποιο νόημα.
Το Πακιστάν και η Σαουδική Αραβία αρνούνται ότι έχουν ήδη πυρηνική συμφωνία. Ωστόσο, ο Simon Henderson, ενεργειακός εμπειρογνώμονας στο Ινστιτούτο της Ουάσινγκτον για την Πολιτική της Εγγύς Ανατολής, συμφωνεί.
«Η Σαουδική Αραβία έχει πιθανώς ήδη πυρηνικά όπλα, με την ευγενική προσφορά του Πακιστάν». Η υπόθεση είναι ότι οι πύραυλοι του Πακιστάν θα μπορούσαν να αποσταλούν στο βασίλειο των Σαούντ, είτε για να υπάρξει η Σαουδική αποτροπή απέναντι στο Ιράν είτε για να διαφυλάξουν μέρος της στρατηγικής δύναμης του Πακιστάν σε περίοδο κρίσης με την Ινδία ….
Το Πακιστάν βρίσκεται ήδη αυτόν τον καιρό σε κρίση με την Ινδία, η οποία -φευ- θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε πυρηνικό πόλεμο.
Επίσης, εδώ και δεκαετίες το Πακιστάν έχει εκπαιδεύσει, εξοπλίσει και έχει δώσει ασφαλές καταφύγιο σε ομάδες τζιχαντιστών που χρησιμοποιεί ως πληρεξούσιους για επιθέσεις στην Ινδία.
Στις 13 Φεβρουαρίου, η επίθεση της μαχητικής ομάδας Jaish-e-Mohammad στο κατεχόμενο από την Ινδία Κασμίρ σκότωσε 40 μέλη της ινδικής παραστρατιωτικής αστυνομίας.
Η Ινδία έχει κατηγορήσει το Πακιστάν ότι υποστηρίζει τους Jaish-e-Mohammad.
Ο Πακιστανός πρωθυπουργός Imran Khan συναντήθηκε με την Εθνική Αρχή Διοίκησης της χώρας, η οποία ελέγχει το πυρηνικό οπλοστάσιο του Πακιστάν. Η κρίση θα μπορούσε να εξελιχθεί σε γενικότερο πόλεμο.
Ο άνθρωπος με το χρυσό περίστροφο
Ο Christopher Clary και η Mara E. Karlin προέβλεπαν το 2012 ότι «είναι πιθανό το Πακιστάν να παράσχει τεχνολογία πυρηνικών όπλων [στη Σαουδική Αραβία], εάν επιδιώκει να αντικαταστήσει την αμερικανική βοήθεια έπειτα από πιθανή μελλοντική ρήξη στη σχέση [με τις ΗΠΑ]».
Καταγγέλλοντας ότι οι Πακιστανοί «δεν κάνουν κάτι και για εμάς», ο πρόεδρος Τραμπ διέγραψε βοήθεια ύψους 300 εκατομμυρίων δολαρίων προς το Πακιστάν τον Σεπτέμβριο.
Όπως και οι προκάτοχοί του στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ έχει βαρεθεί τις υποσχέσεις που δεν τηρεί το Πακιστάν να διαλύσει τις μαχητικές ομάδες που επιτίθενται σε δυνάμεις του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.
Οι Μπους και Ομπάμα προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν πάλι την οικονομική πίεση για να αναγκάσουν το Πακιστάν να διακόψει τους δεσμούς του με τρομοκράτες. Τώρα είναι η σειρά του Τραμπ να κάνει πράξη αυτό που δεν κατέστη εφικτό στο παρελθόν. Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος η πίεση των ΗΠΑ να οδηγήσει το Πακιστάν πιο κοντά στο Ριάντ.
Όταν ο πρίγκιπας Σαλμάν πραγματοποίησε κρατική επίσκεψη στο Πακιστάν τον Φεβρουάριο, οι Πακιστανοί αντιμετώπισαν τον Σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο του στέμματος σαν ροκ σταρ. Οι Πακιστανοί αξιωματούχοι τού χάρισαν πολλά δώρα, συμπεριλαμβανομένου ενός επίχρυσου πυροβόλου όπλου. Ωστόσο, παρά τις αποκαλύψεις από την έκθεση της Επιτροπής Εποπτείας της Βουλής, η διοίκηση Τραμπ φαίνεται να συνεχίζει να προωθεί την πώληση. Μόλις πρόσφατα, στις 12 Φεβρουαρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος συναντήθηκε με εκπροσώπους της πυρηνικής βιομηχανίας της Αμερικής.
Κλείνουμε με παζλ. Ας υποθέσουμε ότι είναι αλήθεια πως η Σαουδική Αραβία μπορεί να πάρει πυρηνικά από το Πακιστάν οποιαδήποτε στιγμή, ακριβώς όπως κάποιος μπορεί να παραγγείλει μια πίτσα. Αν οι Σαουδάραβες λένε την αλήθεια και θέλουν μόνο πυρηνικούς αντιδραστήρες για να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια, τότε γιατί το Ριάντ επιμένει στη συμφωνία πυρηνικής συνεργασίας με την Ουάσινγκτον; Είναι η φευγαλέα σαουδαραβική «συνεννόηση» με το Πακιστάν ψεύτικη; Ίσως ναι, ίσως όχι.
(*) Ο Charles Pierson είναι δικηγόρος και μέλος του Συνασπισμού εναντίον του πολέμου με τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη «Pittsburgh Anti-Drone Warfare Coalition».
Σύνταξη: Κώστας Μπετινάκης
