Τα σενάρια για την επομένη της ψηφοφορίας για Brexit

Στη σκιά του Big Ben θα διεξαχθεί τις επόμενες ημέρες ένας αλύπητος αγώνας για το μέλλον της Βρετανίας. Το κοινοβούλιο παρουσιάζει εικόνα διχόνοιας με αντικείμενο τη συμφωνία για το Brexit, που συμφωνήθηκε ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες. Προς το παρόν δεν υπάρχει κάτι το απτό για το πώς η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι στις 11 Δεκεμβρίου θα συγκεντρώσει πλειοψηφία βουλευτών υπέρ της συμφωνίας. Εάν δεν τα καταφέρει, τότε η χώρα εισέρχεται σε ανεξερεύνητα πεδία. Αλλά και πάλι εάν γίνει αποδεκτή η συμφωνία, ίσως να βρεθεί ενώπιον νέων παγίδων.

Εάν η πρωθυπουργός καταφέρει με τη διακριτική βοήθεια της αντιπολίτευσης να περάσει τη συμφωνία, τότε η κυβέρνηση θα έχει κατ’ αρχάς διασωθεί και το «διαζύγιο» με την Ε.Ε. θα έμπαινε σε ισχύ στις 29 του ερχόμενου Μαρτίου με μια μεταβατική φάση μέχρι τουλάχιστον το 2020. Βέβαια, για να γίνουν όλα αυτά, θα πρέπει η Μέι να κερδίσει τη συναίνεση ενός μεγάλου τμήματος «ανταρτών» στο κόμμα της και την υποστήριξη από το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα DUP της B. Ιρλανδίας.

Εάν η συναίνεση δοθεί με την ευρεία στήριξη της αντιπολίτευσης, προκαλώντας σθεναρές αντιστάσεις στο κόμμα της και το DUP, τότε το πολιτικό της μέλλον θα ήταν εξαιρετικά εύθραυστο. Η επικεφαλής του DUP Αρλίν Φόστερ έκανε σαφές ότι σε αυτήν την περίπτωση θα επανεξέταζε τη στήριξη στο κόμμα της Μέι. Αυτό θα είχε ως συνέπεια η πρωθυπουργός να μην μπορεί να περνά σοβαρά νομοθετήματα, όπως ο προϋπολογισμός, και να πρέπει κάθε φορά να επιβιώνει πολιτικά με το δεκανίκι της αντιπολίτευσης.

Το επόμενο πιθανό βήμα θα ήταν οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος να προχωρούσαν στην αποκαθήλωση της Βρετανίδας πρωθυπουργού και σε αναζήτηση νέου αρχηγού, αν και κι αυτός θα βρισκόταν υπό μεγάλη πίεση από το DUP. Υπάρχει όμως και το άλλο ενδεχόμενο: σε περίπτωση οριακής απόρριψης πολλοί βουλευτές να πάθαιναν πανικό από τις αντιδράσεις των αγορών, να προχωρούσαν σε δεύτερη ψηφοφορία εκτός από αυτήν της 11ης Δεκεμβρίου και να ψήφιζαν διαφορετικά. Η Μέι θα προσπαθούσε να αποσπάσει από τις Βρυξέλλες συμβολικές συναινέσεις.

Όμως, εμπειρογνώμονες προειδοποιούν ότι αυτό το σενάριο κρύβει κινδύνους για μια χώρα με τελειωμένη κυβέρνηση καθ’ οδόν προς νέες εκλογές ή δεύτερο δημοψήφισμα. Η ημερομηνία εξόδου από την Ε.Ε. θα μεταφερόταν για αργότερα χωρίς να έχει αποφευχθεί άτακτη έξοδος. Σε περίπτωση που η πλειοψηφία των βουλευτών της ψήφιζε κατά της συμφωνίας, ήδη από τον πρώτο γύρο θα μπορούσε να έρθει το πολιτικό τέλος της Μέι. Ο πολιτικός επιστήμων Σιμόν Γιούσεργουντ από το Πανεπιστήμιο Surrey θεωρεί ότι τότε η Βρετανίδα πρωθυπουργός θα παραιτούνταν και οι Συντηρητικοί θα έπρεπε να αναζητήσουν διάδοχό της. Και σε αυτό το σενάριο δεν αποκλείονται πρόωρες εκλογές, δεύτερο δημοψήφισμα ή ακόμη και σκληρό Brexit.

Μεγάλη ασάφεια θα προέκυπτε εάν το κοινοβούλιο άλλαζε το κείμενο απόφασης για την αποδοχή της συμφωνίας Brexit σε τέτοιο βαθμό, που δεν θα ήταν σαφές στην κυβέρνηση εάν θα πρέπει να υπογράψει τη συμφωνία ή όχι. Σε αυτήν την περίπτωση η διαφωνία θα μπορούσε να πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης.