Το ξεκίνημα των -αναγνωρισμένων και εγκεκριμένων από τον πρόεδρο του Αφγανιστάν- συνομιλιών με τους Ταλιμπάν είναι αναμφισβήτητα αξιοσημείωτο γεγονός. Ωστόσο, μια πιο προσεκτική ματιά καθιστά προφανές ότι το παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων είναι ακόμη πιο ενδιαφέρον, καθώς η αυξανόμενη παρουσία του Ισλαμικού Χαλιφάτου στη χώρα υποχρεώνει όλους τους μετέχοντες στην αφγανική διένεξη ν’ αλλάξουν τακτική και στρατηγική.

Πάντως, η αυξανόμενη πιθανότητα επίτευξης συμφωνίας της Καμπούλ με τους Ταλιμπάν, μπορεί να αποβεί αναποτελεσματική για τον περιορισμό της επιρροής του Ισλαμικού Χαλιφάτου. Οι ιδέες του Ισλαμικού Χαλιφάτου (ΙΧ) είναι ελκυστικές σε ομάδες των Ταλιμπάν στο ανατολικό Αφγανιστάν.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Σ’ αυτή τη δύσκολη κατάσταση για τον αγώνα κατά των τζιχαντιστών δεν απαιτείται απλώς η ανάμιξη κάποιας από τις μεγάλες δυνάμεις, αλλά και η συνεργασία μερικών κρατών με επιρροή. Λαμβάνοντας υπόψη την εγγύτητα του Αφγανιστάν με τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας και με τα ρωσικά σύνορα, η Ρωσία δεν μπορεί να μείνει αμέτοχη στα γεγονότα στο Αφγανιστάν, όπου γίνεται όλο και πιο αισθητή η παρουσία του ΙΧ.

Το εκρηκτικό δυναμικό του Ισλαμικού Χαλιφάτου

Από τη στιγμή της επίσημης ανακήρυξης του «Ισλαμικού Χαλιφάου» έχει περάσει μόλις ένας χρόνος. Εκτός από το ότι οι μαχητές του ΙΧ έδειξαν πως είναι μια αποτελεσματική δύναμη στα πεδία των μαχών στο Ιράκ και στη Συρία, θα πρέπει να επισημανθεί το πόσο ορμητικά έγινε δημοφιλής η ιδέα του «Ισλαμικού Χαλιφάτου» σε ισλαμιστές που βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα από το Ιράκ και στη Συρία και ο οποίοι δεν έχουν άμεση σχέση με το ΙΧ.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Το ΙΧ υφίσταται σε δυο υποστάσεις, ως τρομοκρατικό νέο κράτος που λειτουργεί στις κατεχόμενες περιοχές αλλά και ως ιδέα μιας παγκόσμιας συμμαχίας πολεμοχαρών φονταμενταλιστών ισλαμιστών.
Η συγκεκριμένη ιδέα έχει εξαπλωθεί σε πολλές περιοχές στον πλανήτη, είναι ελκυστική, μεταξύ άλλων και σε ομάδες των Ταλιμπάν στο ανατολικό Αφγανιστάν, οι οποίες έστρεψαν τα όπλα εναντίον των παλιών διοικητών και ηγετών τους που βρίσκονται στο Κατάρ και στο Πακιστάν.

Το πολύπλοκο παιχνίδι του Πακιστάν

Γεγονός είναι πως έχει προκύψει ένα ενδιαφέρον θέμα, με τους Ταλιμπάν να κατηγορούν τις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες, τις οποίες πολλοί θεωρούσαν ως δημιουργούς και βασικούς χορηγούς του κινήματος. Τον τελευταίο καιρό στο Αφγανιστάν (όχι σε επίσημο επίπεδο), ηχούν κατηγορίες κατά του Ισλαμαμπάντ ότι οι αφγανικές ομάδες του ΙΧ είναι ένα ακόμη πρότζεκτ των πακιστανικών μυστικών υπηρεσιών, οι οποίες έχουν απογοητευτεί από τους Ταλιμπάν.

Είναι προφανές, πως αν αυτές οι κατηγορίες αληθεύουν, το Πακιστάν παίζει με τη φωτιά. Αν ο αριθμός των ομάδων που έχουν δηλώσει πίστη σε αυτή την τρομοκρατική διεθνή αυξηθεί, τότε τούτο θα μειώσει τις δυνατότητες των πακιστανικών μυστικών υπηρεσιών να επηρεάζουν την κατάσταση στο Αφγανιστάν.

Σε κάθε περίπτωση, η υποστήριξη του Ισλαμαμπάντ στις συνομιλίες μεταξύ Ταλιμπάν και επίσημης Καμπούλ αποδεικνύουν το ενδιαφέρον του Πακιστάν να σταθεροποιηθεί η κατάσταση στη γειτονική χώρα.

Το ΙΧ είναι στο Αφγανιστάν ένας νέος παίκτης, ο οποίος μπορεί ωστόσο να περιπλέξει εντελώς την κατάσταση. Για τους απλούς «στρατιώτες», τους οποίους έχουν εμπνεύσει οι ιδέες του ισλαμικού φονταμενταλισμού και του πολέμου κατά της Δύσης, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Από τη μια οι Ταλιμπάν, το καθεστώς των οποίων άντεξε μόλις δυο εβδομάδες μετά την εισβολή της διεθνούς δύναμης στο Αφγανιστάν.

Και από την άλλη το ΙΧ, το οποίο εξακολουθεί να διευρύνει την επιρροή του στην περιοχή εν μέσω της αμηχανίας και έλλειψης αποφασιστικότητας τόσο από την πλευρά των ηγετών της Μέσης Ανατολής, όσο και εκείνων στις Δυτικές πρωτεύουσες.

Φυσικά, στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, όμως στον τομέα της προπαγάνδας οι Ταλιμπάν είναι πολύ δύσκολο να συναγωνιστούν το ΙΧ. Υπάρχει κάθε λόγος επομένως να θεωρείται η ενίσχυση της θέσης του ΙΚ στο Αφγανιστάν ως μια από τις βασικές αιτίες των συνομιλιών μεταξύ Ταλιμπάν και επίσημης Καμπούλ, οι οποίες ξεκίνησαν στο Πακιστάν.

Τις συνομιλίες αυτές έχουν υποστηρίξει ήδη οι Ηνωμένες Πολιτείες, και οι αμερικανοί εκπρόσωποι συμμετέχουν σε αυτές με την ιδιότητα του παρατηρητή. Επιπλέον, δε, συμμετέχουν στις συνομιλίες υπό την ίδια ιδιότητα και κινέζοι διπλωμάτες. Αρκεί να δει κποιος το χάρτη, ώστε να συμπεράνει ότι από το ανατολικό Αφγανιστάν, όπου εδραιώνεται το ΙΧ, η απόσταση είναι πολύ μικρή μέχρι το κινεζικό Τουρκεστάν (περιοχή των Ουιγούρων του Σιντζιάνγκ) στο οποίο υπάρχουν αρκετοί ισλαμιστές φονταμενταλιστές και σε αυτούς το ΙΧ πλέον δεν είναι άγνωστο.

Αν η δημοτικότητα του Ισλαμικού Χαλιφάτου επεκταθεί στο βόρειο Αφγανιστάν, τότε η απειλή του θ’ αυξηθεί δραματικά για την Κεντρική Ασία. Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι από την άνοιξη το Τατζικιστάν εφιστά διαρκώς την προσοχή των εταίρων του Οργανισμό της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας στην ανάγκη για πιο σχολαστική παρακολούθηση της κατάστασης στο Αφγανιστάν και στη διατήρηση αυξημένης ετοιμότητας του Οργανισμού στην περίπτωση όξυνσης της κατάστασης στην περιοχή.
Επίσης, η ρωσική εξωτερική πολιτική, θεωρεί ότι η αύξηση της επιρροής του ΙΧ στο Αφγανιστάν αποτελεί «σοβαρή πρόκληση».

Η πρόκληση αυτή είναι κοινή και για την Κίνα, και για τη Ρωσία.

Να μην φύγουν οι Αμερικανοί

Την ίδια ώρα, δεν πρέπει να λησμονείται ότι ο κύκλος των κρατών που ενδιαφέρονται για τη συντομότερη δυνατή διευθέτηση της κατάστασης στο Αφγανιστάν δεν περιορίζεται στο Πακιστάν, την Κίνα, την Ινδία και τη Ρωσία. Τυχαία είτε σκόπιμα, η είδηση για τις συνομιλίες στο Πακιστάν συνέπεσε με τη δημοσίευση στην Washington Post ενός άρθρου του στρατηγού Ντέιβιντ Πετρέους και του ερευνητή του φημισμένου Ινστιτούτου Μπρούκινγκς, Μάικλ Ο’ Χάνλον.

Οι δυο τους επιμένουν, όχι μόνο στην ιδέα να μην αποχωρήσουν πλήρως οι αμερικανικές δυνάμεις από το Αφγανιστάν ως το 2016 (ακόμα και αμερικανοί αξιωματούχοι σήμερα αμφιβάλλουν πλέον ότι το σχέδιο αυτό μπορεί να υλοποιηθεί), αλλά αντίθετα, να ενισχυθεί η αμερικανική παρουσία στη χώρα.
Το επιχείρημά τους είναι απλό: Χωρίς τους Αμερικανούς το Αφγανιστάν θα καταστεί το βασικό καταφύγιο των ισλαμιστών τρομοκρατών, συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων που δήλωσαν πίστη στο Ισλαμικό Χαλιφάτο.

Πηγή: RT

Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης