Ο νέος πρόεδρος του Ιράκ Barham Salih πραγματοποιεί από σήμερα επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία και θα συναντηθεί με τον πρόεδρο Ερντογάν. Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψή του στην Άγκυρα, μετά την εκλογή του τον περασμένο Οκτώβριο.
Το αξίωμα του προέδρου στο Ιράκ είναι τελετουργικό, αλλά ο Salih (σε αντίθεση με τον βετεράνο Κούρδο πολιτικό προκάτοχό του Fuad Massoum) έχει ήδη πραγματοποιήσει επίσημες επισκέψεις στην Τεχεράνη και στις πρωτεύουσες των κρατών του Κόλπου τον περασμένο μήνα.
Τα ταξίδια του Ιρακινού προέδρου εντάσσονται στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην ευρύτερη περιοχή μετά την ανακοίνωση της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία, την παρουσία Κούρδων μαχητών στο Ιράκ αλλά και τουρκικών στρατιωτικών μονάδων που επιχειρούν στις ιρακινές περιοχές -στο όρος Καντίλ, (στα σύνορα Ιράκ- Ιράν) αλλά και στις περιοχές της Amediyah και της Sinjar.
Αδιαφορώντας για τις διαμαρτυρίες της Βαγδάτης, η τουρκική μαχητική αεροπορία εξακολουθεί να πλήττει στόχους όπου υποστηρίζει ότι βρίσκονται μαχητές του κουρδικού ΡΚΚ στο Καντίλ προκαλώντας πολλά θύματα και στον άμαχο πληθυσμό.
Η μονομερής τουρκική στρατιωτική διείσδυση στο Ιράκ επικαλείται ότι εκπαιδεύει Σουνίτες Άραβες στον πόλεμο εναντίον των τζιχαντιστών του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Χαλιφάτου.
Η Άγκυρα προσπάθησε να προσεγγίσει τον νέο Ιρακινό πρόεδρο από την επομένη της εκλογής του, στέλνοντας τον υπουργό Εξωτερικών Τσαβούσογλου στη Βαγδάτη τον Οκτώβριο, και να του επιδώσει την πρόσκληση του Ερντογάν για την επίσκεψη του Ιρακινού προέδρου στην Άγκυρα.
Το ενδιαφέρον είναι ότι οι ρίζες του Salih βρίσκονται στην Πατριωτική Ένωση Κουρδιστάν (Patriotic Union of Kurdistan -PUK), ένα από τα κουρδικά κόμματα στο Ιράκ που παραδοσιακά έχουν στενές σχέσεις με το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK – θεωρούμενο ως τρομοκρατική οργάνωση για την Τουρκία). Πρόκειται για τους εξεγερμένους Κούρδους μαχητές που μάχονται κυρίως τα τουρκικά στρατεύματα και κατηγορούν πως το PUK (που είναι ισχυρό στην περιοχή της Sulaimaniyah) επιτρέπει την ελεύθερη μετακίνησή τους στο όρος Καντίλ.
Ο Salih έχει διατελέσει πρωθυπουργός της ιρακινής περιοχής του ημιαυτόνομου Κουρδιστάν εκπροσωπώντας το PUK.
Οι σχέσεις Ιράκ – Τουρκίας δοκιμάσθηκαν και στις αρχές του Δεκεμβρίου, όταν ο Τούρκος πρέσβης είχε κληθεί στο Υπουργείο Εξωτερικών στη Βαγδάτη, όπου και δέχθηκε τις ιρακινές διαμαρτυρίες «για τις επανειλημμένες παραβιάσεις του ιρακινού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά».
Όπως αναμένεται, ο Ερντογάν θα ζητήσει πλέον την υποστήριξη του Salih εναντίον του ΡΚΚ, καθώς και να μοιρασθεί μέρος της «πίτας», από τα δισεκατομμύρια δολάρια της ανασυγκρότησης της γειτονικής χώρας.
Με την Ουάσινγκτον να σκληραίνει τη στάση της απέναντι στην Τεχεράνη και το Ιράν να θέλει τη βοήθεια της Βαγδάτης για να ξεπεράσει τα εναντίον του οικονομικά αντίποινα, οι συνομιλίες των δύο προέδρων αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Το Ιράκ διαθέτει τα 10α μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, τα οποία βρίσκονται στις κουρδικές περιοχές.
Το ιρακινό αέριο για την Τουρκία θα αποτελούσε εναλλακτική λύση για τη μεγάλη εξάρτηση που έχει από το ρωσικό και το ιρανικό φυσικό αέριο. Ωστόσο, τα πράγματα άλλαξαν τον περασμένο χρόνο, όταν η ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου Rosneft απέκτησε το μεγαλύτερο μέρος των μετοχών του ενεργειακού τομέα στις κουρδικές περιοχές του Ιράκ αγοράζοντάς τες έναντι $3,5 δισεκατομμυρίων.
Το Ιράκ αποτελεί από τους στενότερους εμπορικούς συνεργάτες της τουρκικής οικονομίας με ύψος συναλλαγών $9 δισεκατομμύρια για το 2017.
Η Τουρκία, επίσης, διεκδικεί το μεγαλύτερο μερίδιο για την ανασυγκρότηση του Ιράκ προσφέροντας χορηγία $5 δισεκατομμυρίων στη διεθνή σύνοδο που έγινε στο Κουβέιτ στις αρχές του 2018.
Για την πολιτική που προσπαθεί να ασκήσει ο Salih, Κούρδοι σχολιαστές επισημαίνουν: «Προσπαθεί να τα έχει με όλους καλά – και με τους Τούρκους και με τους Δυτικούς και με το Ιράν, αλλά ανέλαβε πρόεδρος πολύ αργά».
Πληροφορίες από hurriyetdailynews.com και al-monitor.com
Σύνταξη: Κώστας Μπετινάκης
